Od pomysłu do innowacji — dzięki UE

W ramach unijnego programu „Horyzont Europa” granty ERC (European Research Council) na weryfikację koncepcji pomagają naukowcom przenieść swoje pomysły z laboratoriów i środowisk akademickich do sfery biznesu, wyznaczając kluczową fazę cyklu życia innowacji. Innymi słowy — ERC wspiera stypendystów w wypełnianiu luki między wynikami ich pionierskich badań a wczesnymi fazami ich komercjalizacji.

Ogłoszenie nowych 102 stypendystów oznacza zakończenie konkursu Proof of Concept 2023, który składał się z trzech rund. Ocenie poddano łącznie 564 wnioski i wybrano 240 projektów, co stanowi wskaźnik sukcesu na poziomie 43 proc. Stypendyści otrzymali łącznie 36 mln euro w formie uzupełniającego finansowania na rzecz innowacji.

Dystrybucja dotacji w całej Europie jest powszechna, a odbiorcy mają siedziby w 20 różnych krajach. W szczególności największa liczba stypendiów zostanie przyznana w Niemczech (40), następnie w Hiszpanii (30), Wielkiej Brytanii (26), Włoszech (25), Francji (22), Holandii (20), Izraelu (18), Belgii (15), Danii (9), Austrii (8), Szwecji (8), Irlandii (4), Portugalii (4) i Norwegii (3). Ponadto Czechy i Finlandia otrzymają po dwa dotacje, a Luksemburg, Węgry, Polska i Grecja — po jednej.

Od pomysłu do innowacji

— Dotacje w ramach weryfikacji koncepcji umożliwiają badaczom przekształcenie przełomowych badań w namacalne innowacje. Przeniesienie pomysłu z laboratorium do świata biznesu wymaga odwagi i umiejętności. Ogłoszone dzisiaj granty w ramach weryfikacji koncepcji mają umożliwić naukowcom podjęcie tego odważnego kroku i przekształcenie przełomowych badań w namacalne innowacje. Pochwalam tych badaczy za dążenie do doskonałości w całej Unii Europejskiej i życzę im sukcesów w nowych przedsięwzięciach — uważa Iliana Ivanova, unijna komisarz ds. innowacji, badań naukowych, kultury, edukacji i młodzieży.

Od nauczania mitologii po leczenie zaburzeń oddychania

Aby kwalifikować się do programu grantów Proof of Concept, badacze muszą już otrzymać grant na badania pionierskie ERC. Fundusze PoC są wykorzystywane do opracowywania wniosków poczynionych podczas poprzednich lub obecnych projektów badawczych. Głównym celem jest zbadanie potencjału badań finansowanych ze środków ERC w zakresie innowacji komercyjnych i społecznych. Podobnie jak w przypadku innych grantów ERC, finansowanie wspiera projekty badawcze we wszystkich dyscyplinach: od nauk fizycznych i inżynierii po nauki o życiu, nauki społeczne i humanistyczne.

Wśród godnych uwagi projektów dofinansowanych w rundach 2023 znajduje się wyjątkowa inicjatywa Katarzyny Marciniak z Uniwersytetu Warszawskiego, której celem jest ponowne wprowadzenie mitologii klasycznej do programów szkolnych poprzez podręcznik oparty na grach. W tym innowacyjnym podejściu wykorzystano materiały pochodzące z jej wcześniejszego grantu konsolidacyjnego „Nasze mityczne dzieciństwo”, zapewniając wciągający sposób nauczania starożytnej mitologii.

Inny zwycięski projekt, prowadzony przez Ilkę Kriegel z Istituto Italiano di Tecnologia, koncentruje się na udoskonaleniu magazynowania energii słonecznej; nazywa się STORE-LIGHT i łączy konwersję i magazynowanie energii słonecznej w jeden system, eliminując niestabilność odnawialnych źródeł energii w postaci niezawodnego i wydajnego rozwiązania.

W dziedzinie technologii medycznej projekt FitSleep Adama Williamsona ma zrewolucjonizować leczenie obturacyjnego bezdechu sennego (OBS), choroby powodującej zakłócenia w oddychaniu podczas snu, na którą cierpi ponad miliard ludzi na całym świecie. To pionierskie urządzenie wykorzystuje nieinwazyjną stymulację elektryczną do aktywacji mięśni języka, zapobiegając w ten sposób zapadaniu się dróg oddechowych podczas snu. FitSleep wyróżnia się jako wygodniejsza i skuteczniejsza alternatywa dla konwencjonalnych metod leczenia, potencjalnie zmieniająca życie pacjentów z OSA na całym świecie.

Od lewej: Katarzyna Marciniak, Ilka Kriegel i Adam Williamson

oprac. mmb

Misja ERC
Misją ERC jest zachęcanie do prowadzenia badań najwyższej jakości w Europie poprzez konkurencyjne finansowanie oraz wspieranie pionierskich badań kierowanych przez badaczy we wszystkich dziedzinach, w oparciu o doskonałość naukową.

Kluczowe dane
Budżet: 16 mld euro (2021-2027) — 17 proc. całkowitego budżetu programu „Horyzont Europa”.
Od 2007 r. ERC sfinansowała ponad 12 tys. projektów i zaangażowała ponad 10 tys. badaczy. Oceniono ponad 100 tys. propozycji badawczych.
Każdy stypendysta ERC zatrudnia średnio 7 członków zespołu. Obecnie w swoich zespołach badawczych pracuje ponad 75 tys. habilitantów, doktorantów i innych pracowników.
Projekty ERC zaowocowały dotychczas ponad 2200 patentami i innymi wnioskami dotyczącymi praw własności intelektualnej, a stypendyści ERC założyli lub współzałożyli ponad 400 start-upów.
Ponad 200 tys. artykułów opublikowanych w czasopismach naukowych.
14 Nagród Nobla, 6 Medali Fieldsa, 11 Nagród Wolfa i dziesiątki ważnych nagród przyznanych stypendystom ERC.
Ponad 850 instytucji badawczych przyjmuje stypendystów ERC pochodzących z ponad 85 narodowości.
Największa liczba stypendiów zostanie przyznana w Niemczech (40), Hiszpanii (30) i Wielkiej Brytanii (26)