Jaki jest koszt pompy ciepła do domu 100 m2?

Pompa ciepła a koszty ogrzewania domu

Koszt pompy ciepła do domu 100 m2 uwarunkowany jest przynajmniej kilkoma istotnymi czynnikami. Można je podzielić na dość szerokie kategorie główne oraz podkategorie. Do najbardziej ogólnej grupy zaliczylibyśmy koszty inwestycyjne oraz koszty eksploatacyjne. Te z kolei podzielić możemy na kolejne grupy:

- Koszty inwestycyjne 

To wydatki związane z zakupem pompy ciepła oraz instalacją systemu grzewczego w budynku. W przypadku domu o powierzchni 100 m² obejmują one:

- cenę samego urządzenia (w zależności od typu pompy, np. powietrze-woda czy gruntowa, o których za chwilę);
- koszty montażu - praca montażystów, transport, wydatki na akcesoria dodatkowe, stopień skomplikowania prac itd.;
- koszty usług projektowych;
- wydatki na ewentualne dodatkowe prace, takie jak odwierty dla pomp gruntowych czy modernizacja istniejącej instalacji grzewczej;
- koszty uzyskania wszelkich pozwoleń lub konsultacji technicznych, które mogą być niezbędne przy bardziej skomplikowanych instalacjach.

- Koszty eksploatacyjne 

Obejmują wydatki ponoszone regularnie w trakcie użytkowania pompy ciepła, takie jak zużycie energii elektrycznej potrzebnej do napędu sprężarki, Ważnym elementem tej kategorii są również koszty serwisowania i konserwacji pompy, które mogą się różnić w zależności od rodzaju pompy oraz warunków użytkowania. Dodatkowe wydatki eksploatacyjne mogą obejmować również naprawy i wymiany części w trakcie długotrwałej eksploatacji, a także zmiany w cenach energii elektrycznej, które bezpośrednio wpływają na wysokość rachunków za ogrzewanie.

Koszt a rodzaj pompy ciepła

Kwestię analiz należałoby też poprzedzić przynajmniej wstępnym omówieniem rodzajów pomp dostępnych na rynku. Każdy z nich wpływa bowiem zarówno na koszty inwestycyjne, jak i eksploatacyjne. Wśród głównych typów pomp wyróżniamy:

- Pompy ciepła powietrze-woda – najpopularniejsze i najłatwiejsze w instalacji; atrakcyjne ze względu na stosunkowo niski koszt instalacji i brak konieczności wykonywania odwiertów.
- Pompy ciepła gruntowe (solanka-woda) – wykorzystują energię geotermalną zgromadzoną w gruncie; ich efektywność jest jednak wyższa i bardziej stabilna, niezależnie od warunków pogodowych.
- Pompy ciepła woda-woda – pobierają energię cieplną z wód gruntowych. Ten typ pompy wymaga dostępu do odpowiedniego źródła wody, co czyni go rzadziej stosowanym w domach jednorodzinnych.

W przypadku domu o powierzchni 100 m², a więc stosunkowo niewielkiej, koszty instalacji pompy ciepła będą się różnić w zależności od rodzaju pompy, specyfikacji technicznych budynku, jego zapotrzebowania na energię czy warunków geograficznych. Załóżmy, że przeprowadzimy obliczenia dla budynku o parametrach:

- Powierzchnia do ogrzania: 100 m2
- Standard wykonania: 70 kW/m2/rok
- Liczba mieszkańców: 4
- Zużycie c.w.u.: 60 litrów na dobę/os.
- Średnia temperatura c.w.u.: 45°C

Całkowite zapotrzebowanie na ciepło takiego budynku wyniesie ok 10 500 kWh, a moc obliczeniowa ok. 4 kW. Oznacza to, że (wstępnie) dla takiego domu wystarczająca powinna być pompa powietrzna o COP w zakresie 3,5-4 i mocy nominalnej 4-5 kW lub pompa gruntowa o COP 4-4,5 i mocy nominalnej 3,5-4 kW. Jak przedstawiają się koszty inwestycyjne i eksploatacyjne takich urządzeń?

