Upaństwowienie firmy mistrzów rzemiosła

Kiedy nastąpił czas wyjazdu rodziny Rexin z Neidenburga do Niemiec, to zajmowany do niedawna przez nich dom, został opuszczony.

Dom ten wiosną 1945 r. zajął Michał Michalski, niedawny żołnierz kampanii z IX 1939 r. z 3 Pułku Strzelców Konnych i robotnik przymusowy z Północnego Mazowsza, który wrócił do Neidenburga po przejściu ofensywy wojsk armii radzieckiej.

Wtedy też rozpoczął porządkowanie domu i posesji wraz z warsztatem, w którym pracował od ok. 1939 (1940) do I 1945 r.

Po uprzątnięciu posesji i uruchomieniu firmy po E. Rexin latem 1945 r., przyszedł z kolei czas na upaństwowienie zakładu.

W dokumentach z połowy lat 40. dotyczącej tej sprawy w Archiwum Państwowym w Olsztynie można o tym przeczytać.

Dowiadujemy się z nich o podjęciu procesu upaństwowienia przedsiębiorstwa ob. Michała Michalskiego z Niborka dn. 3 I 1946 r. (26 IX 1946 r.) przez Wojewódzką Komisję d/s Upaństwawiania Przedsiębiorstw (WKd/sUP) z Olsztyna. I tak czytamy, że: „Wydział Przemysłowy przesyła w załączniku 143 kwestionariusze przedsiębiorstw poniemieckich, podlegających przejściu przez Państwo w myśl art. 2 ustawy z dn. 3 I 46 r.”

Była firma E. Rexina
Z kwestionariusza tego dowiadujemy się o imieniu i nazwisku pierwszego właściciela o narodowości niemieckiej, zapisanej jednakże w zniekształconej formie, ze słuchu – Reksy, powinno być Rexin, również o pełnym brzmieniu przedsiębiorstwa warsztatu ślusarskiego Rexina z Nidzicy przy ul. Żeromskiego nr 10.(6a).

A także, co było przedmiotem działalności zakładu - naprawa maszyn rolniczych i samochodów oraz o formie prawnej przedsiębiorstwa, że była to firma jednoosobowa.

Dowiadujemy się też, że Rexin nie miał wspólników w prowadzeniu tejże działalności. Ale czy byli jacyś członkowie zarządu, tego nie wiadomo. W każdym razie wtedy danych ich nie znano.

Jednocześnie zakład miał zdolność zatrudnienia pracowników przy produkcji na jednej zmianie, którą oceniono na 8 pracowników. I dowiadujemy się w czyim zarządzie znajdowała się ówcześnie firma – którą dzierżawił wtedy M. Michalski. Firma ta był wydzierżawiona przez IZP(?). A powierzchnia warsztatu wynosiła 90 m2, powierzchnia garaży 120 m2 oraz że budynki były w stanie dobrym.

Upaństwowienie firmy E. Rexina i M. Michalskiego na rzecz Skarbu Państwa

„Zarządzenie nr 1. przewodniczącego WKd/s.UP w Olsztynie po rozpatrzeniu wniosków w sprawie upaństwowienia przedsiębiorstw, postanowił przedsiębiorstwa umieszczone w spisie przedsiębiorstw od nr 1 - 395. na podstawie par. 17 rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 11 IV 46 r. (Dz. Ust. 17/46. poz.114) wciągnąć do wykazu. Dn. 28 IX 46 r.”.
Podpisał się Przewodniczący WKd/sUP A. Wojskiewicz.

W piśmie do M. Michalskiego w Nidzicy przy ul. Żeromskiego nr 10., czytamy: „na zasadzie par. 26 Rozporządzenia Rady Ministrów z dn. 11 IV 46 r. w sprawie trybu postępowania przy przejmowaniu przedsiębiorstw na rzecz Skarbu Państwa (Dz.U. R.P. Nr 17. poz.114/46 r.). obywatel został wyznaczony nadzorcą państwowym dotychczas użytkowanego przez siebie przedsiębiorstwa położonego w Nidzicy (przy) ul. Żeromskiego, a stanowiącego warsztat ślusarski.

Obowiązek obywatela polega na utrzymaniu przedsiębiorstwa w stanie o wartości majątkowej i użytkowej zgodnie z aktem zdawczo-odbiorczym, sporządzonym w chwili objęcia przez obywatela wspomnianego obiektu.

Wyjaśnienia, dotyczące nadzoru, jak i uzyskania tytułu własności, są umieszczone w >>Wiadomościach Mazurskich