Inteligentne śmietniki, których nie oszukasz

Czy moglibyśmy brać z przykład z Ciechanowa? Tam na jednym z osiedli rok temu wdrożono innowacyjny System Indywidualnej Segregacji Odpadów (SISO), który okazał się hitem. Inteligentne śmietniki, jak piszą lokalne media, motywują mieszkańców do segregacji. Otwierają się po zeskanowaniu kodu QR przypisanego do mieszkania, który przykleja się do worka. Klapy unoszą się automatycznie, co zapewnia większą higienę składowania odpadów — nie są one roznoszone przez wiatr, gryzonie czy ptaki, a swoich śmieci nie podrzucają mieszkańcy innych osiedli, bo nie mogą otworzyć pojemników bez kodu. Po wrzuceniu worka i zamknięciu pojemnika, odpady są ważone, a dane o ilości wyrzuconej frakcji, przesyłane i zapisywane w systemie centralnym SISO.

Każde gospodarstwo domowe posiada w nim indywidualne konto. Zainstalowane w pojemnikach czujniki monitorują w czasie rzeczywistym poziom ich zapełnienia, co ułatwia pracę firmom wywożącym nieczystości. Mogą dzięki temu planować harmonogramu tras pojazdów odbierających śmieci.

Pierwsze w Polsce

Testowane w Ciechanowie narzędzie jest pierwszym tego typu w Polsce. Dotychczas rozliczanie mieszkańców z segregacji odpadów za pomocą kodów kreskowych stosowano wyłącznie w zabudowie jednorodzinnej. Projekt SISO, dzięki zastosowaniu specjalnych pojemników, umożliwia w podobny sposób rozliczanie mieszkańców zabudowy wielorodzinnej.
Na osiedlach wielorodzinnych trudno zweryfikować, kto w jakim stopniu rzeczywiście segreguje odpady, a wprowadzane rozwiązanie stwarza taką możliwość. Mimo że segregację deklarują prawie wszyscy mieszkańcy miasta, fakty są takie, że tylko część osób segreguje śmieci. Dzięki takim śmietnikom mieszkańcy zaczęli segregować odpady. Przed ich postawieniem robiło to niecałe 10 proc., po roku od pojawienia się kontenerów, liczba ta wzrosła do 90 proc.

Ciechanów widząc efekty, zakupił 24 kolejne urządzenia bezdotykowe. Dodajmy też, że mieszkańcy Ciechanowa płacą dziś jedną z najniższych stawek w Polsce za odpady segregowane — 13 zł. W Olsztynie wynosi ona 18 zł.

Musi sam się finansować

Czy takie rozwiązanie mogłoby zostać wdrożone również przez Olsztyn?
— Oczywiście ten temat jest nam znany. Artykuły, zapewne sponsorowane, które pojawiają się w mediach nie wspominają o kosztach takiego rozwiązania. A musimy pamiętać, że system gospodarowania odpadami zgodnie z ustawą musi sam się finansować. Oznacza to, że wszyscy ponoszą koszty takich pojemników. To nie tylko koszty ich zakupu, ale także eksploatacji oraz napraw mechanizmów. Nie wiemy jeszcze, czy nie są one awaryjne, bo to nowe rozwiązanie — odpowiada Marta Bartoszewicz, rzeczniczka Urzędu Miasta w Olsztynie.
I dodaje: — Ponadto warto sobie zadać pytanie, jak ta ilość surowców wtórnych przekłada się na poziom recyklingu? Jaki jest poziom odzysku? My w Olsztynie na razie spełniamy wymogi, nie wiemy natomiast, jak jest w Ciechanowie po wprowadzeniu tego systemu. Pojawiają się za to dodatkowe pytania, na przykład jak urząd sprawdza segregację, skoro nie ma dostępu do pojemników? To  przecież ustawowe zadanie samorządów. Na razie przyglądamy się temu systemowi z zaciekawieniem i czekamy jak będzie się sprawdzał w tej, a być może w przyszłości, także w innych gminach. Wówczas będziemy mogli wyciągnąć wnioski i określić, czy takie inwestycje są opłacalne. Czy zmiana zachowań mieszkańców jest trwała, czy tylko związana z tzw. efektem nowości.

Dzieci będą edukowały rodziców

— Tymczasem warto, żebyśmy skupili się na tym, aby skrupulatnie segregować i gnieść opakowania, szczególnie tworzyw i papieru. Bo często pojemniki są przepełnione nie dlatego, że tak dużo w nich śmieci, ale dlatego, że ktoś nie zgniótł trzech kartonów i one zajmują połowę pojemnika na papier. A przy takim zachowaniu szybko zapełnią się również pojemniki na kody QR i dookoła powstanie bałagan. Dlatego apelujemy do administratorów nieruchomości, żeby dbali o pojemniki, które stoją na ich terenie podkreśla Bartoszewicz.

— Zresztą ratusz raz na jakiś czas przeprowadza akcje edukacyjne, między innymi w przedszkolach i szkołach, wychodząc z założenia, że jeśli będziemy uczyć dzieci od najmłodszych lat prawidłowej segregacji, to będziemy mieli podwójną korzyść. Dzieci będą edukowały rodziców i w przyszłości same również będą wiedziały gdzie i jakie odpady wyrzucać — uważa rzeczniczka ratusza. — Dziś spodziewamy się dostawy kolejnej partii materiałów edukacyjnych, które jeszcze we wrześniu będą od nas mogły odebrać szkoły i przekazać je wszystkim pierwszoklasistom.

ADA ROMANOWSKA

Czytaj e-wydanie
Gazeta Olsztyńska zawsze pod ręką w Twoim smartfonie, tablecie i komputerze. Codzienne e-wydanie Gazety Olsztyńskiej, a w piątek z tygodnikiem lokalnym tylko 2,46 zł.

Kliknij w załączony PDF lub wejdź na stronę >>>kupgazete.pl