Bisztynek-gmina przyjazna z natury

Bisztynek został założony na podstawie przywileju wystawionego 30 kwietnia 1385r. przez Biskupa Henryka III Sorboma w oparciu o istniejącą już wieś o nazwie Strowangen, która jak na owe czasy była bardzo dobrze zaopatrzona, istniał tu: młyn zbożowy, olejarnia, karczma i kościół pw. Św. Michała (nazwany Św. Marty). W 1400r. wzniesiony został kościół farny, z którym wiążą się niemal wszystkie ważne momenty w historii Bisztynka. Kościół był odwiedzany przez liczne pielgrzymki, a tradycja ta jest kontynuowana po dziś dzień. A to za sprawą cudu jaki miał miejsce podczas święcenia kościoła. Biskup Sorbom podczas podniesienia poczuł spływającą po ręce krew. Miasto nękały nie tylko najazdy, ale także pożary. W wyniku pierwszego, który wybuchł w 1547r. dorobek dziesięcioleci został całkowicie zniszczony. W pożarze spłonęło wszystko, włącznie z ratuszem. Miasto podupadło gospodarczo. Kolejne przemarsze wojsk pustoszyły miasto. W 1914r. na teren gminy wkroczyli Rosjanie, którzy dokonywali grabieży i podpaleń. Wtedy to spłonął dworzec, młyn i tartak. W 1920r. odbył się plebiscyt, w którym mieszkańcy mieli się opowiedzieć za przynależnością do Polski lub Niemiec. Dla upamiętnienia tego wydarzenia na skwerze koło ówczesnej elektrowni (dziś skwer pomiędzy Urzędem Pocztowym, a Urzędem Miejskim) postawiono pomnik z napisem „Do Niemiec należymy i w Niemczech pozostaniemy”. Przełom XIX i XX wieku to okres, w którym na terenie Bisztynka wybudowano wiele reprezentacyjnych budynków. Zgrupowane w pobliżu ratusza stanowiły centrum miasta. W Ratuszu znajdowała się siedziba rady i ławy miejskiej, a także składy kupieckie. W 1939r. Ratusz uległ zniszczeniu w wyniku pożaru, natomiast sklepy wokół spalili Rosjanie po wkroczeniu na teren miasta Armii Czerwonej w 1945r. Z dawnego centrum z bankami, hotelem oraz licznymi sklepami pozostał pusty plac, którego ośrodkiem stała się wybudowana w latach 60-tych fontanna. Obecnie została ona przekształcone w skwer miejski.

Zabytki Bisztynka
Sanktuarium Przenajdroższej Krwi Pana Jezusa- jeden z największych na Warmii, co może dziwić biorąc pod uwagę wielkość samego miasta. Od najdawniejszych czasów miejsce kultu Najświętszego Sakramentu, do czego przyczyniło się cudowne wydarzenie, o którym w starych kronikach piszą tak: „Kapłan odprawiający Mszę świętą w obecności biskupa wątpił, że po przeistoczeniu w hostii znajduje się prawdziwie obecny Chrystus. Nagle ujrzał spadające krople Krwi na korporał. Korporał ten, na który padały krople Krwi Chrystusa został przesłany do Rzymu, skąd już nie powrócił”. Od tego czasu do patrona kościoła św. Macieja dołączono tytuł: „Przenajdroższej Krwi Pana Jezusa”. W dawnych wiekach Bisztynek był miejscem dużego pielgrzymowania i właśnie to sprawiło, że kościół rozbudowano do dzisiejszych rozmiarów. Obecnie to trójnawowa hala o ośmiu przęsłach w stylu barokowym. Godny uwagi rokokowy ołtarz główny oraz ołtarze boczne, wykonane przez Christiana Bernarda Schmidta z Reszla, a także portret Ignacego Krasickiego i dziewięć obrazów Apostołów, wykonanych w 1776 r.

Brama Lidzbarska - z przełomu XV i XVI w. z fragmentem dawnych umocnień. Brama stanowi pozostałość po murach obronnych, które dawniej okalały miasteczko. W średniowieczu mury te posiadały trzy bramy Reszelską, Lidzbarską i Warszawską. W początkach XX wieku - zgodnie z nakazem władz niemieckich - w Bramie Lidzbarskiej znajdowało się więzienie. W 2019r. Brama została gruntowanie przebudowana w ramach projektu „Młodzieżowy Klub Integracji Społecznej- adaptacja Bramy Lidzbarskiej wraz z zagospodarowaniem otoczenia” realizowanego w oparciu o Lokalny Program Rewitalizacji gminy Bisztynek. Teren wokół Bramy został urządzony, powstały alejki spacerowe oraz miejsca postojowe. Miejsce to obecnie jest siedzibą Młodzieżowego Klubu Integracji Społecznej i stanowi centrum spotkań młodzieży oraz lokalnej społeczności. Jest to miejsce bardzo chętnie odwiedzane przez mieszkańców i turystów. Odwiedzając Bisztynek warto zajrzeć do Bramy, aby w jej zabytkowych murach delektować się pyszną kawą.

Kościół poewangelicki - z II poł. XIX w. który obecnie pełni funkcję „Galerii Miejskiej”. W jego wnętrzach odbywają się koncerty i wystawy malarskie m.in. Ogólnopolskie Biennale Malarstwa- Pejzaż Architektoniczny.
Kamień Diabelski- głaz narzutowy (28 metrów w obwodzie, 8 metrów długości i 3,2 metra wysokości) największy na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Stare podania utrzymują, że za kamieniem stoją nieczyste siły. Podobno, z samej Afryki, przyniósł go osobiście diabeł, stąd i nazwa Diabelski Kamień. Według naukowców jest to głaz narzutowy, który przetransportował w to miejsce lodowiec. I tej wersji może się trzymajmy, bo przecież dawna nazwa miasta oznacza „biskupi kamień”. Miejscowi twierdza, że głaz spełnia życzenia - wystarczy go dwukrotnie obejść dookoła zgodnie z ruchem wskazówek zegara zaczynając od charakterystycznego pęknięcia i myśląc o swoim życzeniu.

W Gminie Bisztynek do dzisiaj zachowały się piękne gotyckie kościoły, kaplice oraz przydrożne kapliczki, tak charakterystyczne dla Warmii. Wsie takie jak; Sątopy, Unikowo, Paluzy, Wozławki, Prosity, Sułowo oraz Grzęda zostały założone podobnie jak Bisztynek w XIV wieku przez zarządzających kapituły warmińskiej.
Wszystkich, którzy chcą poznać zarówno malownicze krajobrazy jak i bogatą historię Gminy Bisztynek serdecznie zapraszamy i życzymy niezapomnianych wrażeń, bo Bisztynek to gmina przyjazna z natury.