Koszt pompy ciepła powietrze-woda

W budownictwie jednorodzinnym i w przypadku małych powierzchni, takich jak 100 m2, najpopularniejszym rozwiązaniem są pompy powietrzne. Takie urządzenia pozyskują energię cieplną z powietrza, co czyni je najbardziej wszechstronnymi i najłatwiejszymi w montażu. Przystępny okazuje się też koszt zakupu urządzenia oraz instalacji, która nie jest ograniczona potrzebą posiadania rozległej działki, dostępu do lokalnych zbiorników wodnych czy wykonania odwiertów.

Pompy powietrzne występują w wariancie split (w których układ chłodniczy rozdzielony jest na dwie oddzielne jednostki) lub monoblok (układ chłodniczy zamknięty w jednej jednostce), a każdy z nich niesie dla inwestora konkretne korzyści i ograniczenia. Jako że w artykule skupiamy się na kosztach, nie będziemy omawiać poszczególnych podtypów pomp powietrznych. Przyjrzymy się natomiast szacunkowym kosztom instalacji pompy ciepła powietrze-woda w domu o powierzchni 100 m².

W kontekście kosztów inwestycyjnych zakup samego urządzenia to zwykle wydatek rzędu 25 000-35 000 zł. Warunkowane są one w dużej mierze efektywnością pompy i renomą producenta. Koszt instalacji, w zależności od skomplikowania czy regionu, to dodatkowe 5 000-10 000 zł. Do tego należy doliczyć ewentualne dodatkowe usługi czy udogodnienia zależne od cennika wykonawcy. Niemniej jednak całkowity koszt inwestycji w pompę powietrzną to ok. 30 000-45 000 zł.

Jak natomiast przedstawia się eksploatacyjny koszt pompy ciepła do domu 100 m2, gdy dolne źródło stanowi powietrze? Dla naszego modelowego budynku zużywającego rocznie ok, 10 500 kWh i przy zastosowaniu urządzenia o COP=3,5 byłoby to ok. 4 000 zł rocznie.

Koszt gruntowej pompy ciepła (solanka-woda)

Pompy gruntowe są bardziej zaawansowane technologicznie i wymagają większych nakładów finansowych na instalację. Jest to podyktowane specyfiką dolnego źródła, którą stanowi energia geotermalna. Aby móc ją pozyskiwać, należy zainstalować w ziemi poziomy lub pionowy wymiennik ciepła. Pierwszy wymaga zagospodarowania rozległej działki w celu umieszczenia kolektorów, drugi - wykonania odwiertów, by umieścić sondę. 

Takie wymagania podnoszą koszty inwestycyjne, jednak czynią urządzenie zdecydowanie bardziej efektywnym. Dzięki stabilnym temperaturom gruntu jego wydajność jest bardziej przewidywalna przez cały rok, co czyni je idealnym rozwiązaniem dla osób poszukujących długoterminowych oszczędności na kosztach ogrzewania.
Koszt zakupu pompy gruntowej to ok. 35 000-50 000 zł. Koszt instalacji z odwiertami lub kolektorami to dodatkowe 20 000-30 000 zł. Przy okazji mogą pojawić się koszty poboczne związane z uzyskaniem pozwoleń czy usługami dodatkowymi. Aby zainwestować w pompę gruntową do domu 100 m2, należy przygotować się na łączny wydatek ok. 50 000-80 000 zł.

Mimo wyższych kosztów początkowych pompy gruntowe przynoszą większe oszczędności. Dla modelowego domu i przy zastosowaniu pompy gruntowej o COP równym 4 średnie roczne koszty ogrzewania domu 100 m2 wyniosłyby ok. 3200 zł, co okazuje się bardziej opłacalne w dłuższym okresie rozliczeniowym.

Podsumowanie

Chcąc oszacować koszt pompy ciepła do domu 100 m², trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników, takich jak specyfika budynku, jego zapotrzebowanie na ciepło, rodzaj pompy oraz przede wszystkim możliwość dofinansowania inwestycji, która znacząco obniży wydatki, przyspieszając zwrot. Technologią najbardziej przystępną dla domów o mniejszych powierzchniach są pompy powietrzne. Pompy gruntowe, choć droższe w instalacji, oferują niższe koszty użytkowania i większy zakres sumy dofinansowania, co czyni je bardziej opłacalnymi. Wybór pompy zależy więc w dużej mierze od budżetu inwestora oraz jego oczekiwań co do długoterminowych oszczędności. Wszystkie istotne kwestie warto jednak omówić i przeanalizować przy wsparciu specjalisty.