Jakość powietrza w Olsztynie jest coraz gorsza, a olsztyniacy nie chcą tego zmieniać

Jakość powietrza w Olsztynie coraz bardziej spada. Najgorsza sytuacja w mieście jest na Dajtkach, Likusach i Redykajnach oraz na Osiedlu Mazurskim, czyli dużych skupiskach domów jednorodzinnych. Jakość powietrza spada około godz. 17 a polepsza się od około północy. Ma to bezpośredni związek z paleniem w piecach, które są zainstalowane w domach wolnostojących.

Jeśli włączymy mapę czystości powietrza w regionie, to zobaczymy, że w Olsztynie dominują pomarańczowe znaczniki, które informują o średniej jakości powietrza. Jeszcze gorzej jest wieczorami, kiedy wskaźniki stają się czerwone, co świadczy o bardzo zanieczyszczonym powietrzu.

Są w regionie miejsca poza Olsztynem, gdzie jakość powietrza jest jeszcze gorsza. Wskaźniki mapy airly.com odnotowały najgorszą jakość powietrza w Działdowie, Nowym Mieście Lubawskim i w Mrągowie. Tam wskaźniki z pomarańczowych, które alarmują o średniej jakości powietrza przechodzą w czerwone i fioletowe, czyli powietrze o bardzo złej jakości.

Inicjatywa Polski Alarm Smogowy, która zrzesza ruchy obywatelskie zatroskane złą jakością powietrza w Polsce, organizuje specjalny ranking gmin, które korzystają z ogólnopolskiego programu Czyste Powietrze.

Ten program obejmuje dofinansowanie i dotacje na wymianę starych, nieefektywnych i wysokoemisyjnych źródeł ciepła na nowe, spełniające wszystkie normy piece. Program jest skierowany do właścicieli domów jednorodzinnych. Tym sposobem Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce zapobiec zjawisku, z jakim mamy teraz do czynienia w Olsztynie, czyli dużo gorszej jakości powietrza na osiedlach domów jednorodzinnych.

Mieszkańcy Olsztyna niechętnie jednak zgłaszają się do udziału w programie, a pozycja gminy we wspomnianym rankingu jest coraz gorsza. W pierwszym kwartale 2021 roku w gminie Olsztyn złożono 18 wniosków na 1000 domów jednorodzinnych, co dawało nam 1974 miejsce w ogólnopolskim rankingu. Przez kolejne trzy miesiące olsztyniacy złożyli 25 wniosków, jednak w rankingu zanotowaliśmy spadek na 2010 pozycję. Trzeci kwartał tego roku to kolejny spadek — składając 24 wnioski znaleźliśmy się na 2174 pozycji w skali kraju.

Najbardziej aktywne są gminy z województwa śląskiego. Najlepsza w rankingu gmina Godów z powiatu wodzisławskiego złożyła 263 wnioski na 1000 domów jednorodzinnych.

W Polsce sukcesywnie są zaostrzane przepisy dotyczące ogrzewania domów i mieszkań. Jako pierwszy, bo już na początku 2016 roku, uchwałę antysmogową przyjął sejmik województwa małopolskiego, a definitywny zakaz palenia węglem i drewnem w Krakowie obowiązuje od września 2019 roku.

Kolejne województwa coraz bardziej zaostrzały przepisy, odpowiednio je dopasowując do liczby mieszkańców, gęstości zaludnienia i stopnia zanieczyszczenia powietrza. W tej chwili tylko dwa województwa nie przyjęły żadnych uchwał antysmogowych: podlaskie i warmińsko-mazurskie.

Karol Grosz