Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2021

Spisem powszechnym objęte są osoby fizyczne stale zamieszkałe i czasowo przebywające w mieszkaniach, budynkach i innych zamieszkanych pomieszczeniach niebędących mieszkaniami, osoby fizyczne nie mające miejsca zamieszkania, a także mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania oraz zamieszkane pomieszczenia nie będące mieszkaniami. W imieniu dzieci spisu dokonują rodzice lub opiekunowie prawni.
Udział w spisie jest obowiązkowy. Przeprowadzenie spisu regulują międzynarodowe i krajowe akty prawne.

Znaczenie spisu
Spisy powszechne przeprowadzane są w celu zebrania informacji o liczbie ludności, gospodarstwach domowych i rodzinach oraz ich warunkach mieszkaniowych. Pozyskane szczegółowe informacje stanowią podstawę do analizy i oceny zróżnicowania przemian demograficznych i społecznych w dowolnych przekrojach, na poziomie ogólnokrajowym, regionalnym i lokalnym. Są wykorzystywanie do planowania społeczno-gospodarczego, podejmowania kluczowych decyzji, konstruowania strategii rozwoju i kreowania polityk rynku pracy, edukacyjnej, zabezpieczenia społecznego, zdrowotnej, rodzinnej czy mieszkaniowej. Stanowią podstawę do opracowania szacunków liczby ludności w okresach międzyspisowych oraz przygotowania operatów losowania w badaniach reprezentacyjnych. Na podstawie uzyskanych informacji przyznawane są m.in. dotacje unijne oraz liczba miejsc w Parlamencie Europejskim. Wyniki spisu przekazywane są do Eurostatu, OECD i ONZ, dostarczają informacji niezbędnych do porównań międzynarodowych.

Zakres zbieranych informacji
W ramach NSP 2021 zbierane są dane dotyczące stanu i charakterystyki demograficznej (tj. płeć, wiek, stan cywilny, miejsce zamieszkania, kraj urodzenia, obywatelstwo), aktywności ekonomicznej, poziomu wykształcenia, niepełnosprawności, migracji wewnętrznych i zagranicznych, charakterystyki etniczno-kulturowej (tj. przynależność do narodu lub grupy etnicznej, do kościoła lub związku wyznaniowego, język używany w domu), gospodarstw domowych i rodzin (stopień pokrewieństwa, tytuł prawny do zajmowanego mieszkania) oraz stanu i charakterystyki zasobów mieszkaniowych (mieszkania i budynki). Co ważne – nie zbiera się danych o zarobkach i dochodach. Wszystkie informacje dotyczą stanu na dzień 31 marca 2021 r.

Metody zbierania danych
1. Samospis internetowy jest podstawową, obowiązkową metodą. Polega na tym, że respondenci samodzielnie przekazują wymagane dane, przy użyciu własnego komputera czy urządzenia mobilnego z dostępem do Internetu, używając specjalnej aplikacji na oficjalnej stronie internetowej NSP 2021: spis.gov.pl
Dostęp do aplikacji internetowej można uzyskać za pomocą jednej z poniższych metod:
• logowanie przez Węzeł Krajowy za pomocą środków identyfikacji elektronicznej, takich jak Profil Zaufany oraz systemy informatyczne banków;
• logowanie poprzez podanie nr PESEL oraz nazwiska rodowego matki przeznaczone jest dla osób, które nie mają możliwości zalogowania się węzłem krajowym. W przypadku tej metody następuje dodatkowa ochrona hasłem utworzonym przez użytkownika. Kolejne logowania są zabezpieczone poprzez PESEL i hasło znane wyłącznie użytkownikowi;
• logowanie się cudzoziemców nie posiadających numeru PESEL odbywa się po wysłaniu na adres e-mail linku aktywacyjnego, którego otwarcie jest wymagane do aktywacji konta. Osoby posiadające tego rodzaju konto mogą logować się wielokrotnie, podając e-mail oraz hasło.
2. Przez cały czas trwania spisu możliwy jest „Spis na żądanie” przeprowadzany przez rachmistrza spisowego z respondentem, który zadzwoni na infolinię spisową 22 279 99 99, czynną od poniedziałku do piątku w godz. 08.00–18.00. Za jej pośrednictwem można też pozyskać ogólne informacje o spisie i o rachmistrzach spisowych.
3. Każdy, kto nie ma dostępu do telefonu i Internetu, może bezpłatnie skorzystać ze stanowisk komputerowych do samospisu, przygotowanych we wszystkich gminnych biurach spisowych oraz Urzędzie Statystycznym i jego oddziałach. Stanowiska znajdują się w pomieszczeniach dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych i zaopatrzone są w środki ochronne adekwatne do bieżącego zagrożenia pandemicznego. Możliwe jest również uzyskanie niezbędnej pomocy w zakresie obsługi aplikacji spisowej.
4. Osoby, które nie spiszą się przez Internet ani przez telefon, zostaną spisane za pomocą jednej z metod uzupełniających: wywiadu telefonicznego wspieranego programem komputerowym (rachmistrzowie dzwonią z dwóch numerów telefonów z kierunkowym warszawskim 22 828 88 88 i numeru infolinii) lub wywiadu bezpośredniego prowadzonego przez rachmistrza spisowego i rejestrowanego na elektronicznym urządzeniu przenośnym.

Bezpieczeństwo danych
Wszystkie dane osobowe przetwarzane w ramach prac spisowych są poufne i podlegają szczególnej ochronie, na zasadach określonych w ustawie o statystyce publicznej oraz w ustawie o ochronie danych osobowych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Zasada tajemnicy statystycznej ma charakter absolutny, jest wieczysta, obejmuje wszystkie dane osobowe i nie przewiduje żadnych wyjątków dających możliwość jej uchylenia. Oznacza to, że nikt nigdy nie uzyska danych osobowych przekazanych w spisie.

Loteria spisowa
Wraz z rozpoczęciem NSP 2021 rozpoczęła się Loteria promocyjna Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań. Do udziału w loterii uprawnione są pełnoletnie osoby fizyczne, które spiszą się przez samospis internetowy. W ramach loterii odbędą się jeszcze 3 losowania (daty losowań: 2.07, 9.07, 14.07), w których można wygrać karty podarunkowe o wartości 500 zł i 1000 zł, a w losowaniu finałowym – samochody miejskie Toyota Yaris. Więcej informacji o Loterii można uzyskać na stronie: loteria.spis.gov.pl.

Szczegółowe informacje na temat Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021, w tym instrukcje do samospisu w języku polskim, angielskim, rosyjskim i ukraińskim, dostępne są na stronie spis.gov.pl.