Zamek jest już Pomnikiem Historii

Najcenniejszymi obiektami w starej klasyfikacji, czyli klasy „0”oznaczającym wartość o charakterze międzynarodowym w naszym województwie były zamek lidzbarski i zespół katedralny we Fromborku.

W roku 1994 weszła nowa klasyfikacja i na obiekty fromborskie został złożony projekt, oczywiście z pozytywnym skutkiem. Co do zamku biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim nie było woli ze strony dyrekcji Muzeum Warmii i Mazur, której od 1964 roku obiekt podlega.

Starania o tytuł Pomnika Historii rozpoczęły się dopiero w 2009 roku. Cieszymy się, że w końcu ten tytuł jest. To nie tylko prestiż. Obiekty te mają pierwszeństwo w pozyskiwaniu środków na cele konserwatorskie, remontowe i inne. Są nie tylko wizytówką regionu, ale i całego kraju.

Zamek jest symbolem miasta. Jest jego jakby logiem. Tu działa się historia. Była to siedziba książęca, senatorska i Prezesa Ziem Prus Królewskich. Rezydentami byli członkowie rodzin królewskich i słynnych rodów Rzeczypospolitej.
Najgorsze dla zamku stało się po rozbiorach i wyjeździe Ignacego Krasickiego. Funkcje jakie zaczął spełniać zamek powodowały jego degradację we wszystkim.
Dopiero przed wojną rozpoczęły się prace konserwatorskie i założono muzeum.

Bogusław Kopydłowski, jeden z organizatorów pierwszych wystaw w zamku i później dyrektor Muzeum Mazurskiego tak pisał: „… Zamek, nie uszkodzony wprawdzie przez działania wojenne, był jednakże poważnie zdewastowany. Brakowało drzwi, podłóg, okien, oświetlenia elektrycznego i instalacji ogrzewczej. Nie było zabezpieczeń przeciwpożarowych. W partiach przy ziemi ziały otwory w murze wybite przez penetratorów piwnic. W tych warunkach ani jeden muzeolog nie zdecydowałby się na urządzenie ekspozycji. Uprzedzić ją musiały niezbędne prace adaptacyjne, które dla braku kredytów(ponieważ zamek nie figurował w żadnym budżecie) musiały być finansowane w ramach współpracy wielu instytucji”.

Od powyżej opisanej sytuacji i design dzisiejszego oblicza zamku to jakby epoka. To wysiłek wielu ludzi. Dla podniesienia wagi różnych działań zaczyna się je w zamku. Czy to sesja Rady Miasta, koncert czy inne wydarzenie. Cudowna scenografia zamku sprawia, że jest uroczyście.

Tytuł Pomnik Historii odebrał dr Piotr Żuchowski, dyrektor Muzeum Warmii i Mazur, a poprzednio wiceminister w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator RP.

Reprezentacja Warmii i Mazur na uroczystości była okazała, bo i dwa tytuły. Drugi dla sanktuarium w Świętej Lipce, gdzie najpiękniejsze polichromie polskiego baroku wykonał malarz lidzbarski Jan Maciej Meyer, który zdobył te umiejętności dzięki Teodorowi Potockiemu, jednemu z rezydentów zamku.
Pani Małgorzata Jackiewicz Garniec, bardzo wzruszona po uroczystości zawyrokowała:
— Lidzbark Warmiński musi to wydarzenie świętować. Koniecznie!!!
Szczegółowe prezentacje 10 nowych Pomników Historii znajdują się na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Władysław Strutyński

Czytaj e-wydanie ">kliknij