Żółw błotny pod szczególną ochroną

To jedyny gatunek żółwia z rodziny żółwi błotnych (Emydidae) i podrzędu żółwi skrytoszyjnych żyjący naturalnie w Polsce. W środowisku naturalnym żyje kilkadziesiąt lat. Większość czasu spędza w wodzie, ale oddycha powietrzem atmosferycznym za pomocą płuc. Pod powierzchnią wody może przebywać nawet do jednej godziny.

Jest bardzo płochliwy, doskonale pływa, nurkuje, widzi oraz wyczuwa zbliżającego się intruza, stąd bardzo trudno go spotkać. Kiedy nie jest płoszony, lubi wychodzić z wody i wygrzewać się na słońcu. Zimuje zagrzebany głęboko w mule na dnie zbiornika wodnego przez około 5 miesięcy. Ze snu budzi się w kwietniu lub maju, w zależności od pogody.

W Polsce gatunek pod ochroną ścisłą, bardzo rzadki, wymaga ochrony czynnej. Ścisłą ochroną został objęty już w 1935 roku. Wpisany do Polskiej czerwonej księgi zwierząt z kategorią zagrożenia EN, czyli gatunek bardzo wysokiego ryzyka, zagrożony wyginięciem. Od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej żółw błotny podlega dyrektywie siedliskowej numer 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk naturalnych rzadkich gatunków oraz fauny i flory. Obowiązuje też zakaz fotografowania, filmowania i obserwacji mogących powodować płoszenie lub niepokojenie.

Projekt „Razem dla natury – ochrona gatunków i siedlisk na terenach cennych przyrodniczo” doczekał się kontynuacji i realizacji.

W drugiej edycji przedsięwzięcia do 120 nadleśnictw z terenu wszystkich 17 RDLP dołączył Leśny Bank Genów Kostrzyca oraz 10 parków narodowych, natomiast głównym beneficjentem jest Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe reprezentowane przez Centrum Koordynacji Projektów Środowiskowych.

Wspólnym celem będzie poprawa stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, występujących na obszarach Natura 2000 i w rezerwatach przyrody, leżących na gruntach zarządzanych przez Lasy Państwowe i parki narodowe.
Planowane działania obejmą: zabiegi czynnej ochrony gatunków i siedlisk, wykaszanie oraz usuwanie nalotów drzew i krzewów, zwalczanie gatunków niepożądanych, ograniczanie drapieżnictwa, ochronę głuszca i cietrzewia, ochronę zapylaczy, ochronę ex-situ (ochrona gatunków poza ich naturalnym środowiskiem, realizowana np. w ogrodach zoologicznych, botanicznych, bankach genów lub w specjalnie przygotowanych hodowlach), edukację, monitoring przyrodniczy, wsparcie eksperckie.

Co zyskamy? Ponad 10 000 ha siedlisk przyrodniczych oraz 20 zagrożonych gatunków objętych ochroną czynną. To działania wspierające bioróżnorodność w lasach i nie tylko.
Działania promocyjne i edukacyjne zostaną skierowane do następujących grup docelowych: podmiotów zaangażowanych w ochronę przyrody, pracowników LP, parków narodowych, uczelni wyższych, instytutów badawczych, NGO, a także ogółu społeczeństwa (w szczególności społeczności lokalnych z terenów, na których realizowany będzie projekt). Całkowity koszt realizacji projektu to ponad 58,8 mln zł, w tym wkład funduszy UE wynosi 50 mln zł.