Liczy się młodość i dynamizm

— Na UWM rozpoczyna się kolejny rok akademicki.
— „Cerne futurum!”, czyli „Patrz w przyszłość!”. Chciałbym, żebyśmy z takim przesłaniem wkroczyli w siedemnasty rok istnienia naszego uniwersytetu. Mimo zapaści demograficznej w kraju i mniejszej liczby kandydatów z powodu niezdanych matur, rekrutacja na studia stacjonarne zakończyła się sukcesem. UWM jest dzisiaj 29-tysięczną społecznością akademicką, z czego ponad 25 tys. osób to studenci, 4 tys. pracowników, a wśród nich 600 profesorów. Oferujemy 67 kierunków kształcenia na 17 wydziałach. Mam świadomość, że mierząc czas latami zawsze będziemy młodym uniwersytetem w porównaniu z dwustu- a nawet sześciusetletnimi uczelniami. Jednak z perspektywy kilkunastu lat muszę stwierdzić, że nasza młodość i dynamizm stały się walorem i sprawiły, że jesteśmy uczelnią o stabilnej i ugruntowanej pozycji, czego dowodem są chociażby sukcesy minionego roku, dzięki którym umocniliśmy akademickość.

— Te sukcesy to chociażby uprawnienia do nadania stopni na trzech wydziałach.
— Wydział Nauk Ekonomicznych otrzymał uprawnienia do nadawania stopnia doktora habilitowanego w dyscyplinie ekonomia, uprawnienia do habilitacji posiada już Wydział Prawa i Administracji, a do doktoryzowania z biotechnologii Wydział Biologii i Biotechnologii. Ponadto Wydział Medycyny Weterynaryjnej uzyskał status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego, a po starannie przeprowadzonej reorganizacji Wydział Geodezji, Inżynierii Przestrzennej i Budownictwa zdobył kategorię A w parametrycznej ocenie oraz w sferze kształcenia uzyskał ocenę wyróżniają Polskiej Komisji Akredytacyjnej. To jedyny wydział geodezyjny w Polsce z tak silną pozycją naukową. Za jakość kształcenia wyróżnienie otrzymały też Wydział Biologii i Biotechnologii i Wydział Nauk o Środowisku. A do tego nasi absolwenci kierunku lekarskiego zdobyli w tym roku pierwsze miejsce w kraju na państwowym Lekarskim Egzaminie Końcowym, pozostawiając w tyle renomowane uczelnie medyczne o wieloletniej tradycji. Przypomnę tylko, że na kierunku lekarskim kształcimy dopiero od 7 lat. Sukcesów jest więcej: w stacji badawczej w Bałdach uruchomiono pierwszą w Polsce stację radioastronomiczną należącą do europejskiego systemu LOFAR, a uczelnia została liderem badań nad monitorowaniem środowiska kosmicznego i Konsorcjum Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii dla Jakości Życia „EnFoodLife”, wpisanego na listę Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej. Obecnie, wraz z pozostałymi 16 konsorcjantami, jesteśmy w trakcie opracowywania projektu, którego jednym z głównych warunków jest współpraca z podmiotami gospodarczymi.

