Nie umiera ten, kto trwa w pamięci żywych. Część I

Dzisiaj pragnę wspomnieć kilku oficerów upamiętnionych przez oficerów i żołnierzy 20 Bartoszyckiej Brygady Zmechanizowanej im. Hetmana Wincentego Gosiewskiego.
W związku z ta uroczystością 16 kwietnia na terenie Brygady posadzono Dęby Pamięci w ramach programu Katyń... Ocalić od zapomnienia - czterem oficerom zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Kijowie. W Sali Tradycji Brygady umieszczono ziemię z Polskich Cmentarzy Wojennych w Katyniu, Charkowie i Kijowie – Bykowni, ziemię z cmentarzy umieszczono także podczas sadzenia Dębów Pamięci.
W uroczystości udział wzięli przedstawiciele władz województwa z wicewojewodą Sławomirem Sadowskim, władze starostwa powiatowego i miasta Bartoszyce, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, nadleśnictwa oraz Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Olsztynie oraz oficerowie i żołnierze Brygady.

Upamiętnieni to:
Pułkownik Leon Piotr Dębski, awansowany pośmiertnie na stopień generała brygady, syn Stanisława i Józefy z Dunin-Brzezińskich ur. 28 VI 1890 roku. Walczył w I wojnie światowej w wojskach rosyjskich, od 1917 roku służył w I Korpusie Polskim, dosłużył się stopnia kapitana. Podczas wojny domowej w Rosji walczył z bolszewikami w okolicach Witebska, Orszy i Bobrujska. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty w listopadzie 1918 roku do Wojska Polskiego. Delegowany do Dowództwa Głównego w Poznaniu. Był organizatorem II Dywizjonu 1 pułku artylerii polowej i został jego dowódcą 12 stycznia 1919 roku. Na tym stanowisku uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim. Walczył w okolicach Rogoźna. Od połowy 1919 roku brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Był dowódcą 14 Wielkopolskiego Pułku Artylerii Polowej. Za wykazane męstwo i bohaterstwo podczas kierowania artylerią w walkach pod Mińskiem i Bobrujskiem otrzymał Order Virtuti Militari. W 1920 roku awansowany na stopień majora, w 1924 roku na stopień podpułkownika, a 1929 roku mianowany pułkownikiem i 2 lokatą w korpusie oficerów artylerii. W kampanii wrześniowej dowodził obroną przeciwlotniczą Okręgu Korpusu VI (woj. lwowskie, stanisławowskie, tarnopolskie). Uczestniczył w obronie Lwowa. Został aresztowany przez sowietów z 9 na 10 grudnia 1939 i posadzony w więzieniu Brygidki. Był żonaty z Lubomirą z domu Niekrasz. Mieli syna Lecha i córkę Alinę. W kwietniu 1940 rodzinę zesłano do Kazachstanu. Pułkownik Leon Dębski został zamordowany w kwietniu 1940 roku. Figuruje na Ukraińskiej Liście Katyńskiej z 1994 roku, spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie – Bykowni. Poza Orderem Virtuti Militari odznaczony min. Krzyżem Walecznych –trzykrotnie, Złotym Krzyżem Zasługi oraz wieloma innym odznaczeniami. Lista wywozowa 55/5-37, nr 875. 22 marca 2018 roku Prezydent RP Andrzej Duda, na wniosek Ministra Obrony Narodowej mianował go pośmiertnie na stopień generała brygady.

Podpułkownik Andrzej Meyer s. Jana i Heleny z Pochwalskich , ur. 8 IV 1893 r. w Krakowie. W rodzinnym mieście ukończył szkołę średnią i Wyższą Szkołę Realną. Od 1913 roku był członkiem Związku Strzeleckiego. Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 1 pułku piechoty, później w sztabie I Brygady Legionów Polskich i w jej szeregach przeszedł szlak bojowy. Później odkomenderowany do Komendy Legionów, został kierowcą samochodu sztabowego, 1 stycznia 1917 został awansowany do stopnia chorążego samochodowego. W wyniku kryzysu przysięgowego z lipca 1917 służył w ramach Polskiego Korpusu Posiłkowego. Po bitwie pod Rarańczą w lutym 1918 został internowany w Dulfalva, a następnie wcielony do c k. armii, i skierowany na front włoski. U schyłku wojny, we wrześniu 1918 roku powrócił na teren Galicji. W listopadzie 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Od połowy grudnia 1918 w Dowództwie Okręgu Generalnego Kraków, a od stycznia 1919 był organizatorem Oddziału IV. Został dowódcą kolumny samochodowej Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 był dowódcą kolumny samochodowej Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego i Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. W sierpniu 1920 dokonał zdobycia dwóch dział, 5 karabinów maszynowych i 20 wozów taborowych. Po wojnie został awansowany do stopnia kapitana samochodowego ze starszeństwem z 1 czerwca 1919, a następnie do stopnia majora samochodowego ze starszeństwem z 1 VII 1923. W latach 1923-1925 jako oficer nadetatowy 1 Dywizjonu Samochodowego pełnił służbę w Kwaterze Wojskowej Prezydenta Rzeczpospolitej: w 1923 jako szef służby samochodowej przybocznej Prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego. W czerwcu 1924 został przesunięty na stanowisko I adiutanta przybocznego Prezydenta RP, był wspólnie z gen. Mariuszem Zaruskim wśród adiutantów Prezydenta RP. Od 1926 był komendantem Kwatery w Gabinecie Wojskowym Prezydenta RP Ignacego Mościckiego. W grudniu 1927 został przeniesiony do 8 Dywizjonu w Bydgoszczy na stanowisko zastępcy dowódcy dywizjonu. W 1928 był komendantem Kadry 8 Dywizjonu Samochodowego. 27 czerwca 1935 został awansowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 z 1 lokatą w korpusie oficerów samochodowych. Jako komendant Kadry wydał 5 października rozkaz o reorganizacji 8 Batalionu Pancernego i 25 października został jego dowódcą. Od września 1937 do 1939 był dowódcą 3 Batalionu Pancernego w Warszawie. Pełnił funkcję II wiceprezesa Związku Legionistów Polskich w Bydgoszczy. Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 na terenach wschodnich II Rzeczpospolitej został aresztowany przez Oddział Specjalny Frontu Ukraińskiego. W 1940 został zamordowany w więzieniu NKWD w Kijowie przy ul. Karolenkiwskiej 17. Znajduje się na Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 – Lista wywozowa 42-179, nr. 1913.

