Szlakiem św. Jakuba, patrona Olsztyna

2025-07-25 15:00:00(ost. akt: 2025-07-25 13:55:36)
święty Jakub

święty Jakub

Autor zdjęcia: archiwum GO

W niedzielę, 27 lipca, w Olsztynie odbędzie się suma odpustowa ku czci św. Jakuba – patrona miasta, najstarszej parafii i pielgrzymów. Olsztyn leży na Camino Polacco, a przy konkatedrze, działa Centrum św. Jakuba. Miasto upamiętnia swojego patrona także "Dniami Olsztyna".
Święty Jakub Starszy, jeden z Dwunastu, pierwszy spośród apostołów, który oddał życie za wiarę, pozostaje patronem pielgrzymów i Olsztyna. Od wieków jego imię nosi parafia w centrum miasta, a jego symbolika – muszla, kij, droga – wpisuje się zarówno w tradycję kościelną, jak i miejską.

Przygotowaniem do odpustu ku czci patrona była dziewięciodniowa nowenna do świętego Jakuba, odmawiana codziennie aż do czwartku. I choć formalnie wspomnienie Apostoła, który jest patronem Olsztyna przypada w piątek 25 lipca, to uroczyste obchody, w tym odpust, został przeniesiony na niedzielę.

— To jak imieniny naszej wspólnoty. Święty Jakub jest naszym patronem, ale to my jako parafia obchodzimy to święto jak rodzina — podkreśla ks. Andrzej Oględzki, proboszcz konkatedry.

Kulminacją obchodów będzie suma odpustowa o godz. 11. w niedzielę 27 lipca, zakończona uroczystym Te Deum i błogosławieństwem Najświętszym Sakramentem. Msze z kazaniami odprawiane będą przez cały dzień.
Kazania wygłosi ks. Szymon Wawrzyńczak, młody kapłan archidiecezji warmińskiej, który obecnie studiuje klasykę w Mediolanie.

— Tradycją jest, że zapraszamy kaznodzieję z zewnątrz, który przybliża postać św. Jakuba i przenosi jego przesłanie na współczesny grunt. Ks. Szymon to człowiek wrażliwy, wykształcony, myślę, że dobrze wywiąże się z tej misji — mówi ks. Oględzki.

W ramach obchodów odpustowych przewidziano również błogosławieństwo kierowców i pojazdów. W tym dniu kończy się, co warto przypomnieć, tydzień Świętego Krzysztofa. I choć Święty Krzysztof patronuje kierowcom, to Święty Jakub – jako patron pielgrzymów i podróżujących – naturalnie wpisuje się w to wydarzenie.

— To logiczne powiązanie. Obaj patronują ludziom w drodze – dodaje proboszcz.
Konkatedra pw. św. Jakuba to najważniejsza świątynia miasta, wzniesiona w XIV w., z gotyckimi sklepieniami i barokowym wnętrzem. W 1973 r. stała się konkatedrą archidiecezji, a w 2003 r. Jan Paweł II nadał jej tytuł bazyliki mniejszej. Znajduje się tu wiekowe tabernakulum, liczne tryptyki, zabytkowe organy oraz tzw. drzwi papieskie autorstwa Gustawa Zemły. Przy świątyni działa Centrum Św. Jakuba – dom pielgrzyma i punkt informacyjny dla wędrowców na szlaku.
Sam Olsztyn leży na Camino Polacco – jednej z odnóg Drogi św. Jakuba, prowadzącej z Litwy przez Ełk, Barczewo i Olsztyn do Torunia i dalej do Trzemeszna. Szlak prowadzi przez Wysoką Bramę, konkatedrę, Zatorze, a potem kieruje się ku Gietrzwałdowi. Pielgrzymi podróżują pieszo, oznaczenia stanowi muszla i żółta strzałka. W paszportach pielgrzyma zbierają pieczątki, które po dotarciu do Santiago de Compostela pozwalają uzyskać Compostelę – certyfikat pielgrzymi.

Droga św. Jakuba, obok Rzymu i Jerozolimy, to jeden z trzech najważniejszych szlaków chrześcijaństwa. Ma ponad tysiąc lat historii. Według tradycji ciało apostoła przewieziono do Galicji, gdzie znajduje się jego grób. Od 1993 r. trasa Camino znajduje się na liście UNESCO. Jej duchowy wymiar i europejska symbolika czynią z niej miejsce szczególne. Olsztyn zajmuje w tej sieci należyte miejsce, jako miasto Jakubowe i duchowa przystań dla pielgrzymów.

Jan Berdycki

Kościoły św. Jakuba na Warmii i Mazurach
W archidiecezji warmińskiej są co najmniej 4 świątynie pw. św. Jakuba: w Olsztynie, Butrynach, Stawigudzie i Bartołtach Wielkich. W diecezji elbląskiej to m.in.: Tolkmicko, Niedźwiedzica, Tuja. W diecezji ełckiej: Bakałarzewo i Sztabin. Patron pielgrzymów obecny jest w całym regionie.

Święty Jakub w przestrzeni Olsztyna
Wizerunek św. Jakuba obecny jest w wielu punktach Olsztyna. Jego imię noszą konkatedra, most na Łynie, park miejski i Centrum Św. Jakuba. Na Targu Rybnym stała niegdyś rzeźba apostoła z muszlą. Symbol muszli pojawia się w oznaczeniach szlaku pielgrzymkowego w mieście i okolicach.