Warmińsko-Mazurskie w tyle – najmniej umów o dzieło w całej Polsce

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował wyniki analizy rejestru umów o dzieło za pierwsze półrocze 2025 roku. Dane z formularzy RUD (zgłoszenie umowy o dzieło) pokazują, że umowy o dzieło pozostają istotnym narzędziem uelastyczniającym rynek pracy. Wskazuje też na rosnące zaangażowanie cudzoziemców.

Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. do ZUS wpłynęło 519,1 tys. formularzy RUD, na których zgłoszono ponad 620,1 tys. umów o dzieło. Za tymi liczbami stoi 47 tys. podmiotów, które zgłosiły umowy zawarte z 204 tys. wykonawców. W porównaniu do pierwszego półrocza 2024 r. ZUS zanotował spadek liczby formularzy RUD o 23,6 tys. (4,35 proc.) oraz umów o 69,5 tys. (10,08 proc.).

W odniesieniu do 2023 r. spadek jest jeszcze wyraźniejszy – odpowiednio 14,34 proc. dla formularzy i 26,71 proc. dla umów. Liczba unikalnych podmiotów zgłaszających umowy zmalała o 3,98 proc., a wykonawców o 3,42 proc. Z kolei w porównaniu do 2021 r., formularzy jest więcej o 61,2 tys.

„Spadek liczby zgłoszeń może wynikać z większej świadomości przedsiębiorców w kwalifikowaniu umów lub rosnącej popularności innych form zatrudnienia, takich jak samozatrudnienie czy umowy zlecenia. To sygnał, że rynek pracy ewoluuje. Nie bez znaczenia może być fakt, że wybranie umowy o pracę czy choćby założenia własnej firmy całkowicie zmienia naszą sytuację w kontekście ubezpieczeń społecznych. Daje to osobie ubezpieczonej prawo do świadczeń, które są niedostępne dla wykonawców umów o dzieło” – ocenił współtwórca raportu Dominik Jaruga z ZUS.

Wśród wykonawców umów o dzieło znalazło się ok. 12 tys. cudzoziemców, co stanowi 5,88 proc. wszystkich zgłoszonych osób. Największą grupę tworzą obywatele Ukrainy (43,12 proc.) i Białorusi (30,47 proc.). Udział Ukraińców w łącznej liczbie cudzoziemców wykonujących umowę o działo spadł o ponad 10 proc. w porównaniu do 2024 r.

Obywatele Ukrainy dominują w sektorach takich jak budownictwo (55,82 proc. cudzoziemców) czy usługi (29,92 proc.). W maju zgłoszono najwięcej cudzoziemców – 4020 osób, z czego 40,3 proc. stanowili Ukraińcy.

Z raportu wynika, że województwo mazowieckie pozostaje liderem w zawieraniu umów o dzieło. Na 10 tys. płatników składek zgłoszono tam 5084 formularze RUD i 6278 umów – to znacznie więcej niż w innych regionach. Dla porównania w województwie warmińsko-mazurskim odnotowano 602 formularze i 655 umów na 10 tys. płatników.

Najwięcej wykonawców umów o dzieło również pochodzi z Mazowsza (28,38 proc. wszystkich zgłoszonych), a na 10 tys. ubezpieczonych przypada tam 345 wykonawców. W tym aspekcie na ostatnim miejscu znalazło się woj. warmińsko-mazurskie, gdzie pracuje 48 wykonawców na 10 tys. ubezpieczonych.

Wśród 204 tys. wykonawców umów o dzieło przeważają mężczyźni (52,02 proc.), a najliczniejszą grupę wiekową stanowią osoby w wieku 30–39 lat (około 25 proc.). 28,28 proc. umów zawarto na jeden dzień, a kolejne 7,19 proc. na 2 dni, co daje medianę długości umowy na poziomie zaledwie 6 dni. ZUS zaznaczył, że średnia długość trwania umowy wynosi 38,3 dnia, co wskazuje na różnorodność projektów – od błyskawicznych zleceń po bardziej złożone zadania.

Najwięcej umów o dzieło realizowano w następujących sektorach: informacja i komunikacja (22,36 proc., 53,65 tys. wykonawców), działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (18,01 proc, 43,19 tys. osób), kultura, rozrywka i rekreacja (14,34 proc., 34,38 tys. osób).

„Najbardziej aktywnym miesiącem okazał się maj – przedsiębiorcy zgłosili wtedy 94,5 tys. formularzy RUD, obejmujących 108,2 tys. umów. Z kolei w marcu odnotowaliśmy rekordową liczbę zgłoszonych umów – aż 110,2 tys.” – wskazał jeden z twórców raportu Arkadiusz Groberski.

PPA/red.