A teraz dęby im salutują! - cz. I

2022-06-29 10:00:00(ost. akt: 2022-06-28 15:50:46)
img.1

img.1

Autor zdjęcia: Jan Domański

Wiosną każdego roku realizowana jest inicjatywa sadzenia Dębów Pamięci w ramach programu „Katyń Ocalić od Zapomnienia”. Na terenie naszego województwa zadania tego podjęły się cztery szkoły oraz jeden samorząd. W skali kraju na blisko 22 tysiące zamordowanych strzałem w tył głowy obywateli Rzeczpospolitej przez NKWD w 1940 roku dotychczas upamiętniono blisko 6 tys. ofiar.
A więc jako społeczeństwo mamy jeszcze bardzo dużo do zrobienia. Jak zwykle niezawodne są szkoły, a także niektóre samorządy.

Wyjątkowym przykładem jest tu samorząd Pasłęka na czele z Burmistrzem Miasta dr Wiesławem Śniecikowskim. W kwietniu na podzamczu pasłęckiego zamku odsłonięty został pomnik poświęcony ofiarom zbrodni katyńskiej spoczywającym na cmentarzach w Katyniu, Charkowie, Miednoje, Kijowie Bykowni i Kuropatach na Białorusi. W pobliżu posadzono symbolicznie dwa dęby oraz odsłonięto tablice poświęcone oficerom zamordowanym w Katyniu. Są to ppłk lekarz Wiktor Kaliciński i major Wacław Znajdowski. Odbył się też Apel Pamięci przeprowadzony przez żołnierzy 20. Bartoszyckiej Brygady Zmechanizowanej. Po odsłonięciu pomnika i okolicznościowych przemówieniach oraz po posadzeniu Dębów Pamięci złożono wiązanki kwiatów oraz zapalono znicze. Nad całością uroczystości czuwał niezastąpiony Patryk Kwieciński z Urzędu Miasta w Pasłęku. Był to przykład wart naśladowania.


Major (podpułkownik) Wiktor Franciszek Kaliciński


Major (podpułkownik) Wiktor Franciszek Kaliciński urodził się 18 sierpnia 1896 r. w Krakowie jako trzeci z dziesięciorga dzieci Tadeusza Romana, z zawodu stolarza i Marii z Buratowskich. Absolwent c. k. gimnazjum w Nowym Targu, gdzie 15 marca 1915 roku złożył przedwczesny egzamin dojrzałości (Muzeum Józefa Piłsudskiego podało, że Wiktor Kaliciński zdał maturę w 1915 roku w Gimnazjum Filologicznym w Tarnowie).

Podczas nauki szkolnej należał do Drużyn Podhalańskich i Związku Strzeleckiego. W czasie I wojny światowej ojciec wraz trzema najstarszymi synami: Eugeniuszem, Julianem i Wiktorem poszli do Legionów. Wiktor służył w szeregach I Brygady Legionów w VI batalionie. Czwarty z siedmiu synów, 18-letni Wacław, ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r. poległ wraz z całą swoją kompanią w Delatynie, w bitwie zwanej Polskimi Termopilami i został pośmiertnie odznaczony Orderem Virtuti Militari V kl. Wiktor Kaliciński został ranny w bitwie pod Krzywopłotami.

W roku akademickim 1915/1916 początek studiów na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagielońskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 roku wstąpił do Wojska Polskiego. W czerwcu 1919 roku ponownie ranny.

W listopadzie 1919 roku awansowany do stopnia podporucznika z przydziałem do Górskiej Dywizji Strzelców Podhalańskich. Od czerwca 1920 do kwietnia 1921 podlekarz w pociągach sanitarnych na froncie, a następnie w III Powstaniu Śląskim.

W październiku tego roku odkomenderowany na UJ w celu kontynuowania studiów. W 1924 roku przeniesiony do Warszawy, z przydziałem do Wojskowej Szkoły Sanitarnej. Kontynuował studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, uwieńczone w 1925 roku dyplomem doktora wszech nauk lekarskich. Wyznaczony na stanowisko młodszego ordynatora w Pracowni Anatomopatologicznej Oficerskiej Szkoły Sanitarnej, specjalizował się w tej dziedzinie pod kierunkiem płk. dr. med. Kazimierza Kuligowskiego.

Awansował na kolejne stopnie oficerskie i w 1934 roku jako major lekarz został kierownikiem Oddziału Anatomopatologicznego Centrum Wyszkolenia Sanitarnego (CWSan), pozostając na tym stanowisku do wybuchu wojny.

