Mieszkańcy Olsztyna nieufni wobec nowych pochówków?

Rozrzucanie prochów zmarłych jest nielegalne. Zwłoki poddane spopieleniu są traktowane tak samo jak ludzkie szczątki, w związku z tym nie wolno ich rozsypywać. Pierwszym miejscem w Polsce, gdzie otworzono kwaterę dla indywidualnych, w pełni ekologicznych pochówków był Kraków. Ekologiczna kwatera w stolicy Małopolski nosi nazwę Drzewa Pamięci i jest w niej miejsce na 135 grobów. Podobne miejsce pochówku dostępne jest również w Łodzi, na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ul. Ogrodowej 43.

W przypadku ekologicznych pochówków stosuje się biodegradowalne trumny i urny, które są wykonane z materiałów łatwo ulegających rozkładowi. Dzięki biodegradowalnym surowcom zarówno trumna czy urna, jak i zwłoki zmarłej osoby oraz jej odzież rozłożą się i nie będą przyczyniać się do zanieczyszczania gleby i środowiska.

Do takiej formy pochówków szykuje się również Zakład Cmentarzy Komunalnych w Olsztynie.

— Na obu cmentarzach komunalnych (w Dywitach i przy ul. Poprzecznej w Olsztynie) wydzielimy kwatery o średnicy do 100 metrów, otoczone szpalerem roślin. Nawierzchnia będzie pokryta murawą. Tam powstaną pola pamięci. Oprócz miejsc pochówków znajdzie się obelisk, na którym umieszczone zostaną nazwiska zmarłych — tłumaczy dyrektor Zbigniew Kot. — Pochówki będą się odbywały w biodegradowalnych urnach.

Upamiętnieni na kamieniach epitafijnych
Nazwiska pochowanych byłyby uwidocznione na kamieniach epitafijnych usytuowanych przy wejściu na kwaterę, wokół którego wygospodarowano by niewielki teren przeznaczony do upamiętnienia zmarłych, wyposażony w obiekty małej architektury, np. ławki.

W przypadku cmentarza komunalnego w Dywitach będzie to teren na planie koła o średnicy ok. 50 metrów, otoczony szpalerem roślin.

Dyrektor Kot dodaje, że przygotowywania związane z uruchomieniem ekologicznych pochówków są właśnie na ukończeniu. Czy jest nimi zainteresowanie?

— Na razie nie mamy zapytań w sprawie takich pochówków — przyznaje dyrektor ZCK w Olsztynie. — Nie wiem, z czego to wynika. Być może to się zmieni. Po prostu będziemy mieli w swojej ofercie taką możliwość.

Pochówki urnowe coraz popularniejsze
Ogromnym zainteresowaniem cieszy się za to spopielanie zwłok. Pochówki urnowe są w Olsztynie coraz popularniejsze; w tym roku stanowią już ponad 50 procent wszystkich pogrzebów. To wyjątkowo dużo jak na polskie warunki. Do tej pory zwłoki trzeba było jednak spopielać poza Olsztynem: w Gdańsku czy Przasnyszu. Teraz to się zmieni. Na cmentarzu w Dywitach dobiegają końca prace związane z budową wielofunkcyjnego domu przedpogrzebowego. Jednym z jego elementów jest właśnie krematorium. Ale nie tylko. Powstaną również dwie kaplice ceremonialne, przechowalnia zwłok i prosektorium, w którym będą przeprowadzane m.in. sekcje na zlecenie prokuratury, a także biuro cmentarza, poczekalnie i publiczne toalety. Inwestycja obejmuje również zagospodarowanie terenu w postaci wykonania sieci i instalacji, uzbrojenia terenu, dróg, parkingów i chodników, posadzenia zieleni oraz ustawienia małej architektury. Wielofunkcyjny dom przedpogrzebowy ma zapewnić kompleksową obsługę czynności pogrzebowych w zakresie przygotowania zmarłego do pochówku, począwszy od przechowania i przygotowania zwłok, a skończywszy na samym ceremoniale.
Od końca 2024 roku działa już krematorium w Bartoszach pod Ełkiem.

— W budynku znajduje się m.in. pomieszczenie, w którym bliscy zmarłej osoby mogą poczekać. Jest tam podgląd obrazu z kamery zamontowanej w pomieszczeniu, gdzie odbywa się proces spopielenia. Taki podgląd możemy udostępnić również bliskim zmarłej osoby, którzy mieszkają za granicą — wyjaśnia Michał Wenda, prezes Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych w Ełku.

Na obu olsztyńskich cmentarzach komunalnych spoczęły w 2021 roku 2073 osoby. W 2020 roku było tych osób 1730, a w 2019 roku — 1694.
ZCK zarządza dwoma cmentarzami. Pierwszy, w Dywitach, od 1982 roku pełni funkcję głównej nekropolii Olsztyna. W sierpniu ZCK w Olsztynie zakończył rozbudowę cmentarza o pięć kolejnych hektarów. Powstały miejsca na nowe kwatery, co rozwiąże sprawę pochówków na najbliższych 10 lat. Urządzono także nowe aleje.
Cmentarz komunalny przy ul. Poprzecznej założony został w 1962 roku, po zamknięciu cmentarza św. Józefa. Tutaj powstała pierwsza w historii miasta aleja zasłużonych.