Michał Młotek: Iława nie powinna mieć żadnych kompleksów

Jak uważasz. Jedno i drugie ma związek z Iławą.

Iława.

Zacznę od smutnej refleksji. Dziś Iława jest największym miastem w naszym województwie, które nie ma muzeum. Pracy, którą jako Grupa Inicjująca Projekt Powołania Muzeum Regionalnego w Iławie rozpoczęliśmy w 2006 roku, nie udało się dokończyć. A gdyby tak się stało, mielibyśmy dziś w Iławie muzeum z niezwykle atrakcyjnymi eksponatami. To do nas trafiłyby cenne skarby z Mózgowa, Olbrachtówka, spod Susza czy depozyt Finckensteina z Gubławek, o którym głośno było na całym świecie. Dziś są one ozdobą okolicznych muzeów. I to do okolicznych muzeów przyjeżdża się, by je oglądać.
W tym wszystkim cieszy jedynie to, że z dzisiejszej perspektywy stworzenie muzeum jest bliżej niż jeszcze kilka miesięcy temu. Na początku lutego planujemy organizację otwartego spotkania, gdzie raz jeszcze rozpoczniemy dyskusję o stworzeniu w Iławie muzeum regionalnego. To może być ostatni dzwonek do stworzenia muzeum w naszym mieście. Nie muzeum wyłącznie z gablotami, ale muzeum, które byłoby narzędziem edukacji i atrakcją samą w sobie.

W okolicznych muzeach. W Olsztynie, większość w Ostródzie.

Żadne muzeum dobrowolnie ich nie odda. Są zbyt cenne, są magnesem przyciągającym gości i turystów. Moglibyśmy podjąć jedynie starania, by je wypożyczyć.

Mój kontakt z samorządem rozpoczął się od pracy w Młodzieżowej Radzie Miasta. Bardzo miło wspominam tamten okres. Historia pojawiła się później. W jej kontekście szczególnie interesuje mnie to, co działo się w Iławie po 1945 roku. Choć może to dziwić, o tym okresie wiemy póki co mniej niż na przykład o latach przedwojennych. W czasie, gdy polskie władze administracyjne organizowały życie na Warmii i Mazurach, nie przykładano wagi do tego, by pewne rzeczy dokumentować. W kontekście Iławy każdy najmniejszy dokument z drugiej połowy lat '40, nawet taki dokumentujący nadawanie nazw ulic, jest niezwykle cenny.

W pierwszej kolejności zawsze powinniśmy bardziej patrzeć w przyszłość niż w przeszłość. Jeśli jednak mielibyśmy spojrzeć do historii, warto popatrzeć, jak dynamicznie Iława rozwijała się po I wojnie światowej. Zwrócić uwagę na odważne i często też innowacyjne, z tamtej perspektywy, pomysły, które realizowano. Dla mnie takim przykładem są tarasy słoneczne, które powstały przy kinoteatrze. Obsadzono je egzotycznymi roślinami, co musiało tworzyć bardzo ciekawą atmosferę. Wiadomo, że przyjeżdżało się z okolicznych miejscowości, by tu być. To musiało być wyjątkowe miejsce. Na pewno było wyróżnikiem Iławy.
Zresztą to był czas, gdy bardzo mocno stawiano w Iławie na turystykę. Sporo było miejsc do wypoczynku i spacerów. Zupełnie jak dziś. Ale inspiracje możemy czerpać nie tylko z turystyki. Mądrość ówczesnych władz Iławy polegała na tym, że robiły wszystko, aby wyciągnąć jak najwięcej korzyści z kolei. To podejście powinno być i dziś nam bliskie.

Iława ma pewne przewagi, których nikt nam nie odbierze. A my musimy maksymalnie je wykorzystywać, na każdym kroku. Pierwszą, najistotniejszą jest lokalizacja i przewaga komunikacyjna. Może nie zdajemy sobie z tego sprawy, ale do Iławy można bezpośrednio przyjechać koleją z większości starych miast wojewódzkich. To coś naprawdę wyjątkowego w skali kraju.
Gorzej jest z drogami, ale na horyzoncie pojawia się budowa drogi S5, czyli łącznika między autostradą A1 a drogą ekspresową S7. Budowa tej drogi kompletnie zmieni naszą sytuację, przede wszystkim dlatego, że w jej ciągu znajdzie się południowa obwodnica Iławy. Ale to nie wszystko. Nowe drogi to nowe tereny pod inwestycje. Dobrym przykładem jest Olsztynek, gdzie budowa dróg ekspresowych pozwoliła na zlokalizowanie olbrzymiego magazynu Zalando Lounge o powierzchni 130 tys. m2. Pracę znajdzie lub już znalazło tam kilkaset osób.

