Zmierz się z ciśnieniem!

2015-11-06 09:20:37(ost. akt: 2015-11-06 09:25:01)
Aby dobrze zmierzyć ciśnienie, należy być przede wszystkim zrelaksowanym, nie może być to robione w biegu, po przyjściu z zakupów czy treningu

Aby dobrze zmierzyć ciśnienie, należy być przede wszystkim zrelaksowanym, nie może być to robione w biegu, po przyjściu z zakupów czy treningu

Autor zdjęcia: Fotolia

O tym, jak ważne jest prawidłowe ciśnienie oraz o zagrożeniach, jakie niesie ze sobą nadciśnienie mówi dr Norbert Kwella z Kliniki Nefrologii UWM i Oddziału Nefrologii, Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych WSS w Olsztynie.
— Panie doktorze, jak często należy kontrolować ciśnienie?
— Dla zdrowych absolutnym minimum jest raz w roku. Jeśli jednak mamy w rodzinie przypadki nadciśnienia tętniczego, palimy papierosy albo jesteśmy otyli to zachęcałbym do znacznie częstszych pomiarów. Bardzo dobrą metodą jest pomiar ciśnienia dwa razy dziennie przez kilka nawet do 14 dni przed planowaną wizytą u lekarza. Zapisy takich pomiarów będą niezwykle cenną pomocą w ustaleniu odpowiedniego dla nas zestawu leków.

— Jednak czy sami możemy dobrze zmierzyć ciśnienie czy lepiej, żeby zajął się tym lekarz?
— To badanie nie boli i możemy je łatwo wykonać samodzielnie. Istnieje wiele nowoczesnych aparatów elektronicznych, które są proste w obsłudze. Ważne jest, aby aparat posiadał odpowiedni certyfikat.

— Czy to, które ramię wybierzemy, ma jakieś znaczenie?
— Nie. Może to być i prawe, i lewe ramię. Zazwyczaj jeśli lekarz wykonuje nam pierwszy w życiu pomiar, to robi to na obu ramionach. Mogą istnieć pewne nieduże różnice w odczycie, natomiast większe różnice mogą wskazywać na dodatkowe problemy z naczyniami krwionośnymi, ale weryfikacja tej sytuacji jest zadaniem lekarza.

— Wobec tego jak wyglądają prawidłowe parametry ciśnieniowe u zdrowych osób?
— Granicą rozpoznania nadciśnienia tętniczego jest wartość 140 mmHg ciśnienia skurczowego i 90 mmHg ciśnienia rozkurczowego. Po dwukrotnym pomiarze w odstępie kilku dni jeśli którakolwiek z tych wartości jest wyższa, wtedy możemy rozpoznać nadciśnienie tętnicze. Natomiast trzeba zdawać sobie sprawę z praw fizjologii, jakim podlega ciśnienie tętnicze krwi u człowieka. W różnych sytuacjach życiowych, czy to w czasie wysiłku czy stresu ulega naturalnemu podwyższeniu. Tak więc wartości naszego ciśnienia zawsze będą się troszkę od siebie różnić. Są to wahania fizjologiczne i nie należy się tym martwić. Jeśli jednak są wartości bardzo odbiegające od normy, należy ten pomiar powtórzyć za parę dni. Pamiętajmy, że pojedynczy pomiar nie daje nam prawa do rozpoznawania nadciśnienia tętniczego.

— Kiedy najlepiej jest zmierzyć ciśnienie? Rano, wieczorem?
— Zwykle mówi się, że najwyższe wartości ciśnienia mamy rano. Jednak mierzyć ciśnienie można o każdej porze dnia, bo dla rozpoznania nadciśnienia nie ma znaczenia pora pomiaru. Podkreślę jeszcze raz, że ważne jest, aby to zrobić aparatem certyfikowanym, po krótkim odpoczynku, w spokojnej atmosferze. Nie powinno się tego robić bezpośrednio po wypaleniu papierosa, wypiciu kawy bądź intensywnym wysiłku. Aby dobrze zmierzyć ciśnienie, należy być przede wszystkim zrelaksowanym, nie może być to robione w biegu, po przyjściu z zakupów czy treningu.

— Istnieją jakieś inne symptomy nieprawidłowego ciśnienia poza samym wynikiem pomiaru?
— Wysokie wartości ciśnienia tętniczego mogą być i w większości są bezobjawowe. Nie nastawiajmy się, że organizm sam nam powie, że mamy wysokie ciśnienie. Wcale tak być nie musi - nie czujemy nic, ale wysokie ciśnienie mamy. Natomiast objawy, które mogą wystąpić z powodu podwyższonego ciśnienia są ogólnie znane. Są to bóle głowy, krwawienia z nosa, bóle w klatce piersiowej, uczucie duszności, osłabienia, otępienia, zawrotów głowy.

— Jakie są skutki nadciśnienia?
— Wysokie wartości ciśnienia tętniczego powodują uszkodzenia drobnych naczyń, a te naczynia, czyli malutkie tętniczki, mamy wszędzie. W mózgu, gdzie może dojść do niedotlenienia, czyli udaru. W sercu, gdzie może dojść do zawału. W nerkach, bo nadciśnienie tętnicze uszkadza również nerki.

— Można zapobiec nadciśnieniu?
— Możemy zapobiegać rozwojowi powikłań. Nadciśnienie ma to do siebie, że może się utrwalić, tj. z powodu powikłań narządowych może być jeszcze gorsze, a jego skutki mogą być coraz większe. Więc być może nie zapobiegniemy wystąpieniu nadciśnienia, ale możemy istotnie zmniejszyć jego negatywne skutki.

— Czyli po prostu nasza samoświadomość zagrożenia można pomóc nam samym.
— Tak, zgadza się. Wspomniałem wcześniej, że nadciśnienie może spowodować udar. Oprócz tego może też być przyczyną tzw. otępienia w starszym wieku. Mam na myśli sytuację, w której pogarsza się nam pamięć, dopada nas skleroza. Często jest to skutek nieleczonego lub niewystarczająco intensywnie leczonego nadciśnienia tętniczego, które doprowadza do mikro-udarów mózgu. Takie małe uszkodzenia w mózgu są powodem tego co popularnie nazywamy właśnie sklerozą.

— Większość osób z nadciśnieniem szuka pomocy w lekach...
— Najlepszym lekiem jest wczesne wykrycie nadciśnienia tętniczego i zmiana niezdrowych nawyków takich, jak palenie papierosów, brak ruchu czy nieodpowiednia dieta. Tabletki, które zaleci lekarz, są obowiązkowym i bardzo ważnym tego uzupełnieniem. Zadbajmy sami o własne zdrowie i korzystajmy z fachowej pomocy lekarza w czasie bezpośredniej rozmowy w gabinecie. Osoby z nadciśnieniem powinny regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze krwi i kontrolować się u lekarza. Jeśli zdarzy im się odwodnić w trakcie biegunki lub gorączki, to przy nieprzerwanym stosowaniu leków obniżających ciśnienie, może dojść do zbytniego spadku ciśnienia i groźnego pogorszenia ukrwienia narządów wewnętrznych. Dlatego w czasie np. przeziębienia szczególnie u osób starszych stosujących na stałe leki nadciśnieniowe nie można zapominać o regularnych pomiarach ciśnienia tętniczego.

Ewelina Zdancewicz-Pękala