Zmiany klimatu to zmiany dla lasu

2022-06-22 06:03:01(ost. akt: 2022-07-04 06:54:20)   Artykuł sponsorowany
To wyzwanie naszych czasów. Każda czynność, którą wykonujemy, ma wpływ na zachodzące zmiany klimatyczne. Problemem jest zwłaszcza dwutlenek węgla, którego stężenie systematycznie rośnie, a to z kolei przekłada się na ocieplenie klimatu.
Jak podkreśla prof. dr hab. Bogdan Brzeziecki z Katedry Hodowli Lasu SGGW, klimat jest cieplejszy niż kilkadziesiąt lat temu. Wskazują na to m.in. obserwacje meteorologiczne. Z tym związane jest z kolei zwiększenie częstotliwości występowania anomalii klimatycznych - silnych wichur, huraganów, pożarów.

Niszczycielski wiatr
Jeśli chodzi o wiatr, w Polsce wyróżnia się 5 stopni zagrożenia uszkodzenia drzewostanu w lesie. Nadleśnictwo Olsztyn należy do grupy o wysokim zagrożeniu (IV). Z czym to się wiąże? Tu, u nas, należy się spodziewać, że silny wiatr będzie powodował znaczne szkody i tak też się dzieje. Najmniej odporne na działanie silnych wiatrów są drzewostany sosnowe i świerkowe, a na terenie naszego Nadleśnictwa dominuje właśnie sosna. Poza tym uszkodzone, czy powalone przez wiatr drzewa narażone są na szkodniki i grzyby patogeniczne. Usuwanie skutków wichur to pracochłonny, długotrwały i kosztowny proces. Od początku 2022 r. w wyniku wiatrowałów i wiatrołomów Nadleśnictwo pozyskało ok. 20 tys. m3 drewna. W związku ze zmianami klimatu obserwuje się również dłuższy sezon wegetacyjny (roślinność może się w tym czasie rozwijać ze względu na dostateczną ilość wilgoci i ciepła). Odnotowywany jest również wzrost stężenia azotu i użyźnianie się siedlisk. Zbyt duża ilość azotu sprawia, że część nadziemna drzew przyrasta, natomiast korzenie nie rozrastają się. Zanikają grzyby mikoryzowe na zewnątrz korzeni, które wspierają roślinę podczas pobierania wody i zabezpieczają przed suszą. Jednoczesny wzrost CO2 przyspiesza fotosyntezę, co przy niedoborze magnezu i zaburzonych proporcjach fosforu i azotu, prowadzi do osłabienia drzewostanów.

Co grozi lasom?
Ilość lasów i ich jakość ma znaczenie dla klimatu na ziemi. Las tworzy ekosystem, czyli wkład ekologiczny, gdzie wszystkie organizmy są ze sobą powiązane. Zmiana dla jednego gatunku oznacza zmianę warunków życia dla innego. Naukowcy prognozują, iż zmiany klimatu mogą spowodować, że z polskich lasów zniknie sosna, świerk i brzoza (gatunki borealne). Uda się przetrwać bukom, jodłom i dębom. Zagrożone są również niektóre grzyby, np. te związane mikoryzą z drzewami (prawdziwki i podgrzybki). Owady to organizmy, które również odczują zmiany klimatu. Od parametrów klimatu, a zwłaszcza od temperatury zależy to, czy będą się rozmnażać. Inwazja gatunków obcych to kolejny symptom zmian klimatu. W Polsce na 3,5 tys. roślin naczyniowych, tysiąc to gatunki obce. Na terenie Nadleśnictwa Olsztyn najbardziej inwazyjnymi roślinami są niecierpek drobnokwiatowy i niecierpek gruczołowaty. Torfowiska, które pełnią istotną rolę w akumulacji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych, np. metanu, a także będące rezerwuarami wody, w wyniku zmian klimatu mogą doprowadzić do odwrotnej sytuacji. Obserwowana zmiana stosunków wodnych, która prowadzi do ich przesuszenia powoduje, że na torfowiska zaczynają wkraczać gatunki drzewiaste – sosna czy brzoza. Torf poddany procesom murszenia, osuszenia zacznie w końcu „oddawać” CO2 do atmosfery.

Leśnicy a zmiany klimatyczne
Inicjowanie odnowień naturalnych to jeden ze sposobów przeciwdziałania zmianom klimatu. Polega na tym, że nowe pokolenie lasu powstaje z nasion, które spadły na glebę z drzew zwanych nasiennikami. Zabieg polega na sukcesywnej, rozłożonej w czasie wycince i wykonaniu zabiegów gospodarczych poprzez przygotowanie gleby dla przyszłego pokolenia drzew, które się obsieją. Dzięki odnowieniom naturalnym powstaje las zróżnicowany gatunkowo i wiekowo. Właściwie prowadzona gospodarka leśna oraz dogodne warunki siedliskowe sprawiają, że udział odnowień naturalnych w Nadleśnictwie Olsztyn jest znaczny. W roku 2016 zajmowały 23 proc. powierzchni wszystkich odnowień. Leśnicy duży nacisk kładą też na przebudowę drzewostanów. Chodzi o dostosowanie składu gatunkowego drzewostanów zgodnie z siedliskiem, by stworzyć las zróżnicowany gatunkowo oraz wiekowo. Dzięki temu zabiegowi powstaje on bardziej odporny na wiatr, pożary, szkodniki, a także posiada lepsze zdolności regeneracyjne. Po zakończeniu przebudowy, która zajmuje ok. 60 lat, fragment lasu poddany temu zabiegowi będzie zbliżony do tego, który wyrósłby siłami natury.

W trosce o przyrodę
Na terenie Nadleśnictwa Olsztyn w ramach projektu "Zwiększanie możliwości retencyjnych oraz przeciwdziałanie powodzi i suszy w ekosystemach leśnych na terenach nizinnych" zrealizowano przedsięwzięcie pn. "Mała retencja Dąbrówka". Działanie to współfinansowane jest przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Projekt Małej Retencji Nizinnej ma na celu retencję wód powierzchniowo-gruntowych na obszarach administrowanych przez PGL Lasy Państwowe, w obrębie zlewni cieków, przy jednoczesnym zachowaniu i wspieraniu rozwoju krajobrazu naturalnego.


Obrazek w tresci

2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5