Przywracanie pamięci. Wieczór autorski z historią w tle

W piątek (11 marca) podczas wieczoru autorskiego zaprezentowana została książka "Cmentarz wojenny z czasów I wojny światowej w Cierzpiętach. Historia i przywracanie pamięci” autorstwa dr Małgorzaty Karczewskiej i dr hab. Macieja Karczewskiego. To najnowsza publikacja muzealnej serii "Krajobraz Kulturowy Ziemi Orzyskiej" podsumowująca wiedzę o cmentarzu nr 116 w Cierzpiętach z zakresu historii walk, w których polegli pochowani tu żołnierze, budowy i przekształceń cmentarza, jego upadku i odnowienia.

Pozycja zawiera opis działań związanych z pracami renowacyjnymi, których celem było odtworzenie wyglądu cmentarza z okresu międzywojennego. W 2021 roku zapomniany cmentarz wojenny, w świetle urzędowych dokumentów niebędący wówczas ani miejscem pamięci, ani obiektem zabytkowym, ani nawet cmentarzem, doczekał się odnowienia dzięki zaangażowaniu wielu instytucji (m.in. władz Gminy Orzysz, Muzeum Wojska, Wojskowości i Ziemi Orzyskiej w Orzyszu, Nadleśnictwa Giżycko) oraz osób prywatnych a także dzięki dofinansowaniu Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Prace renowacyjne na cmentarzu w Cierzpiętach poprzedziły badania wykopaliskowe przeprowadzone społecznie, siłami wolontariuszy pod nadzorem autorów publikacji.

Spotkanie poprowadzone przez Beatę Szymankiewicz, dyrektor Muzeum Wojska, Wojskowości i Ziemi Orzyskiej, rozpoczęło się od uhonorowania osób zaangażowanych w realizację projektu działań podjętych w związku z pracami renowacyjnymi cmentarza.

— Szczególne podziękowania należą się Burmistrzowi Orzysza, Zbigniewowi Włodkowskiemu, który był głównym inicjatorem podjętych prac oraz Wioletcie Śląskiej-Zyśk,Przewodniczącej Komisji Kultury i Edukacji Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego, bez której nieocenionego wsparcia działań naszej instytucji wydanie nowej publikacji nie byłoby możliwe. Doceniliśmy także inspektorów Urzędu Miejskiego - Urszulę Myka, Patrycję Ostrowską i Sebastiana Kwiatkowskiego bezpośrednio zaangażowanych w tworzenie wniosku aplikacyjnego, dzięki któremu uzyskaliśmy dotację pozwalająca na przeprowadzenie prac — mówi dyrektor Beata Szymankiewicz.

Po oficjalnym rozpoczęciu spotkania głos zabrali twórcy publikacji: dr Małgorzata Karczewska i dr hab. Maciej Karczewski. Dr Karczewska w ciekawym wykładzie zaprezentowała historię cmentarza w Cierzpiętach, proces jego tworzenia i przemiany jakim był poddawany od momentu jego założenia. Opowiedziała o kulisach prac archeologicznych i restauratorskich.

W niezwykle emocjonalnym przemówieniu wykład podsumował dr hab. Maciej Karczewski, nawiązując do potrzeby pamięci i opieki nad miejscami spoczynku, skomplikowanej historii Mazur oraz obecnej sytuacji politycznej w Ukrainie. Po prezentacji każdy z gości mógł uzyskać pamiątkowy wpis autorów w kupionej tego wieczoru publikacji.

— W związku z tragiczną sytuacją za naszą wschodnią granicą zdecydowaliśmy się przekazać całość dochodu ze sprzedaży książek podczas spotkania autorskiego, tj. kwotę 1.160,00 złotych, na pomoc naszym sąsiadom z Ukrainy — dodaje Beata Szymankiewicz.