Scenariusz dla Iranu

O sytuacji w Iranie pisałem w ostatnich tygodniach chyba kilkukrotnie. Przedstawiałem pogląd, że prezydent Trump skłania się ku rozmowom z Teheranem – chce zawrzeć „deal”. Teraz wypłynęły nowe fakty potwierdzające tę tezę. Pisze się o liście, który Trump wysłał do Najwyższego Przywódcy Iranu, w którym składa ofertę porozumienia, ale i groźbę eskalacji. Na wiosnę w otoczeniu Trumpa panowało jednak przekonanie, że z Iranem uda się szybciej dogadać niż z Rosją. Coś jednak się zmieniło. Przede wszystkim irański Najwyższy Przywódca, Ali Chamenei, wysłał sygnał, że Iran nie zrezygnuje z programu nuklearnego.

W tym momencie premier Izraela Binjamin Netanjahu poinformował Trumpa o swoich planach. Chyba nie pytał go o zgodę, ale akceptację musiał uzyskać. Początkowo działania sił izraelskich odbywały się bez widocznego wsparcia Amerykanów, chociaż o wsparciu niewidocznym powszechnie się spekuluje. Dyplomatycznie jednak USA zachowywały pewien dystans wobec nalotów. I wtedy nastąpił kolejny zwrot. Otoczenie Trumpa i zapewne sam Prezydent dostrzegło, że operacja izraelska zmierza w stronę powodzenia. Cieszy się poparciem republikańskiej opinii publicznej w USA – chociaż w jej łonie nie ma jednomyślności.

Dlatego, zdaniem komentatorów, Trump rozważa przyłączenie się do zwycięskiej kampanii. Oczywiście tylko z powietrza, bez stawiania butów amerykańskich żołnierzy na irańskiej ziemi. Tak się bowiem składa, że Izrael nie ma specjalistycznej bomby mogącej zniszczyć irańską fabrykę wzbogacania uranu ukrytą wewnątrz góry obok miasta Fordo. A Amerykanie taką bombę posiadają i tylko oni mogą jej użyć. Przed Trumpem jeden z najtrudniejszych do rozstrzygnięcia dylematów jego drugiej kadencji. Potencjalny sukces wydaje się być nisko wiszącym owocem. Ale jeśli Amerykanie uderzą to irańskie rakiety polecą w stronę amerykańskich baz na Bliskim Wschodzie. Wojna może wkroczyć w nową fazę. Już teraz analitycy mówią, że jednym z rozważanych celów może być zmiana reżimu w Teheranie. Wszystko to zaczyna brzmieć znajomo, jak scenariusz wojny w… Iraku. Ale oczywiście Irak to nie Iran.

Trump natomiast miał być prezydentem pokoju. Czy dotrzyma tej obietnicy?

Marcin Kulasek, minister nauki i szkolnictwa wyższego