Generał dr Jan Kołłątaj-Srzednicki, komendant CWS, nazwał go „wybitnym anatomopatologiem”. Poza codziennymi obowiązkami szpitalnymi prowadził ćwiczenia z histologii i histopatologii dla studentów 2 i 5 roku studiów na Wydziale Lekarskim UW. Ponadto specjalizował się w radiologii pod kierunkiem płk. prof. Witolda Zawadowskiego. W 1935 r. jak rentgenolog objął kierownictwo Przychodni Przeciwgruźliczej przy ul. Miodowej 23. Był działaczem i skarbnikiem w polskim Towarzystwie Radiologicznym, członkiem Komitetu Walki z Rakiem, Towarzystwa Przeciwgruźliczego. Był sekretarzem redakcji „Nowotwory”.

Do połowy 1935 roku dr Kaliciński wykonał dwanaście zabiegów balsamowania zwłok. Po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego 12 maja 1935 roku (którego Wiktor Kaliciński znał i był z nim związany) podjął się balsamowania ciała. W nocy z 12 na 13 maja 1935 roku major dr Wiktor Kaliciński i dr Józef Laskowski działając pod presją czasu wyjęli mózg i zabezpieczyli do dalszych badań.

Lekarze wyjęli jego serce (które zostało pochowane obok szczątków jego matki na cmentarzu na Rossie w Wilnie) oraz wykonali sekcję zwłok marszałka i pracowali nad jego konserwacją i balsamowaniem. Ponadto był członkiem Związku Legionistów i Związku Podhalan.

Działał w Komitecie Budowy pomnika dla uczczenia Pamięci Służby Zdrowia poległych za Ojczyznę. Otrzymał tytuł szambelana papieskiego. Na wojnę poszedł bez przydziału mobilizacyjnego. Według przydziału z marca 1939 r. miał objąć komendę szpitala wojskowego w Łodzi, ale ten przydział cofnięto. 6 września dołączył do ewakuującego się na wschód 104. Szpitala Wojennego utworzonego na bazie Szpitala Ujazdowskiego. Po agresji ZSRR na Polskę został aresztowany przez Sowietów. Był przetrzymywany w obozie w Kozielsku.

Osadzony tam dr Jan Zienkiewicz zapisał w swoim dzienniku (odnalezionym w czasie ekshumacji z 1943), iż dr Wiktor Kaliciński wygłaszał dla współosadzonych odczyty o balsamowaniu zwłok marszałka. Rodzina przed Bożym Narodzeniem 1939 otrzymała jedyny list wysłany 28 listopada 1939 z Kozielska.


Fragment listu, ilustrujący troskę ojca w niewoli:
,,Poproś Ławniczaka, by zaopiekował się moimi książkami, korespondencją, preparatami i 3 skórami na szafie wśród tablic anatomicznych w zakładzie. Z drukarni „Drukpress” (242-70 tel) (Kornaszewski lub Antosiak) odbierz „Nowotwory” i postaw u siebie, jeśli ich nie odsyłałaś do drukarni. Co u Laskowskich- Borkowskich- Wszelakich, Królikiewicza. Jestem ogromnie ciekaw wszystkich wiadomości, może są jakieś wiadomości od Seipa. Napiszcie do mnie obszernie o wszystkim co Was tyczy i rodzin, Żabusię i Kajtusia proszę, aby nauki nie zaniedbywali, byli grzeczni i pomocni Mamusi. Cieszy mnie to, że jesteście na miejscu z p. Ireną, dla której ucałowania rączek łączę, a Anię i Jasia ściskam. Wam zaś pozdrowienia od dr Nelkena przesyłam (…) Adres :C.C.C.P, Kozielsk, Smoleńska Obłast.

Mjr dr Wiktor Kaliciński został wiosną 1940 roku zastrzelony, strzałem w tył głowy przez funkcjonariuszy NKWD. Pochowany na polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu.

Był żonaty z Anną z.d. Derezińską, z którą miał córkę Małgorzatę (po mężu Buraczewską) i syna Kajetana.

5 października 2007 roku Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie do stopnia podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy-Uczcijmy Pamięć Bohaterów".

12 listopada 2012 jego nazwisko zostało umieszczone na jednej z tablic poświęconej profesorom i uczniom nowotarskiego gimnazjum poległym i pomordowanym w czasie wojen.
Posiadane ordery i odznaczenia:
- Krzyż Niepodległości,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Krzyż I Brygady „Za wierną służbę”,
- Pro Ecclesia et Pontifice (Watykan).
Decyzją Prezydenta RP na Uchodźstwie Profesora Stanisława Ostrowskiego 11 XI 1976 zbiorowo odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari (nr 14384) oraz Krzyżem Kampanii Wrześniowej dla wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1.I 1986). LW (lista wywozowa) 017/2 z 1940, CAW, AP 1939, MiD WIH, AM- 1716.

Uczestnik uroczystości Jan Domański członek Rodziny Katyńskiej


2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5