Poznajemy naszą historię. Gąski

2025-07-25 08:30:48(ost. akt: 2025-07-25 08:49:22)

Autor zdjęcia: diecezjaelk.pl

Wieś Gąski, założona w 1519 roku jako wolna osada w okresie krzyżackim, została w 1539 roku przekształcona w wieś książęcą. W XVIII wieku, w ramach reform szkolnictwa elementarnego w Prusach, z funduszu Mons Pietatis wybudowano szkołę, uposażono nauczycieli i założono bibliotekę gromadzką. W 1741 roku wzniesiono kościół, tworząc nową parafię ewangelicką, która przez XVIII i XIX wiek była niemal w całości polska. W 1860 roku uruchomiono we wsi urząd pocztowy, a później powstały urząd stanu cywilnego, kontrola mięsa i posterunek żandarmerii. W 1938 roku nazwę Gąski (Gonsken) zmieniono na Herzogskirchen.

***

Parafia pw. św. Antoniego Padewskiego

W 1741 r. w Gąskach utworzono parafię ewangelicką i wzniesiono pierwszy drewniany kościół. W latach 1831-1833 wzniesiono obecny, murowany kościół do którego na początku XX wieku dobudowano wieżę. W 1945 r. miejscowość zasiedliła ludność polska wyznania rzymskokatolickiego. Wówczas to przejęto poprotestancki kościół i poświęcono go dla kultu katolickiego. Kanonicznej erekcji parafii dokonał Bp Tomasz Wilczyński w 1962r.

Kościół jest budowlą halową, murowaną w stylu neoklasycystycznym, z wyodrębnionym niewielkim prezbiterium do którego od strony północnej przylega zakrystia z monumentalną wieżą. Korpus nawowy podzielony jest kolumnami podtrzymującymi balkony, tak że dzieli go jakby na trzy nawy. W świątyni są dwa ołtarze: główny w prezbiterium i boczny w nawie północnej. Nastawa ołtarza głównego została wykonana w latach 50.tych w Giżycku.

Odpusty: św. Antoniego Padewskiego – 13 czerwca, MB Anielskiej – 2 sierpnia, MB Bolesnej – 15 września

Księgi parafialne: od 1946.

Kaplica: Filialna pw. Matki Bożej Bolesnej w Kijewie

***

Obecnie w wykazie obiektów zabytkowych z terenu Gminy Olecko objętych ochroną prawną poprzez wpis do rejestru zabytków figuruje 71 obiektów. Natomiast zabytkowych obiektów z terenu Gminy Olecko włączonych do wojewódzkiej ewidencji zabytków, niewpisanych do rejestru zabytków jest 83. Stanowisk archeologicznych ujętych w gminnej ewidencji zabytków gminy Olecko występuje 245. Na obszarze gminy Olecko znajdują się obiekty zabytkowe o różnej randze.

UM Olecko, diecezjaelk.pl, opr. tom

2001-2025 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 7B