Spadek nastroju czy depresja sezonowa? [ROZMOWA]

Nastała astronomiczna jesień. Nadszedł czas chłodnych wieczorów. Ciemne chmury przykrywają niebo, a dni stają się coraz krótsze. Pogoda za oknem może wpływać niekorzystnie na nasze samopoczucie, chęć do pracy czy aktywność fizyczną. O tym jak sobie radzić w takiej sytuacji rozmawialiśmy z psycholog Agatą Bielicką z Mrągowa, która przybliżyła nam temat depresji sezonowej.

— Czym jest depresja sezonowa?
— Depresja sezonowa jest to zaburzenie depresyjne, które powraca w okresie jesienno-zimowym, a ustępuje z nadejściem wiosny. Objawy zakłócają emocjonalne, poznawcze, fizjologiczne obszary funkcjonowania człowieka. Są uciążliwe i wywołują stan wewnętrznego cierpienia. Takie objawy występują codziennie lub prawie codziennie przez okres co najmniej dwóch tygodni i powtarzają się cyklicznie przez minimum dwa lata. Według badań na depresję sezonową bardziej są narażone osoby między 20 a 40 rokiem życia. Kobiety czterokrotnie częściej doświadczają tego epizodu. Może ona również dotyczyć dzieci.

— Jakie są przyczyny powstawania depresji sezonowej?
— Spadek energii, spowolnienie metabolizmu i ogólne poczucie “uśpienia” ma związek z tym, że przez wieki człowiek pracował i żył zgodnie z rytmem natury. Gdzie wiosna i lato były okresem wzmożonej pracy, natomiast jesień i zima były czasem, gdzie pracy było mniej a organizm człowieka przystosowywał się do trudnych warunków panujących w przyrodzie. Aktualnie pracujemy cały rok na tych samych obrotach, więc to co kiedyś miało za zadanie pomóc nam w przetrwaniu teraz działa na naszą niekorzyść. Do tego dochodzi pora jesiennych chłodów, deszczów, krótszych dni i małej ilości słońca - to wszystko sprawia, że jesteśmy narażeni na epizody depresyjne.

— Jakie objawy mogą nas zaniepokoić i wzbudzić nasze podejrzenia?
— Jesień to pora roku, która sprzyja obniżonemu nastrojowi i niektórym ludziom wyjątkowo zaczyna doskwierać smutek, drażliwość, poczucie przygnębienia, obniżenie energii, trudność w odczuwaniu radości i satysfakcji z życia, a jeżeli czujemy się gorzej na duchu i ciele to zwiększa się tendencja do zmniejszania się kontaktów towarzyskich. Możemy robić się bardziej senni, ociężali, odczuwać lęk, pustkę, uczucie przewlekłego zmęczenia. Pojawiają się problemy z koncentracją i pamięcią. Możliwy jest również zwiększony apetyt oraz wzrost masy ciała.

— Co zrobić, gdy zauważymy symptomy u siebie?
— W momencie, kiedy takie jesienno-zimowe przygnębienie coraz bardziej utrudnia codzienne funkcjonowanie warto udać się do psychologa, żeby sprawdzić czy nie doskwiera nam takie sezonowe zaburzenie afektywne inaczej zwane depresją sezonową. Psycholog po rozmowie może zalecić wizytę u lekarza specjalisty w celu dalszego leczenia. Warto pomyśleć o sobie, zgłosić się po pomoc i dać sobie szansę, żeby poczuć się lepiej.

— A jeżeli martwi nas zachowanie bliskiej nam osoby?
— Warto czasem zatrzymać się na moment i popatrzeć na to co doskwiera naszym bliskim, posłuchać, poobserwować ich, żeby w razie problemów jak najszybciej zareagować. Kiedy widzimy symptomy u osoby bliskiej to przede wszystkim postarajmy się otoczyć ją wsparciem oraz przygotować ją do zgłoszenia się po pomoc do specjalisty.

— Czy istnieje sposób na zapobieganie depresji sezonowej?
— Żeby zapobiegać objawom depresji trzeba przede wszystkim być dla siebie dobrym. Dbać o higienę psychiczną życia codziennego. Uważać, żeby czynniki stresujące nie przeciążały nas za mocno. Znajdować czas dla siebie i bliskich. Zadbać o zdrowe odżywianie i dostarczanie organizmowi odpowiedniej dawki witamin głównie z grupy B, witaminę D3, A i E. Ważne są one dla wzmocnienia naszego układu nerwowego. Pomogą nam również regularne ćwiczenia, które naturalnie podniosą nam poziom nastroju.

Mając na uwadze powyższe informacje, starajmy się zapobiegać niepożądanym zachowaniom. Nie bądźmy obojętni widząc niepokojące symptomy u naszych bliskich lub u nas samych. Reakcja w odpowiednim momencie może pomóc przetrwać ten trudny dla niektórych okres.

Julia Zera