— Sytuacja finansowa uniwersytetu również jest stabilna.
— Dyscyplina w gospodarowaniu majątkiem uniwersytetu sprawiła, że udało nam się zredukować zadłużenie z 55 mln zł do 20 mln zł kredytu, które niebawem uda nam się zniwelować całkowicie. Kontynuujemy proces zwiększania samodzielności finansowej wydziałów. Rodzi on niekiedy obawy, szczególnie wśród wydziałów, które osiągają ujemny wynik finansowy. Trzeba jednak stwierdzić, że nie ma innej drogi do poprawy efektywności działania niż przez poznanie rzetelnej informacji na temat finansowych wyników pracy poszczególnych jednostek organizacyjnych uczelni oraz przez stworzenie mechanizmu, w którym jednostki będą zainteresowane poprawą tych wyników. Proces pełnego wdrożenia budżetów wydziałowych nie został jeszcze zakończony, a są już pierwsze jego pozytywne efekty. Według planu na 2015 rok wszystkie wydziały powinny uzyskać dodatni wynik finansowy na poziomie 2 mln 600 tys. zł. Dodatni wynik finansowy przyjęliśmy też w planie rzeczowo-finansowym dla całej działalności uczelni. Zapowiada się również, że sprzedaż nieruchomości UWM zostanie zrealizowana na wyższym poziomie, niż założyliśmy, więc końcowy wynik finansowy powinien być znacznie lepszy od zaplanowanego. Stabilna sytuacja finansowa pozwoli nam wreszcie zrealizować inwestycje na potrzeby Wydziału Prawa i Administracji oraz Wydziału Nauk Społecznych. Projekty są już przygotowane, czekamy na pozwolenie na budowę i natychmiast ruszamy z pracami budowlanymi. Zaawansowane są też prace nad ogrodem botanicznym i Centrum Przyrodoleczniczym.

— Jakie wyzwania czekają jeszcze UWM?
— Chcemy przede wszystkim znacząco zmniejszyć lub nawet zlikwidować zadłużenie. Kolejny cel to zapewnienie wkładu własnego w projektach wpisanych do Kontraktu Terytorialnego Województwa. Jest to wydatek rzędu 50 mln zł. Dużo, ale wygospodarowanie tych pieniędzy jest warunkiem skorzystania ze środków unijnych z perspektywy finansowej na lata 2014-2020. Chcemy również poprawić i rozwinąć infrastrukturę tzw. starego Kortowa. Jeśli chcemy przyciągnąć studentów, uczestników konferencji czy w okresie letnim gości na wypoczynek, musimy uczynić nasz kampus atrakcyjniejszy również od tej strony.

— Jak uczelnia widzi swoje powiązania z regionem?
— 24 września odbyła się, zorganizowana z mojej inicjatywy, pierwsza duża konferencja, podczas której mówiliśmy o rozwoju Warmii i Mazur we współpracy z UWM. Przybyli na nią wójtowie i burmistrzowie naszego regionu, naukowcy i przedsiębiorcy. Przedstawiliśmy swoje działania na rzecz powiązań z regionalną gospodarką, zarówno w sferze badań, jak również kształcenia. Ustaliliśmy, że powołane zostaną cztery grupy zadaniowe: do spraw energetycznych, do spraw turystycznych, do spraw społecznych i ochrony dziedzictwa kulturowego. Są już konkretne pomysły, np. stworzenie szlaku turystycznego Jana Pawła II.

— W czasie, gdy studenci rozpoczynają rok akademicki, senatorowie głosują w Warszawie nad 50 ustawami.
— Wśród nich sześć dotyczy zdrowia. Ponadto, jest bardzo ważna ustawa, którą prowadziłem, „Ustawa o zmianie 10 ustaw w związku ze wspieraniem innowacyjności”, w której pojawiają się nowe, prawne możliwości sprzyjające umiędzynarodowieniu uczelni. Na przykład zwolnienie kształcących się cudzoziemców z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę ułatwi im decyzję o podjęciu studiów w Polsce. Umożliwienie zatrudnienia na stanowisku profesora nadzwyczajnego i profesora wizytującego osób ze stopniem doktora i umożliwienie zatrudnienia na dwuletnim stażu naukowym lub znacznymi osiągnięciami w pracy naukowej ułatwi uczelniom i instytutom zatrudnianie młodych naukowców oraz zagranicznych specjalistów. Nowe przepisy uproszczą także zasady rozporządzania majątkiem przez uczelnie. Jednostki nie będą musiały każdorazowo uzyskiwać zgody ministra skarbu państwa na zakup, sprzedaż lub licencjonowanie elementów majątku.

Mateusz Przyborowski