Badania kontrolne po chorobie. Kiedy, jakie i dlaczego warto je zrobić?

2024-06-12 23:01:56(ost. akt: 2024-06-17 22:45:36)   Artykuł sponsorowany
Zazwyczaj po przebytej grypie czy zatruciu pokarmowym pacjenci nie myślą o wykonaniu dodatkowych badań, które miałyby potwierdzić ich wyzdrowienie czy też całkowite zwalczenie czynnika chorobotwórczego. I słusznie – jeśli po wyleczeniu powszechnie występującego w populacji schorzenia jego symptomy ustępują całkowicie i bez powikłań, wówczas nie ma takiej konieczności. Gdy pacjent odczuwa jednak negatywne następstwa choroby i jej ciężkiego przebiegu lub nie odnotowuje poprawy swojego stanu (mimo wdrożenia leczenia), to zdecydowanie powinien zgłosić się do lekarza.

Z tego artykułu dowiesz się, kiedy i przy jakich objawach warto wykonać badania krwi, a także jakie parametry powinny one uwzględniać.
Kiedy wykonać badania kontrolne po chorobie infekcyjnej – lista objawów
Badania kontrolne po przejściu przeziębienia, grypy czy COVID-19 (i innych chorób wirusowych, atakujących drogi oddechowe) powinno się wykonać, gdy:

-u pacjenta – pomimo ustąpienia innych objawów – wciąż utrzymuje się przetrwały po chorobie kaszel;
-osoba po przebyciu choroby skarży się na szybszą męczliwość, zmniejszoną wydolność oddechową, podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi;
-pojawia się ból kończyn dolnych, ich opuchnięcie, uczucie ciężkości nóg (jeśli objawy te nie występowały wcześniej i zauważalnie stały się obecne po chorobie).

Warto zwrócić uwagę również na objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego np. zaburzenia funkcji poznawczych jak „mgła mózgowa” i towarzyszące jej problemy z pamięcią i koncentracją.
Diagnostyka po grypie, przeziębieniu i COVID-19 – badania krwi 
Warto rozpocząć diagnostykę od podstawowego pakietu badań krwi (więcej informacji o tego typu zestawach znajduje się tutaj: https://www.alab.pl/katalog-badan/pakiety/badania-podstawowe-2) . Uwzględnia on między innymi:

pełną morfologię;
oznaczenie wskaźników stanu zapalnego – w tym CRP i/lub OB.

Zależnie od potrzeb, lekarz może zlecić powyższe lub dodatkowe badania uwzględniające parametry metaboliczne np. poziom cukru i/lub cholesterolu.
Kiedy wykonać badania po chorobach układu pokarmowego – lista objawów
Biegunki, zatrucia pokarmowe, grypa jelitowa – wszystkie te dolegliwości mają zazwyczaj gwałtowny przebieg, ale ich objawy ustępują po kilku dniach, bez pozostawiania powikłań. Niestety, niektórzy pacjenci odczuwają konsekwencje zatrucia czy „jelitówki” jeszcze przez jakiś czas. Jakie symptomy po chorobach układu pokarmowego powinny skłonić do ponownej wizyty u lekarza i wykonania badań kontrolnych? Są to:

-utrzymująca się biegunki – w tym biegunki tłuszczowe, z towarzyszącym im bólem podbrzusza;
-utrzymująca się zaparcia;
-bolesne wzdęcia i powiększenie się obwodu brzucha;
-ciągłe odbijanie się, uczucie palenia w przełyku, wymioty i nudnoś

Istotne jest również pojawienie się objawów nietolerancji pokarmowej po chorobie, które dotychczas nie występowały.

Jakie badania kontrolne po chorobie układu pokarmowego?
Do badań kontrolnych, wskazanych do wykonania w takich okolicznościach, zalicza się oczywiście badania krwi (w tym morfologię i wskaźniki stanu zapalnego), a także badania dokładniej obrazujące stan układu pokarmowego. Wśród nich wyróżnić można badanie ogólne kału z oceną resztek pokarmowych, markery stanu zapalnego jelit (w tym badanie stężenia kalprotektyny) czy oddechowy test wodorowo-metanowy (potwierdzający lub wykluczający niepożądany rozrost flory bakteryjnej w jelicie cienkim). Oczywiście w razie potrzeby lekarz może zlecić wykonanie u pacjenta  USG jamy brzusznej, a w niektórych przypadkach także badań endoskopowych – gastroskopii lub kolonoskopii.

Po jakim czasie od przebycia choroby należy wykonać badania kontrolne krwi?
Po jakim czasie po chorobie można zrobić badania krwi, by wyniki były wiarygodne? Jeśli kontrola morfologii, wskaźników stanu zapalnego oraz innych parametrów krwi ma służyć weryfikacji stanu zdrowia u pacjenta, u którego objawy całkowicie ustąpiły, można wówczas poddać się badaniom po 2-3 tygodniach od momentu wyzdrowienia. Wyniki będą miarodajne, ponieważ po takim okresie parametry krwi, podwyższone w wyniku aktywacji odpowiedzi odpornościowej, wrócą do normy.

Jeśli jednak objawy choroby nie ustępują pomimo wdrożonego leczenia lub po zakończeniu terapii pojawiają się jakiekolwiek niepokojące symptomy – wówczas nie warto czekać z wykonaniem badań kontrolnych. Należy od razu udać się do lekarza, który pokieruje procesem diagnostycznym oraz dobierze właściwe leczenie.