Swiat Weczir czyli Wigilia, Rizdwo czyli Boże Narodzenie

Bp Swiatosław Szewczukj, arcybiskup większy kijowsko-halicki, zwierzchnik Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

Bp Swiatosław Szewczukj, arcybiskup większy kijowsko-halicki, zwierzchnik Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego.

Autor zdjęcia: https://ugcc.u

Do tej pory było tak, że kiedy rzymscy katolicy świętowali Trzech Króli, grekokatolicy siadali dopiero do wigilijnej wieczerzy. Teraz grekokatolicy i większość prawosławnych w Ukrainie świętują razem z Warszawą a nie Moskwą.

Do tej pory grekokatolicy posługiwali się kalendarzem juliańskim, czyli kalendarzem słonecznym wprowadzonym za czasów Juliusza Cezara. Jednak rok tego kalendarza różnił się o 11 minut od astronomicznego. W efekcie co 128 lat kalendarz juliański "tracił" 1 dzień w stosunku do kalendarza astronomicznego. Aby to uporządkować, w 1582 roku papież Grzegorz XIII wprowadził kalendarz zwany gregoriańskim. Wtedy różnica między oboma kalendarzami wynosiła 10 dni. Stąd po 4 października 1582 roku nastąpił od razu 15 dzień tego miesiąca.

Kościoły Wschodnie pozostały przy starym kalendarzu. A do dzisiejszych czasów różnica między kalendarzem juliańskim i gregoriańskim wzrosła do 13 dni. W Kościele greckokatolickim i w Prawosławnej Cerkwi Ukrainy zerwano w końcu z tym kalendarzem, jako jednym z elementów rosyjskiego kolonializmu. Niestety w Cerkwi greckokatolickiej nadal zachowano stary kalendarz dla świąt ruchomych (np. Wielkanoc).

W tym roku zatem Ukraińcy świętują Boże Narodzenie razem z cywilizowaną częścią chrześcijaństwa.


A kim są ci mieszkający w Polsce grekokatolicy, obywatele RP? To potomkowie prawosławnych z diecezji przemyskiej i lwowskiej, którzy w 1692 i 1700 roku przystąpili do unii z Rzymem. Nowo powstała Cerkiew uznała wtedy katolickie dogmaty i zwierzchnictwo papieża. Zachowała za to prawosławną liturgię i zwyczaje, np. prawo księży do ożenku.

Mieszkający w naszym regionie prawosławni i grekokatolicy to w większości dzieci i wnuki przesiedlonych w 1947 roku Ukraińców w ramach Akcji 'Wisła".

Wśród potraw tradycyjnej ukraińskiej Wigilii szczególnie charakterystyczna jest kutia zrobiona m.in. z pszenicy (symbol rodzącego się życia), miodu (symbol wiecznego szczęścia), maku, orzechów i bakalii. Ukraińcy na wigilijną wieczerzę przygotowują też suszone grzyby zaprawione mąką i gotowane z cebulą, gołąbki z kaszą gryczaną czy kompot z suszonych owoców.

Posiłek wigilijny rozpoczyna się od modlitwy. Potem wszyscy składają sobie życzenia, dzieląc się prosforą czyli pszennym chlebem, który wcześniej poświęcono w cerkwi.

Późnym wieczorem w cerkwiach odbywa się „Poweczeria”, czyli nabożeństwo połączone ze śpiewem pieśni z Pisma Świętego. Trwa około 2 godzin.

U grekokatolików Święta Bożego narodzenia trwają 3 dni. Pierwszy poświęcony jest Chrystusowi, drugi Matce Bożej, a trzeci św. Stefanowi, pierwszemu męczennikowi, zamordowanemu w 36 roku po narodzinach Chrystusa.

W tym czasie wierni pozdrawiają się: Chrystos Narodywsia! Sławimo Joho! (Chrystus się Narodził! Wysławiajmy Go).


Wierni Cerkwi greckokatolickiej w Polsce skupieni są w metropolii przemysko-warszawskiej, w skład której wchodzą trzy diecezje. Grekokatolicy z warmińsko-mazurskiego i pomorskiego należą do diecezji gdańsko-olsztyńskiej z siedzibą w Przemyślu. W naszym województwie jest 30 parafii greckokatolickich.

opracował Igor Hrywna








Komentarze (8) pokaż wszystkie komentarze w serwisie

Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.

Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych

Zaloguj się lub wejdź przez FB

  1. docho #2661580 | 83.9.*.* 12 sty 2019 22:13

    To nie Kościoły wschodnie pozostały przy kalendarzu ale Rosja i podbite przez nia kraje . Dlatego rewolucja październikowa była w listopadzie a to już z Kosciołem nie ma nic wspólnego

    odpowiedz na ten komentarz

  2. Elblag 58 #2657599 | 93.105.*.* 7 sty 2019 22:16

    Życzę wszystkim Wesołych Świąt

    Ocena komentarza: warty uwagi (1) odpowiedz na ten komentarz

  3. mario J #2657591 | 37.249.*.* 7 sty 2019 22:03

    Komentarze mówiące prawdę GINĄ bo cenzura działa jak za PRL.

    Ocena komentarza: warty uwagi (6) odpowiedz na ten komentarz

  4. Olecko #2657439 | 91.236.*.* 7 sty 2019 18:32

    Zdrowych i spokojnych Świąt Rizdwo!

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-3) odpowiedz na ten komentarz

  5. mirek #2656702 | 88.156.*.* 6 sty 2019 18:48

    Wszystkiego dobrego......

    Ocena komentarza: poniżej poziomu (-2) odpowiedz na ten komentarz

Pokaż wszystkie komentarze (8)