Osoby z autyzmem i Zespołem Aspergera potrzebują porządku

2021-04-02 10:40:00(ost. akt: 2021-04-02 10:42:55)
Autyzm, Zespół Aspergera

Autyzm, Zespół Aspergera

Autor zdjęcia: pixabay.com

Obchodzimy dzisiaj światowy Dzień Wiedzy na Temat Autyzmu. O osobach z autyzmem oraz Zespołem Aspergera rozmawiam z Justyną Lewicką-Biniędą z Poradni psychologiczno-pedagogicznej w Powiatowym Centrum Rozwoju Edukacji w Bartoszycach.
— Na co warto zwrócić uwagę w kontakcie z osobami z autyzmem i Zespołem Aspergera?
— Pracując z osobami z Zespołem Aspergera oraz autyzmem najważniejsze jest, by mieć świadomość, w jaki sposób one funkcjonują. Trzeba ich uprzedzać o różnych rzeczach, ponieważ nie lubią zmian w swoim otoczeniu. Mają w głowie swój własny plan i nie lubią, jak im się go zaburza. Nie zawsze są w stanie zrozumieć te zmiany, co może być powodem silnych reakcji emocjonalnych.

— Chodzi o poczucia bezpieczeństwa?
— W przypadku dzieci informujemy jak będą wyglądały zajęcia w szkole, jakie będą wprowadzone zmiany. Uprzedzajmy o tym. Ważne jest, aby ich świat był w miarę możliwości uporządkowany tak, by mogły przewidzieć, co za chwilę się wydarzy.

— Przenieśmy to na dzisiejszą sytuację. Przykładem może być chociażby wizyta na jakimkolwiek w badaniu medycznym. Obecnie w czasie pandemii koronawirusa wiele osób ma wykonywanych testy, pobierane wymazy. Osoba z Zespołem Aspergera powinna być poinformowana o tym, jak przebiega takie badanie i na czym polega. Dobrze rozumiem?
— Tak. Nie bez powodu mówi się, że pracując z osobami z Zespołem Aspergera albo autyzmem stosujemy plan aktywności.. Uprzedzamy, co będziemy robić tak, by te osoby poczuły się bezpiecznie.

— W Zespole Aspergera trudności dotyczą relacji z innymi ludźmi. Na czym to polega?
— Te osoby mają często problem z interpretacją tego, co myślą albo jak i dlaczego zachowują się inne osoby. Trudno jest im zrozumieć, że możemy czuć i myśleć inaczej niż oni, a to związek z deficytem teorii umysłu, który występuje u osób z Zespołem Aspergera i autyzmem. Bardzo ważne jest, abyśmy tłumaczyli takiej osobie nasz sposób postrzegania świata i mieli w sobie dużo zrozumienia dla ich sposobu zachowania. Osoby z Zespołem Aspergera traktują pewne rzeczy dosłownie, nie używają przenośni, ironii i żartów. To, co mówią nie wynika ze złych intencji.

— Jak osoby z ZA oraz autyzmem radzą sobie na rynku pracy?
— Warto rozróżnić Zespół Aspergera od autyzmu. W przypadku Zespołu Aspergera intelekt jest na wysokim poziomie lub w normie intelektualnej. W przypadku autyzmu poziom intelektualny jest różny. Ma to wpływ na szanse na rynku pracy. Trudniej jest, kiedy osobie autystycznej towarzyszy niepełnosprawność intelektualna. W przypadku osób z Zespołem Aspergera lub autyzmem wysokofunkcjonującym czasem mamy od czynienia z tak zwanymi „wysepkowymi zdolnościami”, w określonym zakresie takie osoby są wręcz wybitnie zdolne. W pracy potrzebują stworzenia odpowiednich warunków i zrozumienia. Deficyty dotyczą kontaktów społecznych i w tym zakresie osoby będą potrzebować wsparcia. Osoba z Zespołem Aspergera może być świetnym naukowcem, ale może np. nie lubić występów publicznych.

Sławne osoby z zespołem Aspergera: Bill Gates, Steve Jobs, Elon Musk, Franz Kafka, Nikola Tesla, Leo Messi, Woody Allen, Bob Dylan, Andy Warhol czy Robin Williams.

— Obecnie temat autyzmu i Zespołu Aspergera jest bardziej widoczny. Z czego to wynika?
— Warto podkreślić, że obecnie wzrasta liczba osób z Zespołem Aspergera oraz autyzmem. Wynika to nie tylko z coraz lepszej diagnostyki, ale też z różnych czynników biologicznych, środowiskowych.

— Gdzie możemy się zgłosić, jeśli podejrzewamy że nasze dziecko może mieć autyzm, czy Zespół Aspergera?
— Pierwsze kroki w Poradni psychologiczno-pedagogicznej w Powiatowym Centrum Rozwoju Edukacji w Bartoszycach. Przeprowadzamy tutaj wstępną diagnozę, kierujemy wtedy do odpowiednich instytucji w Olsztynie, Giżycku czy w Elblągu, ponieważ niezbędna jest diagnoza lekarza psychiatry.

— Dziękuję za rozmowę.

Dariusz Dopierała
d.dopierala@gazetaolsztynska.pl

2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5