Po trzykroć zabrzmiała salwa honorowa!

Dzięki inicjatywie i staraniom władz samorządowych Braniewa 22 września 2020 r. na Skwerze Sybiraków zorganizowano uroczystość upamiętniającą ofiarę żołnierza polskiego we wrześniu 1939 roku oraz pomordowanych przez NKWD oficerów, policjantów, żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza, Straży Granicznej, leśników, ziemian, przedstawicieli inteligencji polskiej.

Blisko 22 tysiące osób zamordowano tzw. trybem katyńskim tj. strzelając w tył głowy, nie dając tym samym żadnych szans przeżycia- bez sądu, wbrew prawom międzynarodowym i obywatelskim. Było to wyjątkowe ludobójstwo. Musimy o tym pamiętać, to się nigdy nie może powtórzyć! Jedną z tysięcy ofiar był upamiętniany w tym dniu Generał Dywizji Rudolf Prich. Asystę wojskową sprawowali żołnierze 9 BBKP.

Oprócz władz miasta, gminy i powiatu w uroczystości uczestniczyli: dowództwo 9BBKP, Straży Granicznej, służby mundurowe, mieszkańcy, młodzież szkolna, organizacje i stowarzyszenia, w tym Przewodnicząca Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Olsztynie Barbara Gawlicka (która poświęciła swe wystąpienie trudnej sytuacji rodzin ofiar zbrodni katyńskiej zarówno pod okupacją sowiecką i niemiecką, jak również w okresie władzy totalitarnej w Polsce), organizacje kombatanckie, przedstawiciele władz wojewódzkich, przedstawiciele IPN.

W miejscu posadzenia Dębu Pamięci wsypano ziemię z Polskich Cmentarzy Wojennych w Katyniu i Kijowie-Bykowni przywiezioną przez członków Rodziny Katyńskiej, następnie uroczyście odsłonięto tablicę pamiątkową, złożono kwiaty oraz zapalono znicze. Wyjątkowo wzruszający był występ dziewcząt z Braniewskiego Centrum Kultury.

Upamiętniany Generał Dywizji Rudolf Prich urodził się 6 sierpnia 1881 roku w Opawie (obecnie Czechy, staropolska nazwa Tropawa), syn Jakuba. Od 1902 roku był oficerem artylerii w armii austro-węgierskiej. Walczył na frontach I wojny światowej. Był podpułkownikiem dyplomowanym Cesarskiej i Królewskiej Armii. 25 lipca 1918 roku został mianowany szefem Oddziału XX Ministerstwa Wojny w Wiedniu.

15 kwietnia 1919 roku został przyjęty w stopniu podpułkownika do Wojska Polskiego i przydzielony do Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. W czerwcu 1919 roku objął stanowisko Szefa Sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego ”Lwów”, a w grudniu szefa Oddziału I Sztabu Naczelnego Dowództwa. W kwietniu 1920 roku został przeniesiony do Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych, na stanowisko szefa Oddziału I.

W styczniu 1922 objął dowództwo 26 Dywizji Piechoty. 1 września 1923 został wyznaczony na stanowisko komendanta Doświadczalnego Centrum Wyszkolenia w Rembertowie. 31 marca 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski na wniosek Ministra Spraw Wojskowych Generała Dywizji Władysława Sikorskiego awansował go na stopień generała brygady ze starszeństwem z 1 lipca 1923 i 8 lokatą w korpusie generałów. Podczas przewrotu majowego 1926 opowiedział się po stronie władz legalnych.

Od lipca 1926 do września 1935 pełnił funkcję komendanta Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu. 1 stycznia 1928 Prezydent RP Ignacy Mościcki awansował go do stopnia generała dywizji ze starszeństwem z dn. 1 stycznia 1928 i lokatą 2 w korpusie generałów. 31 grudnia 1935 przeniesiony został w stan spoczynku i następnie zamieszkał we Lwowie. 11 września 1939 gen. broni Kazimierz Sosnkowski mianował go dowódcą obrony obszaru Lwowa, sięgającego od Rawy Ruskiej po Dniestr (lub nawet Karpaty).

Już następnego dnia gen. dyw. Rudolf Prich osobiście kierował kontratakiem przeprowadzonym rzez Oddział Policji Państwowej i pluton z Batalionu Wartowniczego Nr 61 na niemiecką grupę pościgową płk Ferdinanda Schornera z 1 Dywizji Górskiej, która wjechała do Lwowa ulicą Gródecką.

Od 16 września po rozwiązaniu dowództwa obrony obszaru Lwowa, pozostawał w dyspozycji gen. bryg. Władysława Langnera. Po wejściu sowietów do Lwowa generał został aresztowany przez NKWD i osadzony prawdopodobnie w więzieniu na Zamarstynowie, a zamordowano go na terenie Ukrainy po 5 marca 1940. Figuruje na Ukraińskiej Liście Katyńskiej pod numerem 2392.

Został pochowany na otwartym w 2012 roku Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Był odznaczony: 1.Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922), 2.Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921, 3.Komandorem z Gwiazdą Orderu Lwa Białego (1932, Czechosłowacja) 4. Złotym Krzyżem Zasługi 5. Medalem Dziesięciolecia Odzyskania Niepodległości 6. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Pragnę dodatkowo przypomnieć, że Prezydent RP na uchodźctwie Profesor Stanisław Ostrowski 11 listopada 1976 roku zbiorowo przyznał ofiarom zbrodni katyńskiej Krzyż Srebrny Virtuti Militari.

Uroczystość w Braniewie jest przykładem dla innych jednostek samorządowych pragnących upamiętnić bohaterów, którzy oddali życie, abyśmy mogli żyć w pokoju.

Przed uroczystością w Braniewie na Przejściu Granicznym w Grzechotkach Staż Graniczna upamiętniła 80 rocznicę zbrodni katyńskiej na oficerach Korpusu Ochrony Pogranicza. W tym dniu posadzono Dęby Pamięci Żołnierzom 1. Pułku Kawalerii Korpusu Ochrony Pogranicza. Oficerami upamiętnionymi są:
Ppłk Kopeć Feliks- Dowódca Pułku,
Mjr Bartosiewicz Adam Henryk- Dowódca 4 szwadronu,
Kpt. Stupnicki Tadeusz Władysław- Zastępca Dowódcy i Dowódca I. plutonu w 6. szwadronie,
Por. Czarnocki Tadeusz- Dowódca III. plutonu w 5 szwadronie,
Por. Nosko Czesław – Dowódca III. plutonu w 4. szwadronie,
Por. Russocki Wacław- Dowódca II. plutonu w 6 szwadronie