Jak nazwiemy nową planetę? Trwa 39 Zjazd Polskiego Towarzystwa Astronomicznego w Olsztynie

Dziesięć lat temu polscy astronomowie zakończyli analizę wyników obserwacji prowadzonych na Wielkim Teleskopie Południowoafrykańskim w RPA, oznajmiając światu odkrycie nowej planety. Obiekt o kryptonimie „BD +14 4559 b” jest oddalony od Ziemi o 160 lat świetlnych, co wydaje się niezbyt dużą odległością w skali Wszechświata, rozmiary którego mierzy się wszak w miliardach lat świetlnych. Kiedy jednak porównamy to z odległością Ziemi od Słońca, która liczy 8 minut świetlnych – a w przeliczeniu na ziemskie miary 149 600 000 km, daje to skalę ogromu przestrzeni dzielącej nas od nowo odkrytego obiektu.

W roku 2019 każdy kraj, który wyrazi taką wolę, może nazwać jedną nowo odkrytą planetę w kosmosie. Warunek – ten nowo nazwany obiekt musi być widoczny ze stolicy danego państwa. Unia wybiera przy tym układy planetarne z tylko jedną planetą, aby nikt nie czuł się tutaj pokrzywdzony. Do tego programu, nazwanego „IAU100 NameExoWorlds” zgłosiły się obecnie 102 kraje. IAU100 – ponieważ Międzynarodowa Unia Astronomiczna – International Astronomical Union – obchodzi właśnie stulecie istnienia.

Dla Polaków pierwszy etap konkursu zakończył się 31 lipca 2019. Komitet Konkursowy złożony z dwóch astronomów zawodowych, dwóch miłośników astronomii, przewodniczącego Rady Języka Polskiego prof. A.Markowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego oraz historyka astronomii prof. J.Włodarczyka z PAN zweryfikował zgłoszenia pod kątem zasad nazewnictwa obiektów stosowanych przez IAU i wybrał do kolejnego etapu krótką listę nazw – 7 par. Teraz, do końca października, można oddawać głosy na stronie www.iau100.pl/planety. Po zakończeniu głosowania Komitet Konkursowy prześle do IAU polską propozycję nazwy nowej planety oraz dwie propozycje rezerwowe. Nazwy wybrane przez wszystkie kraje biorące udział w tym projekcie zostaną ogłoszone przez IAU w grudniu 2019.

Prof. Andrzej Niedzielski z Centrum Astronomii UMK w Toruniu kierował zespołem astronomów opracowujących dane z obserwacji, w wyniku których odkryto nową planetę: — Teleskop w Teksasie, przy pomocy którego dokonaliśmy naszego odkrycia, jest wyposażony w spektrograf pozwalający rozszczepiać światło na linie widmowe. I śledzenie zmian tych linii pozwoliło zlokalizować nową planetę. W skład czteroosobowego zespołu wchodził m.in. słynny prof. Aleksander Wolszczan, odkrywca pierwszego pozaziemskiego układu planetarnego w kosmosie.

Prof. Wiktor Maksymowicz, wiceminister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, stwierdził, że: — Wchodzimy tu w zagadnienia, w których Polacy są bardzo zauważalni. Liczą się zarówno w sferze odkryć naukowych dotyczących kosmosu, jak i technologii kosmicznych.

To jest nasza przyszłość i naszym celem jest, aby Polska stanowiła co najmniej 3% rynku światowego w zakresie medycyny kosmicznej. Ostatnimi laty nastąpił przełom myślenia decydentów, że jednak warto inwestować w naukę — podsumował profesor.

W zorganizowanej podczas obrad zjazdu konferencji prasowej na temat „BD +14 4559 b” uczestniczył Przewodniczący Polskiego Komitetu Konkursowego IAU100 NameExoWorlds dr Krzysztof Czart z Europejskiego Obserwatorium Południowego. Jest to organizacja zajmująca się obserwacją Wszechświata z powierzchni Ziemi przy pomocy własnych teleskopów zlokalizowanych na Pustyni Atacama w Chile.
— Gwiazdę wokół której krąży owa „polska” planeta można łatwo dostrzec z naszego kraju nawet przez lornetkę. Widać ją w gwiazdozbiorze Pegaza podczas jesiennych wieczorów.

Łukasz Czarnecki-Pacyński
Więcej informacji o naszym uniwersytecie: >>> kliknij tutaj.