Wracamy do tematu: Kopernik w Olsztynie spadł z cokołu. Ratusz zabrał głos

Dlaczego Kopernik spadł z cokołu? Tego jeszcze nie wiadomo. Najprawdopodobniej to akt wandalizmu. Popiersie wykonane jest z brązu. Nie mogło więc spaść z powodu mocniejszego powiewu wiatru.

Popiersie zabezpieczyła straż miejska. Teraz właściciel terenu musi złożyć zawiadomienie o zniszczeniu mienia. Wtedy zostanie wszczęte postępowanie sprawdzające, co się stało i kto ewentualnie zawinił. Pomnik stoi na terenie miasta. Dlatego zapytaliśmy ratusz o plany w temacie pomnika.

— To skandaliczne zachowanie, które trudno nawet skomentować. Przykre jest, że nasze wspólne pieniądze, które mogłyby zostać przeznaczone na inne cele, muszą zostać zaangażowane na naprawę — odpowiada Marta Bartoszewicz, rzeczniczka olsztyńskiego ratusza. — Pomnik jest wpisany do rejestru zabytków. I dlatego zgodnie z procedurami musimy teraz wystąpić do wojewódzkiego konserwatora zabytków z prośbą o możliwość ponownego posadowienia go.

Pomnik powstał z inicjatywy Rady Miejskiej w Olsztynie, a odsłonięty 9 listopada 1916 roku. Autorem pomnika Mikołaja Kopernika jest berliński rzeźbiarz Johannes Götz z Berlina. Pierwotnie spiżowe popiersie astronoma znajdowało się w specjalnie zaprojektowanej kaplicy w stylu neogotyckim. Jej ostrołukowe arkady, wsparte na masywnych filarach, zwieńczone były czterospadowym dachem z wieżyczkami w czterech rogach. Kapliczka wykonana była z cegieł. Obiegał ją fryz z napisem: Astronomus, Medicus, Clericus. Po wojnie popiersie wraz z cokołem trafiło w nowe miejsce — do parku Podzamcze, gdzie stoi do dziś. Nie wiadomo natomiast, co stało się z samą kaplicą. Zmieniono też wówczas napis na cokole: „Obrońcy grodu olsztyńskiego przed najeźdźcą krzyżackim. Wielkiemu Polakowi Mikołajowi Kopernikowi wdzięczni Rodacy”.

Pomnik ten jednak nie cieszy się taką popularnością jak ławeczka Kopernika ustawiona u zbiegu ulic Zamkowej i Okopowej, tuż przed groblą prowadzącą do twierdzy. Tutaj można zrobić zdjęcie i dotknąć nosa Kopernika, co podobno przynosi szczęście.

W Olsztynie jest też inny nietypowy pomnik wzniesiony ku czci Kopernika. To olsztyńskie planetarium zbudowane w 1973 roku z okazji 500. rocznicy jego urodzin.

To nie pierwszy przypadek, gdy w Olsztynie kawałek pomnika znajduje się na ziemi. Przypomnijmy, że kamiennemu sowietowi z olsztyńskich "szubienic"... odpadła dłoń.