Triduum Paschalne: Wielki Piątek

W kościołach odprawiane są nabożeństwa Drogi Krzyżowej, w godzinach wieczornych natomiast odprawiana jest liturgia wielkopiątkowa razem z adoracją krzyża. Na zakończenie liturgii kapłan uroczyście przenosi Najświętszy Sakrament do przygotowanego grobu Pańskiego. Najczęściej przygotowywany jest w nawie bocznej kościoła. Tradycja jego urządzania sięga jeszcze czasów starożytnych. Już w IV wieku w Jerozolimie, w miejscach uświęconych męką Chrystusa, sprawowano uroczyste obrzędy. W Polsce groby Pańskie zaczęto urządzać w XIII wieku. Od XVI wieku wystawia się w nich monstrancję z Najświętszym Sakramentem. Do naszych czasów zachował się jeszcze zwyczaj pobożnego nawiedzania kościołów, popularnie zwany chodzeniem na groby. Przy grobach wystawiane są również warty honorowe.

Upamiętnianie drogi krzyżowej jest jednym z częstych znaków w naszej przestrzeni.

W tym dniu wierni zobowiązani są do zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych. Niektórzy praktykują dodatkowe umartwienia. W tradycji zdarzało się, że podczas tego dnia niektórzy nie przyjmowali również żadnych napojów przez cały dzień, bo Chrystus wisząc na krzyżu cierpiał pragnienie, a gdy podano mu napój, nie chciał pić. Niegdyś w domach na znak żałoby zatrzymywano zegary, zasłaniano lustra, niedozwolone były śmiechy, a nawet głośne rozmowy. W przeszłości w Wielki Piątek do kościołów przychodzili wierni, którzy publicznie odprawiali pokutę. Zakapturzeni, z biczami w rękach wymierzali sobie chłostę, stąd nazywano ich biczownikami.

wk