Ukraińcy opuszczają Polskę. Powodem lepsza praca w Niemczech?

Według danych przedstawionych przez firmę Gremi Personal, Ukraińcy stanowią największą grupę obcokrajowców, którzy aktywnie uczestniczą w polskim rynku pracy. W szczególności branża spożywcza okazuje się być celem wyboru dla wielu pracowników, głównie pracownic, którzy w 2023 roku przybyli do Polski zza wschodniej granicy. Warto podkreślić, że wybuch wojny oraz zakaz wyjazdu dla zdolnych do walki mężczyzn z Ukrainy, spowodowały masową emigrację ukraińskich kobiet i dzieci, które uciekały przed trudnościami związanymi z sytuacją w "ruskim mirze". To wydarzenia, które diametralnie zmieniły krajobraz polskiego rynku pracy.

Zmiany na polskim rynku pracy
Warto zauważyć, że według firmy Gremi Personal, w polskiej branży spożywczej znacząco wzrosła liczba ukraińskich kobiet zatrudnionych na stanowiskach pracy. W roku 2023, spośród pracowników z Ukrainy pracujących w sektorze spożywczym, aż 79,3 procent stanowiły kobiety, podczas gdy zaledwie 20,7 procent to mężczyźni. To wyraźny wzrost w porównaniu z sytuacją sprzed dwóch lat, kiedy to liczba kobiet z Ukrainy pracujących w tej branży wynosiła 58,3 procent.

Eksperci wyjaśniają, że wzrost zatrudnienia kobiet z Ukrainy o prawie 50 procent jest wynikiem bezpośredniego wpływu wybuchu rosyjskiej wojny oraz rekordowej liczby uchodźców, którzy przybyli do Polski w 2022 roku. Wśród tych uchodźców dominują matki z dziećmi i osoby zależne, takie jak seniorzy czy osoby niepełnosprawne. To zmieniło dynamicznie krajobraz zatrudnienia w Polsce.

Jednocześnie, analitycy zwracają uwagę na trudności, z jakimi borykają się pracodawcy zatrudniający uchodźców. Dużym wyzwaniem w rekrutacji do branży spożywczej jest duża rotacja pracowników, gdzie średni okres zatrudnienia wynosi jedynie 5 miesięcy - jak czytamy w raporcie firmy Gremi Personal.

Znajdowali i znajdują pracę w Polsce

Przed pełnoskalową rosyjską agresją, Ukraińcy z łatwością i bez większych trudności znajdowali pracę w Polsce. Według badań przeprowadzonych przez Politechnikę Gdańską, "emigracja zarobkowa Ukraińców przed datą 24 lutego 2022 roku szybko i stosunkowo łatwo prowadziła do zatrudnienia w Polsce, mimo że procedury związane z jej uzyskaniem były bardziej skomplikowane biurokratycznie niż obecnie".

Prof. Krystyna Gomółka z Politechniki Gdańskiej, jedna z współautorek badania przeprowadzonego dla Gremi Personal, komentuje tę sytuację, zauważając, że Ukraińcy tworzyli duże skupiska i wspierali się wzajemnie, podobnie jak to miało miejsce w przypadku 2,5 miliona Polaków, którzy po przystąpieniu Polski do UE wyemigrowali do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Irlandii.

Co ciekawe, Ukraińcy przede wszystkim korzystają z internetu i mediów społecznościowych w celu znalezienia pracy w Polsce. Eksperci obliczają, że jedynie jedna piąta migrantów z Ukrainy znajduje zatrudnienie za pośrednictwem agencji pośredniczących, podczas gdy zdecydowana większość korzysta z sieciowych kanałów w internecie, w tym mediów społecznościowych, aby wspólnie poszukiwać pracy.

Szukają przystani w bogatszych krajach

Obecnie wydaje się, że boom na polskim rynku pracy, związany z napływem setek tysięcy pracowników, głównie pracownic z Ukrainy, nieco słabnie. Ukraińcy, którzy pierwotnie liczyli na tymczasowość sytuacji spowodowanej rosyjską agresją, coraz bardziej zaczynają zdawać sobie sprawę z długofalowych skutków wojny.

Coraz większa liczba Ukraińców decyduje się na emigrację na Zachód. Na przełomie 2022 i 2023 roku Polska była głównym krajem docelowym dla uchodźców, ale sytuacja zaczęła się zmieniać w połowie 2023 roku. W Niemczech zarejestrowano wzrost liczby Ukraińców o ponad 410 tysięcy od sierpnia 2022 roku, podczas gdy w Polsce liczba ta spadła o ponad 350 tysięcy. Jednym z głównych czynników przyciągających Ukraińców do Niemiec są czterokrotnie wyższe wynagrodzenia oraz lepsza pomoc socjalna i opieka medyczna.

Obecnie w Niemczech przebywa już 1,1 miliona zarejestrowanych uchodźców z Ukrainy, a trend ten nadal będzie utrzymywać się kosztem Polski. Polska pozostaje jednak atrakcyjnym rynkiem pracy nie tylko dla Ukraińców, ale także dla migrantów zarobkowych z odległych krajów azjatyckich. Według danych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), już jesienią 2023 roku prawie 1,3 miliona obcokrajowców objętych było w Polsce ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi, co oznacza wzrost o ponad 61 tysięcy w porównaniu z końcem 2022 roku.

Ekspertów rynku pracy niepokoi utrzymujące się niskie bezrobocie w Polsce (na poziomie 5 procent), co sprzyja zatrudnianiu migrantów nawet z odległych regionów świata. Polska, z systematycznie rosnącymi zarobkami, staje się atrakcyjnym miejscem pracy nie tylko jako "brama" do Unii Europejskiej, ale także jako docelowy cel migracji.