Jubileusz w Popielnie: 70 lat hodowli konika polskiego w rezerwacie PAN

2025-09-05 19:00:29(ost. akt: 2025-09-05 14:27:44)
Zdjęcie jest ilustracją do tekstu

Zdjęcie jest ilustracją do tekstu

Autor zdjęcia: pan.olsztyn.pl

Od 70 lat w stacji badawczej Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Popielnie prowadzona jest rezerwatowa hodowla konika polskiego. Naukowcy określają konika cudem natury, gdyż przy krępej budowie, niskim wzroście jest niesamowicie sprytny i wytrzymały.
5 i 6 września w Popielnie odbędą się jubileuszowe obchody. Wydarzenie jest otwarte dla wszystkich, którzy chcą poznać bliżej konika o myszatym umaszczeniu i unikalną historię jego hodowli.

— 70-lecie hodowli konika polskiego w warunkach maksymalnie zbliżonych do naturalnych to święto hodowców, leśników, naukowców i wszystkich miłośników przyrody — podkreślił kierownik stacji dr Mamadou Moussa Bah.

Za jubileuszowymi obchodami stoi Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN wraz ze Stacją Badawczą w Popielnie oraz Kancelarią Polskiej Akademii Nauk.

Tegoroczne obchody zaplanowano na dwa dni, a oprócz części hodowlanej, goście będą mogli wziąć udział w licznych pokazach popularnonaukowych, które przybliżą im tematy m.in. ochrony bioróżnorodności, rolnictwa, żywności czy leśnictwa.

Wydarzenie rozpocznie się w piątek od polowej wierzchowej i zaprzęgowej próby użytkowości dla koników polskich. W strefie informacyjnej i popularnonaukowej na najmłodszych uczestników będą czekały eksperymenty, pokazy i konkursy. Odbędzie się też wpis młodych ogierów i klaczy do księgi stadnej koni rasy konik polskich. Na sobotę zaplanowano czempionat źrebiąt. Będą także wykłady i prelekcje o prowadzonej w Polsce hodowli konika polskiego.

Historia konika polskiego w Popielnie sięga pionierskich badań profesora Tadeusza Vetulaniego, który w 1936 r., chcąc udowodnić leśne pochodzenie rasy, założył pierwszy rezerwat hodowlany w Puszczy Białowieskiej. Eksperyment przerwała II wojna światowa, a po śmierci naukowca, podjęto decyzję o kontynuacji hodowli rezerwatowej.

Dzięki staraniom profesora Witolda Pruskiego, w 1955 r. stadnina w Popielnie została przejęta przez Polską Akademię Nauk, stając się naukową placówką PAN. W tym samym roku na leśny obszar półwyspu wpuszczono pierwsze stado – ogiera Gordija i osiem klaczy przywiezionych z Białowieży, które dały początek trwającej do dziś hodowli. Rezerwat stopniowo powiększano, zapewniając konikom optymalne, zbliżone do naturalnych warunki bytowania. Przez ponad 70 lat populacja się rozwijała, a Popielno ugruntowało swoją pierwszoplanową, niekwestionowaną pozycję najważniejszego ośrodka, który nie tylko ocalił rodzimą rasę, ale stał się genetyczną rezerwą i źródłem materiału hodowlanego dla całej Polski.

Hodowla rezerwatowa prowadzona przez Stację Badawczą Instytutu PAN w Olsztynie jest unikatowa w skali Europy, głównie ze względu na wyjątkowe warunki Popielna. To właśnie na Mazurach dziko żyjące konie mają do dyspozycji ponad 1600 hektarów lasu. Pokaźny teren wykorzystywany jest również do działań ekologicznych i ochrony bioróżnorodności.

— Naszą hodowlę prowadzimy w celu ochrony i wykorzystania potencjału rodzimej rasy zachowawczej koni, uznawanej za unikalny relikt przyrodniczo-hodowlany, świadczący o naszej polskiej kulturze materialnej i wkładzie, jaki wnieśliśmy do kultury hodowlanej i nauki świata — powiedział dr Mamadou Bah.

Dodał, że stacja dokłada wszelkich starań, żeby dzielić się efektami swojej pracy nie tylko z profesjonalistami – hodowcami i naukowcami – ale też ze środowiskami szkolnymi czy turystami, którzy Popielno odwiedzają szczególnie chętnie latem.

Wydarzenie patronatem honorowym objęli minister nauki i szkolnictwa wyższego, ministra klimatu i środowiska, minister rolnictwa i rozwoju wsi oraz senacka Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

(PAP) / red.