Grekokatolicy i prawosławni będą świętować Boże Narodzenie

Kościoły obrządku wschodniego posługują się kalendarzem juliańskim, który jest przesunięty względem gregoriańskiego o 13 dni. Wigilia zatem przypada na 6 stycznia, w katolickie święto Trzech Króli, a święta – 7, 8 i 9 stycznia.

Wigilia, czyli „Swjatyj Weczir” w tych kościołach wieńczy okres 40-dniowego postu zwanego Filipowym. To odpowiednik katolickiego adwentu, który ma na celu oczyszczenie duchowe i przygotowanie się do świąt. Ucztę rozpoczyna się wraz z pierwszą gwiazdką. Do stołu zasiada najbliższa rodzina, często przed rodzinną ikoną. Na początek wspólna modlitwa i czytanie Pisma Świętego oraz dzielenie się przez gości wigilijnych prosforą. Jest to specjalny rodzaj małych przaśnych chlebków w kształcie nałożonych na siebie dwóch krążków – najczęściej ze znakiem krzyża. Prosforze towarzyszy łyk wody święconej. Śpiewa się również Troparion - hymn sławiący narodzenie Chrystusa. Potem wszyscy siadają do stołu przykrytego białym obrusem, pod którym leży siano. Na stole pojawia się 12 potraw - bez mięsa i bez nabiału. Są za to ryby w różnej postaci, kapusta z grzybami, barszcz z uszkami, pierogi z serem, czy kutia przygotowana z pszenicy, maku, bakalii i miodu. Powinny się też znaleźć produkty, którym tradycja przypisuje szczególne znaczenie. Chleb jest symbolem pożywienia, czosnek to symbol zdrowia, sól - obfitości a miód - powodzenia. Do picia podaje się kompot z suszonych owoców.

Po wieczerzy wierni udają się do cerkwi na "Powieczernia". Jest to nabożeństwo połączone ze śpiewem pieśni z Pisma Świętego. W kościele ustawia się tetrapod - stolik, na którym znajduje się prosfora, wino, pszenica i oliwa. Na zakończenie ceremonii są one błogosławione. Poświęconym olejkiem kapłan robi znak krzyża na czołach wiernych. Chlebki są polewane oliwą, a następnie rozdawane uczestnikom mszy.

Pierwszy dzień świąt to w cerkwiach czas liturgii Narodzenia Jezusa. Natomiast drugiego dnia świąt szczególną czcią obdarza się Matkę Boską, Najświętszą Bogurodzicę. Trzeci dzień przeznaczony jest dla uczczenia wszystkich osób Trójcy Świętej. Trzeci dzień to święto pierwszego męczennika, św. Szczepana.

W kościołach wschodnich nie ma bożonarodzeniowych szopek w formie znanej z Kościoła Rzymsko-Katolickiego. W cerkwiach w tym okresie ustawia się ikonę obrazującą narodziny Chrystusa. W centrum, na tle groty, znajduje się Matka Boża, a obok niej, w żłóbku przypominającym ołtarz, leży Dzieciątko. Jest Ono obwiązane opaskami, przez co przypomina zmarłego w grobie. Ma to symbolizować misję, jaką Jezus ma do spełnienia na świecie. Ciemność groty narodzin symbolizuje możliwość odrodzenia, bo w ciemności zajaśniała światłość. Nad grotą znajduje się gwiazda, rzucająca światło na Maryję i Jej Syna – symbol łaski zesłanej ludziom przez Boga.

Wszystkim świętującym Boże Narodzenie w Obrządku Wschodnim życzymy pokoju, radości i miłości. Niech ten wyjątkowy czas napełni Wasze serca otuchą i nadzieją na lepsze jutro. A Nowy Rok 2021 obdarowuje Was zdrowiem, szczęściem i pomyślnością
redakcja Kuriera Mrągowskiego.