Pigułka na współczesne lęki

— Pomysł na cykl rozmów „Strategie przetrwania pojawił się wio­sną 2020 roku. Świat zatrzymał się w lockdownie, a my – w maseczkach i z płynem do odkażania rąk – spędzaliśmy życie w kolejkach do sklepów i aptek, na pracy zdalnej, w zamknięciu, modląc się o ważne dla nas osoby w szpitalach i niepokojąc o przyszłość swoją i bliskich, zaznając samotności albo niechcianej obecności innych. Wiosną 2020 roku odbyłam – jak pewnie każdy z nas – wiele rozmów, głównie przez telefon, oprócz tych z bliskimi, także z osobami, z którymi od lat nie miałam kontaktu. I wszystkie te rozmowy kończyły się pytaniami: co teraz, jak się przygotować, na co się nastawić, jak sobie radzić, kto pomoże, jak przetrwać — pisze we wstępie autorka – Katarzyna Kazimierowska.

Od tamtej pory lista naszych lęków stale rośnie. Zmiany klimatyczne nie dają o sobie zapomnieć. Afrykańskie upały, więdnące w słońcu drzewa i susza, która daje się we znaki, to symptomy, obok których nie da się przejść obojętnie. Do tego konflikty zbrojne, które wybuchają na całym świecie, a obok nas toczy się wojna w Ukrainie. Do tego rosnące poczucie izolacji, zagubienia, osamotnienia. To pozycja, która wpisuje się w naszą codzienność.

Ważna jest chociażby rozmowa z Sabiną Sadecką, psycholożką, psychoterapeutką o rezyliencji, czyli zdolności człowieka do dostosowywania się do zmiennych warunków otoczenia. Nasze życie jest stresujące, więc umiejętność rezyliencji jest niezwykle przydatna. Jeśli jednak próbujemy wychować dziecko pod kloszem, to pozbawiamy go umiejętności radzenia sobie ze zmianami lub też późniejsze dostosowanie się kosztuje nas zbyt dużo.

Co wzmacnia naszą rezyliencję? To, kiedy staniemy się gotowi, by zobaczyć, co widzą we mnie inni ludzie. To oni są lustrem, w którym zobaczymy, co sprawia na przykład, że wchodzimy w konflikty, a także spowoduje, że dostrzeżemy, co w nas mocne i silne. Co więcej, rezyliencja to również odpowiedzialność za to, co emituję w świat i co robię z energią, którą mam.

W radzeniu sobie z wyzwaniami współczesnego świata przyda się również wiedza, że złość to emocja, o czym z kolei w rozmowie z autorką mówi Joanna Gutral, psycholożka. Wiemy, że wiele naszych sposobów radzenia sobie ze złością nie jest społecznie akceptowane. Co więc zrobić, kiedy mamy dość? Psycholożka podaje prostą receptę. To trzy rzeczy: sen, aktywność fizyczna i prawidłowe odżywianie. Kiedy mamy dość, często warto wybrać się na spacer. Wysoki poziom kortyzolu nie pozwala organizmowi wytworzyć melatoniny. Trzeba zmniejszyć napięcie, ograniczyć liczbę bodźców. Choć nie można zapomnieć, że złość to ważna emocja, która ma nas ostrzec, obronić, wesprzeć.

Z kolei Joanna Chmura, psycholożka i coach z kolei zauważa, że w naszym społeczeństwie naszym największym motywatorem jest lęk. On nas motywuje, byśmy forsowali się, podejmowali zadań ponad nasze siły. A czasem trzeba przyznać się, że właśnie nastąpił moment, że „nie radzę sobie, że nie mam już siły”. Gdy czujemy, że coś nie działa, warto szukać wsparcia. Bo nigdy nie jest za późno na zmianę.

Małgorzata Fornal-Pawłowska, psycholożka kliniczna, mówi o tym, jak jakość snu ma wpływ na nasze funkcjonowanie. A z tym snem jest coraz gorzej. Bezsenność jest chorobą cywilizacyjną, a tymczasem profilaktyką chorób otępiennych jest dobry wypoczynek w nocy.

O tym, jak udręczeni codziennością, pełni niepokoju wchodzimy w każdy dzień autorka rozmawia z Marzeną Barszcz, psychoterapeutką i specjalistką analizy bioenergetycznej. Wciąż mamy problem z czuciem własnego ciała, nie mamy z nim relacji. A to nie pomaga w przezwyciężaniu naszych lęków, które towarzyszą nam na praktycznie każdym kroku.
Takich ważnych rozmów jest tutaj więcej. O tym, że nasze trudne doświadczenia czasem mogą nam pomóc w otwarciu oczu. Czasem dopiero wstrząs może nam uświadomić, co mamy. O tym, że nuda jest nam w życiu potrzebna, bo wtedy rodzą się idee na temat tego, czego w życiu potrzebujemy.
Ewa Jarczewska-Gerc, psycholożka i trenerka mentalna odpowiada autorce książki:

— Jeżeli czujemy, że w naszym życiu nie ma przestrzeni na odpoczynek, że nie idą nam nasze relacje, odczuwamy dyskomfort, po prostu usiądźmy, zastanówmy się, gdzie są te nasze bolączki. Co sprawia, że czujemy się wydrenowani? I bądźmy wtedy ze sobą szczerzy. Spiszmy nasze niepokoje i bolączki na komputerze czy na kartce, a potem powoli zacznijmy sprzątać. Gwarantuję, że zrobienie tych porządków w różnych obszarach naszego życia, związanych właśnie z relacjami, emocjami, jedzeniem, ruchem, przyniesie nam ogromną zmianę energetyczną — tłumaczy Ewa Jarczewska-Gerc.
Może ta książka jest rodzajem pigułki na dzisiejsze bolączki? Swoistym przewodnikiem, który pomoże nam w codzienności. Dzięki niej i zamieszczonym w niej rozmowami z ekspertami możemy spojrzeć na naszą codzienność z większą uwagą, a na samych siebie – z większą życzliwością. Każdy w sobie ma moc. Trzeba ją tylko dostrzec.

Katarzyna Janków-Mazurkiewicz

Katarzyna Kazimierowska – dziennikarka zajmująca się tematami społecznymi, psychologicznymi i kulturalnymi. Dla „Zwierciadła” przeprowadza wywiady z osobami związanymi ze światem literackim, przybliżając sylwetki osób autorskich, ciekawe książki i kryjące się za nimi historie. Na co dzień redaktorka w miesięczniku „Pismo. Magazyn opinii”. Wcześniej sekretarz redakcji „Res Publiki Nowej” i kwartalnika „Cwiszn”, współpracowała z m.in. „Tygodnikiem Powszechnym”. Finalistka konkursu European Journalist Award on Diversity 2016. Książka „Życie. Strategie przetrwania”, która ukazała się nakładem wydawnictwa Zwierciadło, oparta jest o cykl rozmów Strategie przetrwania, który Katarzyna Kazimierowska prowadzi w miesięczniku „Pismo. Magazyn opinii”.