Wzrost eksportu z UE dzięki skuteczniejszemu wdrażaniu i egzekwowaniu umów i globalnych zasad handlowych

Wymierne rezultaty dotyczą m.in. zniesienia barier w handlu, zwalczania nieuczciwych praktyk handlowych oraz działań w zakresie handlu i zrównoważonego rozwoju. W ubiegłym roku Komisja rozwinęła również dalsze instrumenty prawne w celu wzmocnienia zdolności UE do obrony swoich kluczowych interesów i ochrony swojej otwartej strategicznej autonomii.

W opublikowanym dziś pierwszym kompleksowym sprawozdaniu rocznym Komisji na temat wdrażania i egzekwowania przepisów opisano działania Komisji prowadzone w ścisłej współpracy z unijnymi przedsiębiorstwami, państwami członkowskimi i zainteresowanymi stronami oraz mające na celu utrzymanie otwartości rynków i zapewnienie, by partnerzy handlowi UE wywiązywali się ze swoich zobowiązań. Sprawozdanie obejmuje cztery obszary priorytetowe: 1) wykorzystanie w pełni możliwości, jakie oferują umowy handlowe UE; 2) propagowanie stosowania umów handlowych przez małe przedsiębiorstwa; 3) usuwanie barier w handlu; 4) egzekwowanie zobowiązań handlowych poprzez rozstrzyganie sporów.

Wiceprzewodniczący wykonawczy i komisarz do spraw handlu Valdis Dombrovskis powiedział: Asertywna polityka handlowa ma na celu zapewnienie, by nasi partnerzy wywiązywali się ze swoich zobowiązań międzynarodowych, a tym samym bezpośrednio wspierali europejskie przedsiębiorstwa i miejsca pracy. Jak pokazuje niniejsze sprawozdanie, czynimy rzeczywiste postępy na obu frontach.

Obecnie za obszar ten odpowiada główny urzędnik ds. egzekwowania przepisów handlowych UE, który w pełni koncentruje się na egzekwowaniu i wdrażaniu naszych umów handlowych oraz dba o to, by nasze MŚP – które stanowią trzon gospodarki europejskiej – w największym możliwym stopniu odnosiły korzyści z naszych umów handlowych. Wkrótce przedstawimy propozycje mające na celu dalszą obronę naszych interesów handlowych za pomocą nowego narzędzia przeciwdziałania przymusowi.

Konkretne działania Komisji w ubiegłym roku w dalszym ciągu ułatwiały wywóz z UE, a także chroniły kluczowe interesy UE. W szczególności:

Komisja usunęła 33 bariery handlowe w 22 krajach partnerskich.
Wartość wywozu przedsiębiorstw europejskich w 2020 r. była o 4 mld euro większa niż gdyby nie zlikwidowano barier w ciągu ostatnich 5 lat.
Komisja uruchomiła nagradzaną platformę internetową „Dostęp do rynków”, która zapewnia istotne wsparcie dla 584 tys. MŚP, tak aby mogły one łatwiej i szybciej eksportować. W ciągu ostatniego roku przedsiębiorstwa wykazywały ogromne zainteresowanie jasnymi i praktycznymi informacjami na temat tego, jak prowadzić handel poza granicami UE. W ciągu zaledwie jednego roku z platformy tej skorzystało ponad 1,5 mln odwiedzających.
Jednolity punkt przyjmowania skarg ustanowiony w listopadzie 2020 r. zmienił sposób, w jaki przedsiębiorstwa i zainteresowane strony mogą zgłaszać Komisji bariery w handlu lub naruszenia zobowiązań w zakresie handlu i zrównoważonego rozwoju ze strony krajów partnerskich. Doprowadziło to już do 29 formalnych skarg, które Komisja obecnie bada.
Komisja poczyniła również postępy w wielu działaniach związanych z rozstrzyganiem sporów, m.in. w zakresie praw pracowniczych, zarówno w ramach WTO, jak i w ramach umów handlowych UE. Partnerzy handlowi i sektory, których to dotyczy, to m.in. Turcja i produkty farmaceutyczne, Indonezja i surowce oraz Ukraina i drewno. W styczniu 2021 r. Komisja wygrała w pierwszym dwustronnym sporze dotyczącym kwestii praw pracowniczych w umowie handlowej między UE a Koreą Południową, co skłoniło Koreę Południową do podjęcia działań w celu ratyfikacji i wdrożenia istotnych konwencji MOP w celu ochrony praw pracowniczych.

W ubiegłym roku Komisja podjęła również zdecydowane kroki, aby egzekwować swoje prawa i bronić swoich wartości w sposób bardziej asertywny, a tym samym lepiej bronić interesów Unii. Komisja finalizuje również prace nad ważnymi aktami prawnymi mającymi na celu dalsze usprawnienie egzekwowania i wdrażania:

Nowy mechanizm monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych funkcjonujący od października 2020 r. umożliwia państwom członkowskim UE i Komisji zapoznanie się z realizowanymi transakcjami, a także współpracę i koordynację działań w odniesieniu do tych inwestycji zagranicznych.

Państwa członkowskie mogą również dzielić się swoimi poglądami na temat potencjalnego wpływu inwestycji realizowanych w innym państwie członkowskim na bezpieczeństwo lub porządek publiczny na ich terytorium. Komisja może uczynić to samo, jeżeli uzna, że dana inwestycja może mieć wpływ na bezpieczeństwo lub porządek publiczny w więcej niż jednym państwie członkowskim, lub jeżeli może ona mieć wpływ na projekty lub programy leżące w interesie Unii ze względów bezpieczeństwa lub porządku publicznego.

We wrześniu 2021 r. weszły w życie zaktualizowane unijne przepisy dotyczące kontroli wywozu. Te nowe ramy zwiększają naszą zdolność do kontrolowania wywozu technologii podwójnego zastosowania i umożliwiają Unii większą autonomię w tym zakresie.

Komisja przygotowuje obecnie wniosek ustawodawczy dotyczący nowego instrumentu przeciwdziałającego przymusowi, który umożliwi UE reagowanie na podejmowane przez inne kraje próby zmuszenia UE lub jej państw członkowskich do wprowadzenia zmian w polityce.

Komisja zaproponowała również instrument dotyczący udzielania zamówień publicznych w kontekście międzynarodowym, który pomoże zapewnić równe warunki działania na światowym rynku zamówień publicznych. Wniosek ten rozpatrują obecnie Parlament Europejski i Rada.

Opracowywane jest również nowe narzędzie w celu rozwiązania problemu potencjalnych zakłócających skutków dotacji zagranicznych na jednolitym rynku. Dzięki nowym przepisom będzie można skutecznie kontrolować zagraniczne subsydia, które mogą powodować zakłócenia i naruszać równe warunki działania na jednolitym rynku w dowolnej sytuacji rynkowej.