Rejs z Mikołajek do Giżycka za 4 zł? To możliwe.

Szlak z Mikołajek do Giżycka załoga AWF pokonała w niespełna 6,5 godziny, co kosztowało jedynie 4 zł. Jak to możliwe? Udowadnia załoga ekologicznej łodzi, jednostki naukowo-badawczej z katowickiej uczelni. Łódź z silnikiem zasilanym słońcem posiada akumulatory, których pojemność pozwala na trzynastogodzinny rejs.

– To wyjątkowy rejs i bardzo ciekawy projekt – burmistrz Wojciech Karol Iwaszkiewicz, burmistrz Giżycka. – Wszyscy chcemy, żeby na naszych jeziorach było ciszej, a przede wszystkim ekologiczniej. Łódź jest napędzana małym silnikiem elektrycznym, zasilanym akumulatorami doładowywanymi panelami fotowoltaicznymi. Na pokładzie są urządzenia badające jakość powietrza oraz jakość wody. Pływanie takim jachtem jest ekologiczne i ekonomiczne. Przy pięciogodzinnym rejsie zwykłym hausbotem koszt paliwa wynosi około 150 złotych, a tą jednostką 4 zł. Jest tanio i bezpiecznie dla naszego środowiska.

Ecomobilna jednostka AWF Katowice powstała na bazie wycofanej szalupy ratunkowej. W listopadzie 2018 r. skorupa szalupy zacumowała w „stoczni ogrodowej” w Częstochowie. W marcu następnego roku rozpoczęły się pierwsze prace nad jachtem. Na Śląskim Festiwalu Nauki w Katowicach w 2020 r. napęd elektryczny jachtu – silnik indukcyjny asynchroniczny chłodzony olejem – doczekał się swojej pierwszej prezentacji. W lipcu ubiegłego roku jacht przeszedł testy właściwości nautycznych na Mazurach. Natomiast od stycznia 2021 trwały prace związane z przygotowaniem laboratorium analitycznego.

– Okazuje się, że szalupie można dać drugie życie tworząc bardzo fajny, wygodny, mały domek na wodzie – mówi pomysłodawca projektu dr hab. Stefan Nowak, wykładowca wydziału zarządzania sportem i turystyką AWF Katowice. – Udało się, choć przygotowanie szalupy do rejsu kosztowało bardzo dużo pracy, ale było warto. Nasz hausbot nie przekracza trzech metrów, a więc łatwo go przewieźć, a cumowanie w portach nie jest drogie. Łódź posiada płaską stępkę, czyli oś konstrukcyjną szkieletu, by można było łatwo przejechać na pochylniach Kanał Elbląski i dobrze podejść do brzegu na Mazurach.

Główne kierunki badań i analiz prowadzonych przez załogę ekomobilnej jednostki naukowo-badawczej to m.in. zastosowanie napędu elektrycznego w żegludze śródlądowej, ocena przygotowania szlaków wodnych do ekoturystyki, ocena jakości obsługi i poziomu bezpieczeństwa wodnego ruchu turystycznego na trasie rejsu, badanie jakości powietrza, wody, osadów w określonych lokalizacjach, analiza infrastruktury związanej z zagospodarowaniem odpadów komunalnych poprze ocenę czystości trasy rejsu.

– Rejs ma przede wszystkim promować ekologiczną turystykę – mówi dr hab. Stefan Nowak. –Nasza podróż podzielona była na trzy etapy. Pierwszy to Racibórz – Szczecin i dzika rzeka, gdzie uciekaliśmy przed falą. Następny odcinek to wybrzeże oraz pokonanie Kanału Elbląskiego przez pochylnię. Potem transport 150 km na południe Mazur i szlakiem Wielkich Jezior Mazurskich dotarliśmy do Giżycka. W każdym porcie pobieraliśmy próbkę wody i analizowaliśmy jakość powietrza. Wszystkie próbki zostały przesłane do laboratorium Uniwersytetu Śląskiego. Natomiast fotowoltaiczne panele elastyczne testujemy w rzeczywistych warunkach podczas rejsu dla Politechniki Częstochowskiej.

Załoga ekologicznej łodzi to studenci katowickiej AWF, dla których udział badaniach oraz rejs ze Śląska przez Bałtyk na Mazury to wyjątkowe doświadczenie.

– W niedzielę 27 czerwca zacumowaliśmy w Dziwnowie i rozpoczęliśmy przygotowania do przepłynięcia wzdłuż wybrzeża – opowiadają studenci AWF Katowice. – Pokonaliśmy Bałtyk odwiedzając wiele nadmorskich portów. Po drodze, na Kanale Elbląskim, mogliśmy na własne oczy zobaczyć jedyne działające pochylnie na świecie. Tym sposobem wypłynęliśmy w piękną krainę Warmii i Mazur, jednego z partnerów naszego projektu. Na trasie rejsu zmagaliśmy się z pochmurnym niebem. Można pomyśleć, że przy takiej pogodzie panele fotowoltaiczne nie produkują energii. Nic bardziej mylnego. Pomimo niesprzyjającej pogody, panele fotowoltaiczne wspomagające pracę silnika elektrycznego w naszej łodzi produkują ponad 450 W energii. Maksymalna zaobserwowana przez załogę dzienna produkcja energii z paneli to 4,37 kW, a zużycie prądu przy ekonomicznej prędkości wynosi jedynie 1,2 kW.

Ekologiczna łódź AWF Katowice pozostanie na Mazurach do końca sierpnia. Podsumowanie projektu nastąpi pod koniec lata na śluzie Guzianka.
Renata Szczepanik