Wyjątkowe osiedla na mapie Olsztyna - Brzeziny i Kortowo

2020-12-13 15:36:40(ost. akt: 2020-12-11 18:51:04)

Autor zdjęcia: Michał Orłowski/ UWM w Olsztynie

Kończymy cykl raportów o olsztyńskich osiedlach prezentacją Brzezin i Kortowa. To wyjątkowe, ze względu na położenie i mieszkańców, osiedla. Tu mieści się UWM i mieszka wielu jego wykładowców. Ambicje Brzezin rozrastają się razem z osiedlem.
O tym, jak mieszkańcy Brzezin dbają o dobre imię swojego osiedla, często świadczą dyskusje internetowe. Biada temu, kto podda w wątpliwość wyjątkowe położenie czy dobre imię założyciela osiedla Jana Popisa. Tu mieszka obecny prezydent miasta Piotr Grzymowicz. Tu też swoją willę ma prezes Spółdzielni Mieszkaniowej „Pojezierze”.

Kortowo z kolei kojarzy się z najpiękniejszym w Polsce kampusem studenckim i ciągle rozbudowującą swoją infrastrukturę uczelnią. Jednak — o czym często zapominamy — to również osiedle mieszkaniowe położone wśród urokliwej przyrody.

Brzeziny powstały 47 lat temu, a dokładnie 13 lipca 1973 roku. Jednym z inicjatorów powstania osiedla i jednym z pierwszych jego mieszkańców był właśnie Jan Popis, olsztyński naukowiec i badacz przyrody. Zwabiły go tu i lokalizacja, i możliwości prowadzenia badań. Na dnie Łyny szukał licznych tu ślepic, czyli larw minoga rzecznego, dziś już rzadkiego, ginącego gatunku. Ślepice wabił nadbrzeżny wodopój bydła, „które swymi odchodami zasilało rzekę”. A jak Jan Popis wspominał początek osiedla?

— W 1972 roku upatrzyliśmy sobie grunty leżące nad Łyną, około półtora kilometra od granic ówczesnego Olsztyna, na terenie gminy Stawiguda. Należały do Folwarku Jaroty, wchodzącego w skład Wielozakładowego PGR Uniszewo (tak wtedy tę nazwą pisano). W jego centrum były zabudowania bukaciarni, bo hodowano tu bydło rzeźne. Budynki te stoją zresztą do dziś, ale pełnią już inne funkcje. Plan realizacyjny zagospodarowania osiedla autorstwa Piotra Sendrowskiego powstał na początku 1973 roku i przewidywał budowę około 50 domów — zapisał w swoim wspomnieniu.

Tyle historii. Teraz Brzeziny to rozrastające się osiedle położona w dolinie Łyny, w południowej części miasta. Graniczy aż z 6 innymi osiedlami. To osiedla: Kościuszki, Jaroty, Nagórki, Generałów, Kortowo i Podgrodzie. Brzeziny, to teren w prostokącie między Łyną i ulicami: Obrońców Tobruku, Sikorskiego, Kalinowskiego i Towarnickiego. Głównymi ulicami osiedla są Wawrzyczka i Kalinowskiego. Arterią miejską, która łączy zarówno Brzeziny, jak i największe sypialniane osiedla Olsztyna, jest ulica Tuwima.

Osiedle chce się rozwijać. I to pod każdym względem. Mieszkańcy twierdzą nawet, że są centrum handlowym Olsztyna i potrafią wykłócać się z innymi, kiedy ci wskazują na lokalizację galerii handlowej na Nagórkach, a nie na Brzezinach. Jest jednak pewne, że od strony galerii Brzeziny stały się swoistym zapleczem logistycznym wielu największych sklepów Olsztyna.

Plany Brzezin to nie tylko budowa kolejnych willi i uzupełnianie infrastruktury na osiedlu, to także rekreacja. Radny Paweł Klonowski lobbuje za utworzeniem tu ciągu pieszo-rowerowy na drodze z os. Generałów na Brzeziny. O walorach osiedla na pewno są przekonane... dziki, których ekspansję dopiero niedawno udało się zatrzymać.

