Projekcja i ciekawe komentarze po filmie "Niepamięć"

Film, o charakterze prowokowanego dokumentu, przedstawia dwoje młodych ludzi – Magdę, która pochodzi ze wsi i czuje się chłopką oraz Franka, urodzonego w rodzinie arystokratów artysty malarza. Z zapowiedzi wynikało, że razem odbędą podróż do swoich korzeni, by lepiej zrozumieć historię, a szczególnie skutki niegdysiejszych zależności pańszczyźnianych pan-chłop i ocenić ich wpływ na dzisiejsze relacje tych dwóch grup społecznych.

Po projekcji większość widzów została, by porozmawiać o filmie z twórcami. Dyskusja była bardzo intensywna, ale autorzy chyba nie takich reakcji się spodziewali. Widzowie zarzucili autorom jednostronny ogląd problemu i z gruntu fałszywe założenie.

Mieszkańcy Ostrowitego i okolic mają inne doświadczenia – w ich pamięci pan (Blicher) był tym, który zawsze pierwszy się kłaniał, także chłopom. Jest też dobrze wspominany dzięki swojej działalności dla okolicznej ludności.

A twórcy skupili się na udokumentowaniu tezy, że szlachta ciemiężyła chłopów w przeszłości i nadal czuje się lepsza od ich potomków. Na dodatek - w dyskusji po filmie argumentowała nasza główna bohaterka - dawne zależności pan-chłop przeniosły się na dzisiejsze relacje wieś–miasto, gdzie ludzie ze wsi są źle traktowani i pogardzani z powodu swego pochodzenia.

Filmowa Magda próbuje leczyć swoje głębokie kompleksy społeczne, sięgając nawet czasem do niesmacznych opowieści o „rezaniu” panów. To rewanżyzm historyczny i popłuczyny sowieckiego myślenia. Przecież nikt z nas nie jest w stanie wybrać sobie rodziny, w której się urodzi. Nasze pochodzenie, kolor skóry czy wyznanie nie decyduje o tym, jakim będziemy człowiekiem i co zrobimy ze swoim życiem.

A film nie postawił Frankowi innego zarzutu, jak tylko ten, że dziedziczy tytuł hrabiowski. Reżyser z lekceważeniem potraktował jego dylematy twórcze i ośmieszył Franka, kiedy ten spróbował pracy w gospodarstwie.

Niestety, takie jednostronne ujęcie problemu może inicjować szerzenie nienawiści, a temu na pewno trzeba się sprzeciwić.

W czasie pokazu Fundacja Inicjatyw Krajobrazowych Wybudowania zaprezentowała interesujący teledysk zespołu ludowego Bronowianki. Była to przyśpiewka ludowa ze współczesnym tekstem, opowiadającym o aktualnych problemach wsi. Tekst członkinie zespołu napisały wraz z autorką teledysku - Alicją Rogalską.

Aby obejrzeć i wysłuchać piosenki, kliknij tutaj.

https://vimeo.com/33123835

Gdyby ktoś chciał sobie wyrobić własny pogląd o filmie „ Niepamięć”, to podajemy link: http://folkowisko.gorajec.info/?page_id=1149

Viola Jeżewska-Turewicz