Trwają prace renowacyjne przy pomniku pod Nawrą

Pomnik w Nawrze jest najbardziej wymownym miejscem pamięci na terenie powiatu nowomiejskiego. Monument oddaje cześć Polakom, którzy poświęcili życie za wolność Ojczyzny. Pomnik, co warto podkreślić, stworzony został przez Ryszarda Wachowskiego, który był uczniem Xawerego Dunikowskiego, jednego z najbardziej znanych polskich rzeźbiarzy. Do dziś „Ściana Śmierci”, jak niekiedy nazywany jest monument, prezentuje wyjątkowe walory artystyczne, jednak stan techniczny pomnika przedstawiał przed podjęciem renowacji wiele do życzenia. Monument od dawna się sypał odpadały fragmenty cementowej zaprawy, natomiast postument był pokruszony i spękany. Tablice upamiętniające mieszkańców Nowego Miasta i okolic, którzy zginęli w czasie wojny z rąk niemieckiego okupanta w Nowym Mieście, ale też obozach jenieckich z nazwiskami pomordowanych były nieczytelne. Wcześniej przy pomniku dokonywano tylko doraźnych napraw, jednak budowla wymagała gruntownych prac konserwatorskich.
Przypomnieć warto, że gmina wiejska Nowe Miasto złożyła wniosek do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o dofinansowanie renowacji pomnika, zagospodarowanie i oświetlenie terenu. Wartość wnioskowanego dofinansowania wynosiła 300 tysięcy złotych. Wniosek ten nie znalazł się jednak na liście zadań, które otrzymały wsparcie. W rezultacie złożenia odwołania do wyniku konkursu na „Miejsca pamięci i trwałe upamiętnienia w kraju" przyznano wówczas dofinansowanie w kwocie 150 tysięcy złotych.
Potem zawarto umowę z wykonawcą prac renowacyjnych, której wartość opiewała na prawie 219 tysięcy złotych. Ostatecznie prace pierwszego etapu zakończono w połowie grudnia 2021 roku.
Obecnie trwają roboty związane z zagospodarowaniem terenu w otoczeniu pomnika, które wykonuje firma Katanga z województwa świętokrzyskiego.
— Działamy na podstawie zezwolenia urzędu Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Olsztynie — wyjaśnia Wiktor Kwapiszewicz, syn założyciela firmy. — Wymienialiśmy nawierzchnię i krawężniki. Zdemontowane zostały murki z tablicami pamiątkowymi zawierającymi nazwiska ofiar wojny, na których bądą nowe tablice. Teren otrzyma nowe oświetlenie, założona będzie zieleń oraz zamontujemy ławki. Wyznaczone będą miejsca parkingowe — dodaje Wiktor Kwapiszewicz.
Wszystkie prace mają się zakończyć do końca października tego roku.
Stanisław R. Ulatowski