Hieronim Skurpski: w 110. rocznicę urodzin

Hieronim Skurpski (1914–2006) był Mazurem i to w sposób zasadniczy wpłynęło na jego życie i twórczość. Skurpski w wielu swoich pracach powracał do mazurskich motywów, inspirując się swoimi korzeniami i wiejskim krajobrazem, który mocno wpłynął na jego sztukę i postrzeganie świata.
Artysta podkreślał, że Mazury były dla niego miejscem szczególnym, gdzie znajdował spokój i inspirację do tworzenia. Jak sam wyznał, fascynacja krajobrazem i prostotą życia na Mazurach sprawiała, że mógł tam zgłębiać podstawowe emocje – samotność, nadzieję, codzienny trud. W jego pracach powracają motywy symbolizujące życie i śmierć, kontrasty miłości i rozpaczy, które odzwierciedlają jego głęboką refleksję nad losem człowieka​.

Jego malarstwo było zatem często autobiograficznym zapisem. — Fakty z życia artysty są stale obecne w jego obrazach. Pojawiają się przeróżne postacie zakotwiczone w pamięci artysty. W jego obrazach często występuje człowiek w podróży jako metafora dążeń artysty. Postaciom tym, przeważnie kobietom, towarzyszą przeróżne rekwizyty, których symbolika czytelna jest dla wtajemniczonych. Ostatnie są wyrazem nowego realizmu, wywodzącego się z doświadczeń abstrakcji i surrealizmu oraz uniwersalnej, magicznej ludowej wyobraźni — czytamy w katalogu "60 lat Okręgu Olsztyńskiego Związku Polskich Artystów Plastyków 1946-2006".

Hiernim Skurpski urodził się w Skurpiach na działdowszczyźnie. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, jednak jego studia przerwał wybuch II wojny światowej. W czasie okupacji niemieckiej artysta ukrywał się pod swoim rodowym nazwiskiem Schmidt. Dopiero po wojnie, w 1950 roku, ukończył przerwane studia i zmienił nazwisko na Hieronim Skurpski, co było częścią jego tożsamości jako polskiego artysty i działacza kultury.

Po wojnie aktywnie działał w Związku Mazurów. Od marca 1945 roku organizował Muzeum Mazurskie w Olsztynie (w 1975 r. przekształcone w Muzeum Warmii i Mazur), pełniąc równocześnie wiele odpowiedzialnych funkcji społecznych. Doprowadził do powstania olsztyńskiego oddziału Biura Wystaw Artystycznych i w 1964 roku został jego pierwszym dyrektorem. Był także inicjatorem i współzałożycielem Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze” oraz Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. Pomimo intensywnej pracy zawodowej tworzył liczne prace graficzne

W tym czasie wiele też tworzył. Były to grafiki, rysunki i obrazy. W 2024 roku rodzina artysty przekazała ponad 160 jego prac do Państwowego Archiwum w Olsztynie. Prace Hieronima Skurpskiego znajdują się też w Muzeum Warmii i Mazur, w olsztyńskim BWA oraz w wielu domach przyjaciół artysty, kolekcjonerów. Hieronim Skurpski ilustrował również książki, szczególnie te związane z tematyką mazurską.

Teraz w Olsztynie można obejrzeć jego prace pochodzące ze zbiorów prywatnych oraz nidzickiej Galerii Baszta. Wernisaż wystawy odbędzie się 14 listopada (czwartek) 2024 roku o godz. 17.00 w galerii Bakałarz (siedziba Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej w Olsztynie, ul. Natalii Żarskiej 2). Zapraszają na nie biblioteka, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze” oraz Nidzicki Ośrodek Kultury.