Kiedy byliśmy sierotami...

Z okruchów jego wspomnień wyłania się obraz szczęśliwego dzieciństwa spędzonego na zabawach z japońskim przyjacielem Akirą. Silna więź łączyła też syna z matką. Te idylliczne życie przerywa tajemnicze znikniecie rodziców — najpierw ojca, potem matki.

Christopher (Bąbel, jak nazywali go rodzice) zostaje odesłany do Anglii. Czuje się tam wyobcowany i to uczucie nie opuszcza go przez całe życie. Już jako dorosły i znany detektyw wraca do Szanghaju w 1937 roku, aby rozwiązać zagadkę porwania rodziców i odnaleźć przyjaciela z dzieciństwa.
Nie jest to dobry czas na powrót, bo właśnie wybuchła wojna japońsko-chińska. Christopher przemierza w poszukiwaniu rodziców zrujnowane dzielnice Szanghaju. W czasie tej wędrówki, w jednym z japońskich żołnierzy rozpoznaje swojego przyjaciela Akirę. Ich spotkanie ma dramatyczny przebieg. Czy uda mu się poznać też losy matki i ojca? Jaką rolę w zniknięciu rodziców odegrał przyjaciel z młodości? Powoli bliscy Banksa odkrywają swoje tajemnice. W życiu głównego bohatera pojawia się też piękna kobieta Sara i mała sierota Jennifer.

Zachęcam do przeczytania książki „Kiedy byliśmy sierotami” — specyficznej, nastrojowej opowieści. Jest to czasami lektura trudna, ale warto ją przeczytać, aby poznać tajemnice Bąbla i jego rodziców. Powieść zawiera w sobie elementy kryminału, powieści detektywistycznej i obyczajowej oraz prozy pamiętnikarskiej. Banks wspomina i interpretuje drobne zdarzenia z przeszłości, ale czytelnik ma wrażenie, że nie do końca odpowiadają one prawdzie. Narrator nie mówi wszystkiego — albo nie pamięta, albo po prostu niektóre fakty przemilcza. Czy tak się dzieje, gdy buszujemy w zakamarkach naszej pamięci?

Kazuo Ishiguro urodził się w Nagasaki, ale jego rodzina przeprowadziła się z Japonii do Anglii w 1960 roku, kiedy miał pięć lat. Obecnie mieszka w Londynie. Jego powieści były wielokrotnie nagradzane. W 1986 roku otrzymał nagrodę Whitbread Book Awards za powieść „Malarz świata ułudy”, a w 1989 roku Nagrodę Bookera za „Okruchy dnia”. Uwieńczeniem jego kariery pisarskiej była Nagroda Nobla w 2017 roku. W uzasadnieniu Komitetu Noblowskiego czytamy: „W powieściach o wielkim emocjonalnym ładunku odkrywał głębię kryjącą się w naszym iluzorycznym poczuciu łączności ze światem”.

Wspomnienia, pamięć, reminiscencje z przeszłości, życie na pograniczu dwóch kultur, wyobcowanie — to tematy często poruszane w powieściach Kazuo Ishiguro. W przemówieniu wygłoszonym po otrzymaniu Nagrody Nobla mówił o potrzebie ocalenia w powieściach swoich dziecięcych wspomnień z Japonii, którą opuścił jako chłopiec.

Hanna Tomaszewska-Reich
Warmińsko-Mazurska Biblioteka Pedagogiczna

[/media]