Setne urodziny Stanisławy Kuzioła

100 urodziny to wyjątkowe wydarzenie oraz wielka duma dla mieszkańców Gminy Zalewo. Stanisława Kuzioła to wspaniała osoba, której życie to świadectwo siły, mądrości i doświadczenia. Zapraszamy do lektury wspomnienia Stanisławy Kuzioły w okresie marzec – listopad 2018 r . które spisała Krystyna Kacprzak. Artykuł pod tytułem „Moje życie - opowiada Stanisława Kuzioła” ukazał się w 43 nr „Zapisków Zalewskich” - biuletynie Towarzystwa Miłośników Ziemi Zalewskiej w 2018 r.

"Nazywam się Stanisława Kuzioła, z domu Bilik. Urodziłam się 100 lat temu - 25 listopada 1924 r. w Olszanicy (obecnie woj. małopolskie, powiat leski).
Mieszkaliśmy z całą naszą rodziną w Olszanicy, aż do wyjazdu w 1947 r. w ramach Akcji Wisła. Tam w Olszanicy mieszkaliśmy, jak to się mówi, z dziada pradziada. Mieliśmy dom i gospodarstwo średniej wielkości. Ojciec pracował w tartaku, ale również prowadził nasze gospodarstwo rolne. Tato był muzykalny, grał z zespołem na skrzypcach na weselach. Jego mama z kolei na tych weselach gotowała. W Olszanicy po wojnie została moja ciocia, wujek i kuzynostwo. Po wojnie ze trzy razy jeździłam do nich w odwiedziny. Byłam też we Lwowie i w Samborze u innego wujka. Naszego domu w Olszanicy już nie zobaczyłam, został rozebrany. Były tam bardzo ciężkie warunki do życia, wokół same góry, po wojnie było dużo zniszczeń. A przed wojną pamiętam, że były tam dwa kościoły (greko-katolicki i rzymsko-katolicki), stacja kolejowa, posterunek policji, dwa tartaki, młyn. Wioska była raczej przemysłowa. Wydobywano w naszej okolicy ropę naftową, w miejscowości Ropienka stały szyby naftowe. Rurociąg prowadził do stacji w Olszanicy i przepompowywano tę ropę do zbiorników na wagonach kolejowych. Ale po wojnie prawie wszystko było w ruinie.

Wtedy nas wysiedlono. Jechaliśmy prawie 2 tygodnie. Było to wiosną. Jechaliśmy w wagonach pasażerskich, ale było zimno w nocy. Zabraliśmy też 2 krowy, one jechały w wagonach dla bydła, ale trzeba je było samemu karmić i dawać pić. Dojechaliśmy z całym dobytkiem do Morąga, stamtąd szliśmy dalej pieszo. Z Olszanicy przyjechaliśmy: ja, mama Rozalia, tato Stefan, babcia, siostra Anna i brat Władysław. Oprócz nas jeszcze w te okolice również z Olszanicy przybyła rodzina Prystaszów i Mecyków. Brata mojego taty przesiedlono w Koszalińskie.
Po przyjeździe zamieszkaliśmy w Koszajnach. Dostaliśmy gospodarkę w zamian za tę pozostawioną. W Koszajnach dostaliśmy poniemiecki dworek, oddalony od wioski, na łąkach. Był mocno zniszczony, bez okien, bez drzwi. Strach było tam zamieszkać. No to przeprowadziliśmy się do innego domu, tam już mieszkała pewna staruszka i ona mamę zaprosiła do zamieszkania w tym domu. Był to biedny dom, ale tej staruszce było raźniej z nami zamieszkać. Bo też się bała sama być w tym domku. Mieliśmy tam ciężkie warunki: nie było stodoły, obory. Brat mówił, że nie da się w takich warunkach gospodarować. Zaraz po przyjeździe chodziliśmy do Myślic po zapomogę w postaci mąki, kukurydzy. Dopiero za parę lat powstał sklep w Koszajnach. Pociągów nie było, autobusów nie było, samochodów prawie żadnych. Moja mama do Morąga pieszo szła, ja tego nie pamiętam, ale mama mi to opowiadała, że tak było. Tato mieszkał w Koszajnach tylko parę dni, bo w drodze z Olszanicy zachorował i trafił do szpitala w Morągu. Miał astmę i chore płuca. W szpitalu umarł i jest pochowany na morąskim cmentarzu. Mama sama z małoletnim bratem gospodarowała w Koszajnach, ja pomagałam. Tego domu już nie ma, został rozebrany. Było nam wszystkim ciężko, to były trudne biedne powojenne lata. W okolicy nie było wtedy bezpiecznie. W Koszajnach zamieszkali osadnicy z różnych stron. Oprócz tego przyjeżdżali spod Warszawy ludzie na tzw. szaber, czyli zabieranie wszystkiego, co się dało ukraść lub zabrać z poniemieckich domów. Nawet klamki z drzwi.
Gdy przyjechaliśmy do Koszajn, to żadnych Niemców już tam nie było. Byli jacyś Niemcy, ale obok, w Dajnach. Moje rodzeństwo już nie żyje. Najpierw zmarł mój szwagier, zginął na wojnie, potem zmarła moja siostra Anna, było to już po przyjeździe na te tereny. Osierociła dwoje dzieci, wychowywała je moja mama. Potem ja wyszłam za mąż za Adama Kuziołę, w 1953 r. urodziłam córkę Joannę, zmarła jako małe dziecko, potem urodziłam dwóch synów, brat również się ożenił i wszyscy szukaliśmy lepszych mieszkań. Brat Władysław kupił dom od ciotki Henryka Zawadki przy ulicy Rolnej. Brat zmarł dwa lata temu, w budynku tym mieszka jego rodzina.
Ja ze swoją rodziną zamieszkaliśmy na Osiedlu Wileńskim, wynajmowaliśmy tam przez osiem lat mieszkanie. Mama została w Koszajnach. Potem w 1965 r. przeprowadziliśmy się do mieszkania w kamienicy po przedwojennych pracownikach kolejowych, w którym mieszkam do dziś. Pamiętam, że wcześniej, szukając mieszkania, widziałam tu obok drewniany dom, w którym przed wojną była poczekalnia stacyjna, a po wojnie zamieszkali tam ludzie. Dobrze pamiętam naszych stamtąd sąsiadów: rodzinę Całków, Gilów, Rybickich. Mój mąż pracował w garbarni, ja pracowałam w POMie. Bardzo nam pomógł w szukaniu mieszkania ówczesny prezes garbarni - Bolesław Cukrowski."

UM Zalewo