Z wejsuńskiej izby. Stępa
2021-05-20 09:30:00(ost. akt: 2021-05-20 05:05:45)
Wejsuńska stępa
KĄCIK REGIONALNY || Wiecie co to jest stępa? Okazuje się, że to jedno z najstarszych narzędzi używanych przez człowieka. Można ją zobaczyć w Izbie Regionalnej w Wejsunach.
Opowiada Piotr Bogdaszewski, opiekun i kustosz Izby Regionalnej w Wejsunach:
— Stępa to jedno z najstarszych narzędzi używanych przez człowieka. Prosta budowa, względna łatwość wykonania oraz efektywności w działaniu sprawiło, że stępa stała się jednym z podstawowych narzędzi w przetwórstwie zbóż. Zasada działania była podobna do moździerza. Najpopularniejsze były drewniane stępy w kształcie wysokiego, wąskiego naczynia, które obsługiwano w postawie stojącej. Stęporem, czyli tłuczkiem (niestety nie posiadamy w zbiorach Izby) - walcowatym kawałkiem drewna, o zaokrąglonych końcach, trzymanym po środku gdzie było zwężenie lub ażur aby ułatwić uchwyt, uderzało się w zagłębienie ze zbożem. Najstarszą metodą robienia zagłębienia było wypalanie, czyli kontrolowane zwęglanie kolejnych warstw. Inną metodą było drążenie. Obtłuczone ziarno zawierało jeszcze dużo zanieczyszczeń dlatego było odwiewanie lub przesiewane i zamieniało się w kaszę. Stępa najczęściej wykorzystywana była do przetwarzania ziaren jęczmienia, czyli do produkcji kaszy zwanej potocznie „pęczakiem” oraz prosa, z którego wytwarzano jagły, czyli kaszę jaglaną. Stępa była wykorzystywana również do śrutowania ziarna, czasem do tłoczenia oleju z siemienia lnianego czy kruczenia zbrylonej soli.
Na zdjęciu wejsuńska stępa: wysokość 82 cm, wgłębienie 24 cm, średnica 25 cm, drewno sosnowe. fot.Piotr Bogdaszewski
Komentarze (0) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zaloguj się lub wejdź przez