Ratujemy kolejne warmińskie kapliczki

Jest ich w regionie ponad 1300, od wieków wpisane są w krajobraz kulturowy Świętej Warmii. Kapliczki przydrożne, przydomowe są charakterystycznym dla tego regionu elementem małej architektury sakralnej stanowiącym jej unikalne dziedzictwo. Większość z nich wymaga jednak renowacji, często bardzo pilnej.

Ratowaniu warmińskich kapliczek służy m.in. specjalny program zakładający współdziałanie jednostek samorządu terytorialnego powiatu olsztyńskiego. – Ze względu na zakres prac i ich koszty tylko wspólne działanie może przynieść oczekiwane efekty. A gdy jest wola współpracy, to znajdą się siły i środki. Dlatego dziś wracamy do projektu „Ratujmy kapliczki” – mówi Andrzej Abako, starosta olsztyński.

W czerwcu 2021 roku podpisane zostało pierwsze porozumienie pn. „Przygotowanie dokumentacji do przeprowadzenia prac konserwatorskich przy 20 kapliczkach na Szlaku Świętej Warmii w latach 2021-2022”. Na wspólne działania w tym obszarze zdecydowały się wówczas samorządy Powiatu Olsztyńskiego oraz gmin: Dywity, Gietrzwałd, Jonkowo, Purda, Stawiguda i Świątki. Każda ze stron (gminy i powiat) wytypowała do projektu będące ich własnością zabytkowe kapliczki oraz zabezpieczyła w swoich budżetach środki na opracowanie niezbędnej dokumentacji. Trzecią stroną porozumienia był Warmińsko-Mazurski Wojewódzki Konserwator Zabytków, który miał pokryć ok. 35 proc. kosztów jej przygotowania.

– Na podstawie tych dokumentacji mogliśmy się starać o środki z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane – dodaje starosta A. Abako. – Dzięki nim kilkanaście kapliczek już odzyskało dawny blask. Dziś wracamy do tego projektu.

Nowe porozumienie zakłada opracowanie dokumentacji konserwatorskiej dla 13 kapliczek wpisanych do rejestru zabytków oraz zlokalizowanych na obszarze powiatu: po jednej wskazanej przez 11 gmin (bez Gminy Olsztynek) oraz dwóch – przez olsztyńskie starostwo. Jest ona niezbędna do aplikowania przez samorządy o przyznanie dotacji pochodzącej od Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Warmińsko-Mazurskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na przeprowadzenie niezbędnych prac.

Szacowany koszt przygotowania dokumentacji konserwatorskiej w ramach tego porozumienia to ok. 104 tys. zł. Wkład finansowy Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków wyniesie 39 tys. zł, Powiatu – 43 tys. zł oraz 22 tys. zł z gmin.

– Mam nadzieję, że na początku przyszłego roku ruszą pierwsze prace konserwatorsko-budowlane – dodaje starosta olsztyński. – Liczę też na to, że podpiszemy kolejne takie porozumienia. I wspólnie, małymi kroczkami przywrócimy dawny blask większości naszych warmińskich kapliczek.

Lista kapliczek: