A może śmietana?

Czym się różnią? Mówiąc najprościej śmietana jest kwaśna, a śmietanka słodka. Odpowiadając nieco bardziej dociekliwym, powiemy, że różnią się nie tylko smakiem, ale również procesem powstania oraz zawartością tłuszczu. Śmietana to ukwaszony produkt pochodzenia mlecznego, który powstaje w wyniku odwirowania tłuszczu z pełnotłustego mleka. Pozyskany produkt poddaje się procesowi fermentacji mlekowej, dzięki któremu otrzymuje się gotową śmietankę.

Na półkach sklepowych znajdziemy śmietany w kilku wariantach zawartości procentowej tłuszczu, który to dyktuje jej konkretne zastosowanie. Podstawowa i ta najczęściej stosowana ma zawartość 12 %, 18 %, 22 %. Śmietanki znajdziemy w wariantach tłuszczu: 12 %, 18 %, 30 % i 36 %

Czy smaczna kuchnia bez śmietan istnieje? Należy podkreślić, że są one doskonałym nośnikiem smaku. To idealny dodatek do potraw, który potrafi podkreślić i uwypuklić ich wyrazistość oraz charakter. Zabielamy nią zupy, wykorzystujemy do tworzenia sosów, sałatek i dań na ciepło. Czy jest na przykład coś smaczniejszego niż pierogi, placki czy pieczone ziemniaki z dodatkiem świeżej, kwaśniej śmietany? Śmietanki wykorzystuje się podobnie jak śmietany, zależnie od gustu i upodobań kulinarnych. No a desery? Wiele smakołyków bez nich zwyczajnie nie powstanie. Wielu smakoszy i koneserów uzna, że najlepszy efekt i smak zostanie osiągnięty wyłącznie przy użyciu prawdziwej słodkiej śmietanki. Takie gofry, lody czy torty – dodajemy do nich bitą śmietanę i mamy mistrzowski deser, którego nie zastąpią żadne inne słodkości.

Wartości odżywcze

Śmietana zawiera witaminę A, niezbędną do zachowania prawidłowego funkcjonowania wzroku, która jest także silnym antyoksydantem, dzięki czemu zwalcza wolne rodniki w organizmie i znacząco wpływa na rozrost tkanki nabłonkowej. Należy wspomnieć również o cennych witaminach z grupy B, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz uczestniczą w procesach przemiany materii. Śmietana zawiera również węglowodany (laktozę) jakkolwiek mniej niż w mleku oraz dostarcza nam wapń oraz fosfor, a te pierwiastki z kolei odpowiadają za budowę naszych zdrowych i mocnych kości oraz zębów. Do tego wszystkiego zawiera też szczepy bakterii, które wspomagają trawienie białka i wzmacniają odporność organizmu, wpływając na odbudowę prawidłowej flory bakteryjnej jelit.

Podsumowując zalety i korzyści śmietany, stwierdzam, że powinna być ona jednym z cennych składników naszej diety i zdecydowanie nie warto wykluczać jej z menu w pogoni za szczupłą sylwetką:

• jest cennym źródłem wysokiej jakości białka zwierzęcego, wapnia, fosforu oraz węglowodanów,

• dostarcza organizmowi wielu minerałów cennych w budowie kości i zębów,

• dzięki zawartości witaminy A, wspiera funkcje wzrokowe oraz wzmacnia kondycję skóry,

• witaminy B2 i B12 wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego oraz uczestniczą w procesach przemiany materii,

• zawarte w śmietanie szczepy bakterii wspierają odporność organizmu.

Jaką do czego?

• Śmietana 9/10 %- odtłuszczona, kwaśna śmietana, polecana zwłaszcza tym dbającym o linię przeznaczona do sałatek.
• Śmietana 12 % / śmietanka 12 % – przeznaczona do sałat i sałatek
• Śmietana 18 % / śmietanka 18 % - śmietana kwaśna, znakomite uzupełnienie sosów i zup
• Śmietana 22 % – doskonale zagęszcza sosy i dipy
• Śmietanka 30 %. – idealna do kremów, deserów czy bitej śmietany (kremówka)
• Śmietanka 36 % – jej zaletą jest przede wszystkim łatwość w ubijaniu, a więc proponowane zastosowanie w słodkich przysmakach.

Odrobina tłuszczu?

Obecność tłuszczu w produkcie absolutnie nie jest jego wadą. Gdyby było, należałoby całkowicie zerwać z oliwą z oliwek, olejem lnianym, orzechami — wszystkie one zawierają dużą dawkę tłuszczu, a często są składnikami wielu diet, czy wręcz są zalecane przez lekarzy lub dietetyków. Wedle najnowszych badań dieta bogata w tłuszcze nasycone może przynieść znaczne korzyści zdrowotne. Naukowcy z Uniwersytetu w Bergen w Norwegii odkryli, że jedzenie pokarmów o naturalnie wysokiej zawartości tłuszczu, przy jednoczesnym ograniczeniu ilości spożywanych węglowodanów — nie powoduje wzrostu szkodliwego cholesterolu. Przeciwnie, szczepy bakterii w pełnotłustym nabiale mogą wręcz obniżać jego poziom. Dodatkowo obecność kwasu linolowego przeciwdziała miażdżycy, opóźnia rozwój chorób nowotworowych i ma działanie antyoksydacyjne. Inni badacze twierdzą, że tłuszcz tłuszczowi nierówny i że ten mleczny inaczej wpływa na organizm niż wieprzowy. Wszystko przez różnice w proporcjach poszczególnych kwasów tłuszczowych — akurat te z tłuszczu mlecznego okazały się korzystniejsze dla naszego układu krążenia. Jeszcze inne badania dowiodły natomiast, że tłusty nabiał nie wpływa na ryzyko nadwagi czy otyłości. Nabiał pełnotłusty zawiera bowiem kwas rumenowy, który obecnie wykorzystuje się w syntetycznych suplementach diety wspomagających odchudzanie.

Dlatego namawiam, by ze śmietany nie rezygnować i już dziś wypróbować choćby jakieś najprostsze danie z jej udziałem.

Zacznijmy od dipu śmietanowego z jajkiem i szczypiorkiem. Kolejny przepis, który znalazłam na stronie najlepszewkuchni.pl. Zdrowy, smaczny, łatwy i szybki do przygotowania sos, pełen wartości odżywczych. Można go podawać jako dodatek do mięs, wędlin i ryb na zimno. Jednak równie dobrze sprawdzi się podany z sałatami czy drobnymi przekąskami na przyjęciu czy pikniku.

• 1 kwaśna śmietana 18 % Łaciata
• 2 jajka ugotowane na twardo
• 2 łyżki majonezu
• ½ pęczka szczypiorku
• ½ łyżeczki soli
• 1 łyżeczka cukru
• pieprz
• kilka gałązek natki pietruszki

Krok 1
Ugotowane żółtka z dodatkiem majonezu rozcieramy łyżką w misce na gładką masę.

Krok 2
Białka ścieramy na dużych oczkach tarki i dodajemy do masy. Porcjami dodajemy do niej śmietanę, cały czas ucierając.

Krok 3
Na koniec przyprawiamy dip solą, cukrem i świeżo zmielonym pieprzem. Dodajemy posiekany szczypiorek. Podajemy z zieloną natką pietruszki.

Magdalena Maria Bukowiecka