Koleją po Polsce Wschodniej

Rozwój kolei oznacza korzyści dla wszystkich – zarówno dla lokalnych społeczności, turystów, jak i dla przedsiębiorców. Mieszkańcy mogą cieszyć się wieloma dogodnymi połączeniami, dzięki czemu łatwo dojadą do pracy, szkoły czy instytucji kultury. Kolej to środek transportu, który charakteryzuje wysoki komfort podróży, szybkość oraz ekonomiczność. Atuty te doceniają również turyści, coraz chętniej wybierając ekologiczny pociąg zamiast samochodu. Zalety kolei dostrzegają również przedsiębiorcy, którzy wykorzystują przewozy kolejowe w logistyce swoich firm. Rozbudowa infrastruktury to rozwój nowych przedsiębiorstw w regionie oraz większe bezpieczeństwo transportu towarów czy możliwość ich masowego przewożenia.

Polska kolej prężnie się rozwija, także w województwie warmińsko-mazurskim. Dowodem są m.in. podejmowane w ostatnich latach inwestycje dofinansowane ze środków Unii Europejskiej, między innymi w ramach Programu Polska Wschodnia 2014-2020.

Olsztyn wita pasażerów

Przykładem takiej inwestycji jest ukończona niedawno budowa dworca i modernizacja stacji kolejowej Olsztyn Główny. Realizację projektu umożliwiło dofinansowanie z Funduszy Europejskich. Olsztyn Główny to istotny węzeł kolejowy na północy makroregionu. Stacja obsługuje łącznie: 7 linii kolejowych, bocznice zakładów naprawy wagonów oraz bocznice wojskowe. Jej modernizacja usprawniła zarówno ruch pasażerski, jak i towarowy. Dostępność stacji dla podróżnych zwiększyło nowe przejście podziemne z Zatorza, dzięki któremu północne dzielnice miasta są teraz lepiej skomunikowanie ze Śródmieściem i dzielnicami południowymi. Przejście łączy miasto z peronami i dalej z dworcem. W projekcie przewidziano też m.in. modernizację peronów wraz z ich dostosowaniem do potrzeb osób z trudnościami w poruszaniu się. Inwestycja objęła również przebudowę torów, tak, aby na stację mogły wjeżdżać cięższe i dłuższe pociągi. Przebudowano też istniejące urządzenia systemu sterowania ruchem oraz wybudowano nową nastawnię dysponującą, dzięki czemu zwiększyło się bezpieczeństwo i płynność przewozów – zarówno pasażerskich, jak i towarowych.

Częścią inwestycji jest nowy dworzec kolejowy Olsztyn Główny. To budynek o ciekawej architekturze, który – tak jak stacja – jest w pełni dostosowany do obsługi osób o szczególnych potrzebach. Inwestycja znakomicie dopełnia, już zrealizowane przez miasto, projekty transportu miejskiego, łącząc transport publiczny z kolejowym, nie tylko w wymiarze lokalnym, ale też regionalnym i dalej – krajowym i europejskim.

Korzyści dla regionu

Na warty 948 mln zł projekt składa się jednak znacznie więcej. Inwestycja objęła także: modernizację blisko 90 km linii kolejowej na trasie nr 216 na odcinku Działdowo - Nidzica - Olsztynek - Olsztyn, przebudowę 13 stacji i przystanków, a także budowę 2 nowych przystanków kolejowych oraz modernizację 4 dworców – poza Olsztynem Głównym, także: Olsztyn Zachodni, Olsztynek i Nidzica. Modernizacja linii przyniosła realne korzyści nie tylko dla stolicy województwa. Unowocześnienie już istniejących i budowa nowych stacji i przystanków w biegu linii zwiększyły dostępność kolei dla mieszkańców miast średnich i mniejszych miejscowości, np. Olsztynka czy Nidzicy oraz stworzyły lepsze warunki do rozwoju dla istniejących tu firm.

Nidzica, dworzec kolejowy, fot. PKP S.A.

Więcej zmian

Linia 216 to nie jedyny dowód rozwoju kolei z udziałem środków Unii Europejskiej. Dobrym przykładem jest również modernizacja linii kolejowej nr 219, łączącej Szczytno i Ełk. W ramach inwestycji zmodernizowano m.in. 111 km torów, 4 stacje kolejowe oraz 14 przystanków, a także wyremontowano ponad 100 przejazdów kolejowo-drogowych. Dzięki wprowadzonym zmianom mieszkańcy miejscowości zlokalizowanych przy linii mogą szybciej dojechać do pracy, szkoły czy urzędu – czas przejazdu w relacji skrócił się aż o połowę. Ze zmodernizowanej linii kolejowej chętnie korzystają także turyści, którzy zyskali łatwiejszy dostęp do atrakcyjnych miejscowości wypoczynkowych, np. do Rucianego-Nidy czy Pisza.

Dalszy rozwój kolei

Dzięki Funduszom Europejskim w Programie Polska Wschodnia, w latach 2016-2024 zainwestowano w sektor kolejowy 1,7 mld zł. Środki te wykorzystano w 100%. Pozwoliły one na: dofinansowanie 9 projektów, modernizację ponad 540 km linii kolejowych, budowę 134 stacji i przystanków oraz 10 dworców kolejowych. To nie koniec, bo inwestycje kolejowe w Polsce Wschodniej będą kontynuowane w najbliższych latach. Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 przewiduje na ten cel ponad 3 mld zł. Dalszy rozwój kolei w regionie zwiększy dostępność transportową tej części kraju. Środki zostaną przeznaczone na: przebudowę, modernizację i rewitalizację linii kolejowych oraz dworców w województwach: lubelskim, podlaskim, podkarpackim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim, a także w regionalnej części województwa mazowieckiego. Wszystkie prace mają prowadzić do poprawy komfortu podróży, ale też zwiększenia bezpieczeństwa i przepustowości linii na najbardziej obciążonych odcinkach. Prace projektowe i budowlane będą realizowane z poszanowaniem środowiska, w tym ochrony drzewostanów i będą uwzględniały rozwój zielonej infrastruktury.

Linia kolejowa nr 219, fot. MFiPR

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 to kontynuacja wsparcia dla wschodnich województw, ukierunkowana na przyśpieszenie ich rozwoju. Celem jest stworzenie i utrwalenie warunków sprzyjających konkurencyjności makroregionu oraz wyższej jakości życia w Polsce Wschodniej. Z programu skorzysta 5 województw: lubelskie, podlaskie, podkarpackie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie oraz – co jest nowością – część województwa mazowieckiego (bez Warszawy i dziewięciu otaczających ją powiatów). W ramach programu wspierane są takie obszary jak: poprawa konkurencyjności i innowacyjności firm, zwiększenie atrakcyjności miast i poprawa jakości życia w dobie zmian klimatu, większa dostępność drogowa i kolejowa oraz zrównoważona turystyka.

Więcej o programie można przeczytać na stronie: https://www.fepw.gov.pl