W tym roku mija 75 lat od chwili, kiedy powstała nowomiejska organizacja cechowa

Był to okres, kiedy rzemieślnicy niezależnie od przynależności cechowej byli zorganizowani w Towarzystwie Przemysłowym, które w 1921 roku przekształciło się w Towarzystwo Samodzielnych Rzemieślników. W 1924 roku ukazała się Ustawa Rzemieślnicza, która cechom nadała autonomię, uznając je za podstawowe komórki życia rzemieślniczego.
W okresie międzywojennym na terenie powiatu działało 10 cechów branżowych. Był to cech kołodziejski, kowalski, krawiecki (założony w 1808 roku), malarzy i lakierników, młynarski, piekarzy, rzeźnicki, stolarski, szewski, a także ślusarsko-blacharsko-kotlarski.
Cechy te działały na terenie Nowego Miasta i gminy oraz w Kurzętniku, Krotoszynach, Marzęcicach i Mrocznie. Przed wybuchem II wojny światowej w ówczesnym powiecie lubawskim działało aż 816 zakładów różnych branż .
W latach powojennych 1945-50 rzemieślnicy Nowego Miasta działający w zawodach: metalowym, spożywczym, wędliniarskim i skórzanym podlegali cechowi rejonowemu w Brodnicy.
Z dniem 1 października 1950 roku powstał Cech Rzemiosł Różnych w Nowym Mieście Lubawskim. Do zarządu cechu weszli: Franciszek Kiszelewski (Starszy Cechu), Leopold Ostrowski (Podstarszy Cechu), Paweł Neumann (Sekretarz),
Alfons Gierszyński (Skarbnik) i Bronisław Wiśniewski (Członek Zarządu).
We wrześniu 1962 roku, z dobrowolnych składek ufundowano sztandar cechowy. Siedziba cechu zmieniała się kilkakrotnie i biuro znajdowało się m.in. przy ulicy 19 Stycznia, a także Kazimierza Wielkiego. Dopiero w 1972 roku Zarząd Cechu wystąpił z inicjatywą budowy własnego domu. 5 marca 1973 roku Uchwałą Walnego Zgromadzenia podjęto decyzję o budowie Domu Rzemiosła w Nowym Mieście. Dzięki wspólnej pracy i pomocy wielu rzemieślników szybko ukończono budowę i 26 lutego 1976 roku nastąpiło uroczyste otwarcie. Podczas uroczystości szczególnie zasłużeni rzemieślnicy otrzymali odznaczenia „Zasłużony dla Warmii i Mazur” oraz Honorową Odznakę Rzemiosła. W 1983 roku uchwalono nowy statut cechu.
W latach 90-tych Nowe Miasto Lubawskie i okolice to prawdziwe „zagłębie stolarskie”. Działało tu wiele zakładów z wieloletnimi tradycjami. Stolarze, tapicerzy, krawcy i drzewiarze uzyskiwali stopnie w rzemieślniczej hierarchii podnosząc swoje kwalifikacje.
W dniu 29 czerwca 2002 roku poświęcono nowy Sztandar, na awersie znajduje się godło, a wokół niego napis Cech Rzemiosł Różnych Nowe Miasto Lubawskie na dole daty 1950 – 2002. Na rewersie znajdują się symbole najważniejszych zawodów i herb miasta.
Pomimo, że obchody jubileuszowe 75-lecia cechu odbędą się 10 października, to już rozpoczęto pierwsze przygotowania do uroczystości.
Obecnie cech skupia około 90 zakładów, a przygotowanie zawodowe w firmach rzemieślniczych odbywa ok. 200 młodocianych uczniów. Obecnie w skład zarządu wchodzą: starszy cechu Zdzisław Nowiński, dwóch podstarszych — Marek Przeradzki i Andrzej Wiśniewski, sekretarz Henryk Morenc, skarbnik Michał Ankowski i członek Hanna Łazuka.
Stanisław R. Ulatowski
Starszy cechu — Zdzisław Nowiński oraz podstarszy — Marek Przeradzki prezentują historyczny sztandar organizacji cechowej