O związkach Brzezin z Kortowem najlepiej świadczą emocje sprzed roku, kiedy pojawiły się plany likwidacji dużego, 7-oddziałowego przedszkola „Żaczek” w Kortowie i przeniesienia go na Jaroty. O tym, jak mieszkańcy Brzezin i Kortowa potrafią walczyć o swoje, świadczy jego skuteczna obrona.

Kortowo ma swoje podosiedla. To Kortowa II, Słoneczny Stok i Stary Dwór. Samo graniczy z osiedlami Grunwaldzkim, Podgrodziem, Jarotami i oczywiście Brzezinami. Główną ulicą jest aleja Warszawska. Można nią dojechać z centrum Olsztyna do miasteczka akademickiego. Właśnie Warszawską Olsztyn wita każdego przyjezdnego z kierunku Warszawy. Dawniej, tuż poza granicami miasta, w tym właśnie miejscu była niezbyt chlubna atrakcja szukana przez spragnionych rozrywki kierowców tirów...

Nie ma prawdopodobnie mieszkańca Olsztyna, który nie ceniłby sobie uroków tego osiedla położonego nad Jeziorem Kortowskim. Tym bardziej że większość jego infrastruktury jest zadbana przez administrujący nią Uniwersytet Warmińsko-Mazurski. W Kortowie są też jeziora Stary Dwór i Modrzewiowe.

Mieszkańcy Kortowa to nie tylko żacy, którzy wylewają się na ulice miasta podczas Kortowiady, czyli jednej z największych imprez juwenaliowych w Polsce. Rok 2020 był w związku z epidemią przerwą w tej wielkiej imprezie, której corocznie towarzyszą koncerty największych sław muzycznych. Na Kortowiadę przyjeżdżają goście nie tylko z Polski.

Kortowo jest też centrum rozrywkowym z powodzeniem rywalizującym ze Starówką pod względem klubów i lokali gastronomicznych. To także zaplecze sportowe z pięknym, odnowionym stadionem i pobliskim „słonecznym stokiem”, który dawniej — wyposażony w wyciąg — był atrakcją dla narciarzy. Teraz bardziej spełnia zimowe marzenia fanów sanek.

Kortowo tworzy też krwawa historia zapisana przez hitlerowców i NKWD. W latach 80. XIX wieku powstał tam szpital psychiatryczny. Jego pensjonariusze zostali wymordowani podczas II wojny światowej. Najpierw przez Niemców, potem Rosjan. Ocalałe zabudowania zaadaptowano na potrzeby uczelni. Teraz władze UWM starają się o upamiętnienie bezbronnych ofiar ludobójstwa, których pamięć jest coraz bardziej przywracana miastu.

Stanisław Kryściński
s.kryscinski@gazetaolsztynska.pl


Czytaj e-wydanie
Gazeta Olsztyńska zawsze pod ręką w Twoim smartfonie, tablecie i komputerze. Codzienne e-wydanie Gazety Olsztyńskiej, a w piątek z tygodnikiem lokalnym tylko 2,46 zł.

Kliknij w załączony PDF lub wejdź na stronę >>>kupgazete.pl

XMA Header Image

Komentarze (9) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. bleh #3020582 | 88.156.*.* 14 gru 2020 23:34

    Trochę bloków trzeba dostawić.

    odpowiedz na ten komentarz

  2. PL #3020110 | 37.248.*.* 14 gru 2020 08:04

    Smród bród kiła i mogiła i tak wyglada każde osiedle w Olsztynie a i może w Polsce

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-2) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

    1. Pyta #3020106 | 87.49.*.* 14 gru 2020 07:47

      A które osiedle nie jest wyjątkowym?

      Ocena komentarza: warty uwagi (2) odpowiedz na ten komentarz

    2. Osiedle Premium- nie ma głupszej nazwy #3020104 | 188.146.*.* 14 gru 2020 07:23

      Osiedle Premium- nie ma głupszej nazwy

      Ocena komentarza: warty uwagi (8) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)

      1. Olsztyniak #3020086 | 5.173.*.* 13 gru 2020 23:31

        Osiedle jak każde inne - tylko że każdy z innej parafii. Brudno i szaro - czym tu się zachwycać. To tak jakby dostawać spazmów na Jarotach albo doznać artystycznej inspiracji na Dajtkach. Jezu.

        Ocena komentarza: warty uwagi (12) odpowiedz na ten komentarz

      Pokaż wszystkie komentarze (9)