Nie ma mowy o zakładach, które mogłyby być szczególnie uciążliwe dla mieszkańców czy środowiska. Najlepiej, gdyby były to branże, które są specjalizacjami regionu. Mówię tu o przemyśle drzewnym i meblarskim, zdrowej żywności i wodzie. Cenne jest jednak każde nowe miejsce pracy.
Cały czas w okolicy jest miejsce na kolejne hotele, które są tu bardzo potrzebne. Na horyzoncie pojawiło się kolejne przedsięwzięcie, o którym pewnie niedługo usłyszymy. Jeśli wszystko się uda, układ sił, jeśli chodzi o turystykę na Warmii i Mazurach, nieco się zmieni.
Jest jeszcze jeden aspekt związany z lokalizacją Iławy pomiędzy Warszawą, Gdańskiem, Toruniem i Olsztynem. Statystyki jeszcze nie zdążyły tego uchwycić, ale można zaobserwować już trend związany z migracją z dużych ośrodków miejskich do takich miast jak Iława. Mowa o osobach, które pracują zdalnie, głównie z tzw. branż kreatywnych. To, co mogłoby przyciągnąć je do Iławy, to biurowe przestrzenie coworkingowe.

Wyspa jest jedna. I stąd obawy kolejnych burmistrzów czy rad, by podjąć ostateczną, odważną decyzję. Tymczasem konkurencja nie śpi. Uczestniczyłem w wielu targach nieruchomości na świecie, gdzie widziałem, jak z powodzeniem walczy się o inwestorów.

Iława musi odpowiedzieć sobie na pytanie, co chce mieć na wyspie. Iława, czyli mieszkańcy. Jeżeli mieszkańcy powiedzieliby w referendum: chcemy inwestycji, która da miejsca pracy, to powinniśmy iść w tę stronę. Oczywiście, takie referendum powinno być poprzedzone głęboką dyskusją, przedstawieniem koncepcji, wszystkich korzyści, ale też ryzyka. W mojej ocenie Wielka Żuława może być motorem napędowym rozwoju Iławy na kolejne 25 lat.

Musimy zdać sobie sprawę z tego, że skala jakiejkolwiek inwestycji turystycznej na wyspie to nie jest sto czy dwieście milionów. Mówiąc o inwestycji turystycznej na wyspie mówimy o co najmniej pięciuset milionach złotych. Taka inwestycja dałaby Iławie korzyści nie po ukończeniu, ale już z chwilą wbicia pierwszej łopaty.

Ryzyko towarzyszy każdej inwestycji. Spójrzmy jednak na to, że dziś w Polsce realizowane są przedsięwzięcia właśnie o takiej skali. Nie powinniśmy mieć tu żadnych kompleksów. Ja widzę na wyspie wysokostandardowy kompleks turystyczny na minimum pięćset miejsc z obiektami towarzyszącymi i, oczywiście, z przestrzenią ogólnodostępną.

Sukcesem, ale też zaskoczeniem.

Przed wyborami dawało się wyczuć, że Iława chce zmiany i ta zmiana nastąpiła. Wybór mojej osoby na przewodniczącego rady był dla niektórych zaskoczeniem, tak samo zresztą jak wybór Dawida Kopaczewskiego na funkcję burmistrza.

Miały miejsce nieoficjalne rozmowy. Ale gdy na horyzoncie pojawił się Piotr Żuchowski, osoba bardzo kompetentna i doświadczona, uznałem, że i ja powinienem wesprzeć tę kandydaturę. W mojej ocenie, aby być dobrym i skutecznym burmistrzem, trzeba być odpowiednio przygotowanym do pracy w samorządzie. Piotr Żuchowski takie przygotowanie miał.

Ale nie byłem radnym miejskim. Dobrze jest poznać miasto od każdej strony.

To też jest pewne obciążenie, bo jeżeli nie sprostamy zadaniu, iławianie mogliby stracić zaufanie do naszego pokolenia.

Współpraca układa się poprawnie. W radzie jest grupa, która szuka płaszczyzny do współpracy z burmistrzem. I, co cieszy, burmistrz też szuka płaszczyzny do współpracy z radą. Jednym z moich zadań jest to, by kontakt wszystkich radnych z burmistrzem był jak najlepszy.

Każdy ma swoje poglądy i przekonania, ale dziś nie powinny już one odgrywać pierwszorzędnej roli. Dziś wspólnym mianownikiem działań powinna być wyłącznie Iława, dlatego nie obawiam się tego, że będziemy jako rada zaskakiwani taką czy inną propozycją. Wszystkie koncepcje i plany na pewno będą odpowiednio wcześniej dyskutowane.