Kapitan piechoty (major) Józef Stanisław Kiernożycki s. Waleriana i Kornelii z Ligockich ur. 21 II 1899 w Kaliszu. Absolwent Szkoły Realnej w Kaliszu, Szkoły Podchorążych w Warszawie (1919) i kursu informacyjnego dla oficerów piechoty. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Od 1918 pełnił służbę w 29 pp,71 pp, 32 pp oraz w baonach KOP ”Snów” i KOP ”Borszczów”. W 1939 dowódca Baonu Obrony Narodowej „Mazurski II”, ranny w bitwie pod Mławą 4 września 1939. Odznaczony Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Medalem 1918-1921 i 10-lecia Niepodległości. Więzień Starobielska, zamordowany przez NKWD w kwietniu 1940 roku w Charkowie.
Stopień wojskowy (major) podany w nawiasie został nadany pośmiertnie przez Prezydenta RP śp. Lecha Kaczyńskiego 9 listopada 2007 roku.
Informacja dodatkowa: II Mazurski Batalion Obrony Narodowej był pododdziałem piechoty Wojska Polskiego II RP. Jednostka została sformowana w maju 1939 roku w Mławie, w składzie Warszawskiej Brygady Obrony Narodowej według batalionu ON typ IV. Dowództwo, pododdziały specjalne oraz trzy kompanie stacjonowały w Mławie. Jednostką administracyjną i mobilizującą dla II Mazurskiego Batalionu ON był 32 pułk piechoty w Twierdzy Modlin. Bezpośrednio po zakończeniu prac organizacyjnych batalion przystąpił do budowy umocnień na odcinku rzeka Mławka – Wieś Dwukoły. 20 sierpnia żołnierze powołani zostali na ćwiczenia okresowe.
W kampanii wrześniowej Batalion walczył w składzie 20 Dywizji Piechoty (Armia Modlin). W dniach 1-3 września 1939 walczył w bitwie pod Mławą, a następnie w obronie Warszawy (odcinek Warszawa – Wschód, pododcinek Południowo- Wschodni). Dowódcą był Kpt. Józef Stanisław Kiernożycki), komendant mławskiego Obwodu WF i PW. Spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Charkowie. Lista Starobielska 1776.

Kapitan (major) Antoni Szokało s. Józefa ur. 10 XII 1908. Absolwent Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie. Ppor. mianowany 15 VIII 1929. Był m.in. dowódcą plutonu i kompanii oraz z-cą komendanta na dywizyjnym kursie pchor..rez.79 pp. Kapitanem mianowany 19 III 1939. Od VII 1939 dowódca 92 kompanii kolarzy przy 20 Dywizji Piechoty. 4 IX 1939 ranny w bitwie pod Mławą. Kawaler. Więzień Kozielska, zamordowany przez NKWD w kwietniu 1940 roku w Katyniu. Spoczywa na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu. Lista wywozowa z 3 IV 1940.
Był w pierwszej grupie pomordowanych w Katyniu. Stopień wojskowy podany w nawiasie został nadany pośmiertnie przez Prezydenta RP śp. Lecha Kaczyńskiego 9 listopada 2007 roku.

Dziękuję w imieniu Rodziny Katyńskiej panu Płk. Piotrowi Kriese- Dowódcy BZ oraz ppłk. Adamowi Krysiakowi Szefowi Sztabu Brygady oraz oficerom i żołnierzom za wyjątkowo uroczysty sposób uhonorowania ofiar, oddania im oraz wszystkim pomordowanym czci i pamięci. Rodzina Katyńska przekazała ziemię z Polskich Cmentarzy Wojennych w Katyniu, Charkowie i Kijowie-Bykowni.

Jan Domański członek Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Olsztynie

fot. 1.
fot. Ze zbiorów Jana Domańskiego
fot. 2. Ziemię z cmentarzy umieszczono podczas sadzenia Dębów Pamięci
fot. Nadesłane: Jan Domański

pagina: ocalić od zapomnienia