Rosjanie zostali tu dla kartofli

Tą XIV-wieczną wsią czyli Prosną koło Korsz, od 1486 roku aż do roku 1945 władał ród zu Eulenburg, którzy zbudowali sobie w na początku XVII wieku pałac, który przebudowano w drugiej połowie XVI i w drugiej połowie XIX wieku. Autorem tej pierwszej był polski arianin Jan Józef Gozdawa Naronowicz Naroński.

— W służbie u Janusza i Bogusława Radziwiłłów birżańskich był geometrą oraz inspektorem radziwiłłowskich twierdz i arsenałów. Był arianinem, którego wygnanie arian i protestantów z Rzeczypospolitej, uchwalone przez sejm w lipcu 1658 r., zmusiło do wyjazdu na teren Prus Książęcych — piszą Barbara i Janusz Rymsza w artykule "O zacności inżyniera wg. Naronowicza-Narońskiego i o moście fortecznym w Twierdzy Boyen". Przypomnijmy tylko, że i sam książę Bogusław zagrany brawurowo u Hoffmana przez Leszka Teleszyńskiego, po Potopie osiadł w Prusach, gdzie był namiestnikiem generalnym Prus Książęcych. A zmarł polując na kuropatwy pod Królewcem.

Rosjanie rozgrabili wyposażenie pałacu i wywieźli do obwodu królewieckiego. Mieli na to sporo czasu, bo pałac i majątek ziemski użytkowali aż do zbiorów ziemniaków w roku 1946. Czerwonoarmistom aż się oczy świeciły, gdy oglądali dobrze zagospodarowane pola majątku. Wygłodzone wojska rosyjskie podobnie postępowały w innych miejscach, np. w pobliskich Łazdojach. Jesienią 1946 roku majątek w Prosnej przejęły Państwowe Nieruchomości Ziemskie. W 1949 powstał tu specjalistyczny PGR pod nazwą Stacja Hodowli Ziemniaka Prosna.

Dzieła zniszczenia po Rosjanach dokończyli okoliczni mieszkańcy. Niewielka tylko część wyposażenia trafiła do muzeum w Kętrzynie. Potem w pałacu mieściła się świetlica i klub wiejski. Później pałac niszczał, a jego drewniane elementy były używane na opał. Od 1997 roku jest własnością prywatną. I czeka na swoje miejsce w ziemi. Choć sądząc ze stanu w jakim się znajduje już raczej nie doczeka.

Igor Hrywna