Jeśli byłaby to odpowiedź na zapotrzebowanie mieszkańców i jeśli rozwiązywałoby to istotne problemy miasta, to, oczywiście, tak.

Wszystko zależy od skali. 250 tysięcy złotych pozwoliłoby wesprzeć około pięćdziesięciu par rocznie. Nie powinniśmy więc pytać o to, czy nas stać, ale o to, czy jako miasto powinniśmy to zrobić? Czy jesteśmy gotowi na to, by pomóc małżeństwom, dla których in vitro jest jedyną szansą na posiadanie dzieci? Choć uważam, że tak, to jest przykład działania, które powinno zostać poprzedzone głęboką dyskusją.

Kilka wydarzeń umknęło, nie ma ich w kalendarzu imprez. Żal Famy Rock, bo wiele lat temu, jeszcze jako członek Młodzieżowej Rady Miasta, pracowałem przy tym festiwalu. Rzeczywiście, brakuje nam dobrego rockowego akcentu w Iławie, czy to w formie festiwalu czy po prostu regularnych koncertów.

Iława składa się z różnych środowisk. Jest środowisko, które oczekuje muzyki popularnej i jest środowisko, które oczekuje muzyki rockowej. Miasto powinno odpowiedzieć w rozsądnych proporcjach zarówno na zapotrzebowanie jednej jak i drugiej strony.
Jeśli zaś chodzi o Złotą Tarkę, markę buduje się latami. Złota Tarka jest taką marką, a my jako samorząd powinniśmy robić wszystko, żeby tę markę utrzymać i rozwijać. Jeszcze nie jest na to za późno.

Na pewno znalazłoby się miasto, które z chęcią przejęłoby nasz festiwal. My powinniśmy dać mu jeszcze jedną szansę, tchnąć w wydarzenie coś nowego, być może sprawdzonego. Nie ma przecież nic złego w czerpaniu z dobrych wzorców. Burmistrz już zapowiedział pewne zmiany.
Niedawno na stronach naszego biura [Internetowe Biuro Radnych Dla Iławy – red.] opublikowaliśmy zdjęcie z rosyjskiego miasta, gdzie pojawiły się słupy oświetleniowe w kształcie instrumentów muzycznych.

Te zdjęcia krążą po całym świecie. Są narzędziem do komunikowania o ofercie kulturalnej miasta. Takim narzędziem do komunikowania o Złotej Tarce miała być nasza galeria jazzowa. Ostatecznie, koncepcja tego obiektu poszła w nieco inną stronę...

W Iławie stworzono warunki do rozwoju turystyki. Pojawiły się hotele i usługi turystyczne. Dziś musimy rozwijać produkty turystyczne. Złota Tarka i wszystkie inne wydarzenia są właśnie takimi produktami, które się po prostu sprzedaje. Ale trzeba o nie dbać.

Majówka pokazała przede wszystkim, że w Iławie jest głód spektakularnej imprezy. To się po prostu udało. Pytanie, które powinniśmy sobie zadać brzmi, czy stać nas na imprezę w takiej formule. Pół miliona złotych to są ogromne pieniądze. Za nami dwie udane edycje, przy trzeciej, a na pewno już przy czwartej, musi pojawić się strategiczny sponsor.

W radach, i w ogóle w samorządzie, powinno być miejsce dla doświadczonych, wieloletnich radnych czy urzędników, ale też dla młodych czy mniej doświadczonych osób. Jak w każdym innym obszarze, i tu powinna być zachowana równowaga.

Ja swoje życie zawodowe i samorządowe związałem z Iławą. Ale to nie znaczy, że tak musiało być. Miałem na różnych etapach mojego życia różne propozycje, związane głównie z pracą w Warszawie. Zdecydowałem się na pracę tutaj, bo uważam, że Iława to po prostu wyjątkowe miejsce, w którym chcę być.

Lubię iławski spokój i to, że duże miasta mamy tu na wyciągnięcie ręki.
Życie samorządowca to nie jest lekka robota. Praca zawodowa, rada, twoje pasje historyczne – to wszystko zabiera dużo czasu, a przecież jest jeszcze żona i syn. Udało się to poukładać tak, żeby mieć czas dla najbliższych?
Bez akceptacji i bez wsparcia rodziny podejmowanie takich działań nie byłoby możliwe. Moja żona dba w tym wszystkim o balans i równowagę.

Ani to, ani to. To po prostu chęć działania i wprowadzania w życie nowych pomysłów i rozwiązań.

Rozmawiał Tomasz Więcek
t.wiecek@gazetaolsztynska.pl