Wracamy do tematu: Czy olsztyńskie "szubienice" powinny zniknąć z centrum Olsztyna?
2019-10-17 13:26:10(ost. akt: 2019-10-17 22:07:28)
Czy olsztyńskie "szubienice", czyli Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej, powinny zniknąć z centrum Olsztyna czy też jednak powinny tam pozostać? Wracamy do tematu, bo jest on niezwykle ważny dla oblicza stolicy regionu.
Dla jednych "szubienice" (tak potocznie nazywamy w Olsztynie ten pomnik) to po prostu symbol zniewolenia i dlatego powinny zniknąć z krajobrazu miasta. Inni bronią go, bo jego autorem jest wybitny artysta Xawery Dunikowski. Jeszcze inni twierdzą, że wrósł już w pejzaż miasta i nie ma w sobie dawnej wymowy, tym bardziej, że nosi teraz nowa nazwę Pomnik Wyzwolenia Ziemi Warmińsko-Mazurskiej. problem jednak w tym, że do tej pory nikomu nie udało się odnaleźć dokumentu, który by poświadczał oficjalną zmianę nazwy.
Pomnik odsłonięto w 1954 roku. Składa się z dwóch szarych kolumn symbolizujących łuk triumfalny. Wyryto na nim czołg, sylwetkę żołnierza, sceny odnoszące się do pracy na roli i w przemyśle oraz sierp i młot. Zbudowano go z kamieni pochodzących z mauzoleum niemieckiego marszałka Paul von Hindenburga znajdującego się niegdyś w Sudwie pod Olsztynkiem. Hindenburg w 1914 roku pod Olsztynkiem pokonał wojska rosyjskie. W 1993 r. pomnik wpisano do rejestru zabytków, co w praktyce oznacza, że jest dzisiaj nieusuwalny.
Minister kultury może go z niego wykreślić na wniosek właściciela, czyli prezydenta Olsztyna. Piotr Grzymowicza wcześniej oświadczył jednak, że tego nie zrobi.
Dlaczego wracamy do sprawy "szubienic"? Robimy to, bo olsztyńskie Muzeum Warmii i Mazur 25 października organizuje konferencję naukową "Zachować. Zmienić. Zburzyć. Losy pomników czasie przemian". To świetny pomysł i sam jestem bardzo ciekaw niektórych referatów, szczególnie tych dotyczących olsztyńskiego pomnika.
Konferencja zaczyna się o 25 października o 9 rano w olsztyńskim zamku. Do tego czasu będziemy publikować w "Gazecie Olsztyńskiej" i na gazetaolsztynska.pl. opinie i stanowiska dotyczące tego pomnika.
Konferencja zaczyna się o 25 października o 9 rano w olsztyńskim zamku. Do tego czasu będziemy publikować w "Gazecie Olsztyńskiej" i na gazetaolsztynska.pl. opinie i stanowiska dotyczące tego pomnika.
Jednym z pierwszych miast, które w styczniu 1945 roku zajęli sowieci była Gołdap. Tak to, co wyrabiali czerwonoarmiści w okolic Gołdapi, tak zapamiętał Leonid Riabiczew, ówczesny sowiecki oficer, autor wydanych w 2010 roku wyjątkowo szczerych wspomnień z czasów wojny: "Kobiety, matki i ich córki, leżą z lewej i z prawej wzdłuż drogi, a przed każdą z nich stoi hałaśliwa gromada mężczyzn ze spuszczonymi spodniami. Kobiety które krwawiły albo traciły przytomność odciągano na bok, a żołnierze strzelali do tych, które próbowały ratować swoje dzieci."
Więc jeżeli już potrzebujemy w Olsztynie pomnika jakiegoś radzieckiego żołnierza, to proponuję kogoś takiego jak Leonid Riabiczew.
Igor Hrywna
Igor Hrywna
|
Pomnik powinien zostać tam, gdzie jest
38%
|
|
Pomnik powinien zostać zburzony
36.71%
|
|
Pomnik powinien zostać przeniesiony w inne miejsce (np. na cmentarz żołnierzy radzieckich)
25.29%
|
Jako pierwszą przedstawiamy opinię Władysława Kałudzińskiego, znanego w regionie działacza antykomunistycznej opozycji, który jest doradcą wojewody warmińsko-mazurskiego do spraw osób poszkodowanych w stanie wojennym.
Jest także założycielem i prezesem Stowarzyszenia Pro Patria. Stowarzyszenie jest fundatorem stypendium im. Marcina Antonowicza (1966-1985), którego 19 października 1985 r. zatrzymała milicja. Kilkanaście minut po zatrzymaniu Antonowicz został znaleziony na ulicy w ciężkim stanie, nieprzytomny, z krwiakiem mózgu. Według oficjalnej wersji podawanej przez władze komunistyczne wyskoczył z samochodu. Zmarł kilkanaście dni później w olsztyńskim szpitalu, nie odzyskawszy przytomności. W powszechnej opinii mieszkańców Olsztyna Antonowicz został skatowany przez milicjantów.
Szubienice zawiodły Władysława Kałudzińskiego przed sąd. Władysława Kałudziński razem z Wojciechem Koziołem (także działaczem antykomunistycznej opozycji) jakiś czas temu pomalowali czerwoną farbą znajdujące się na pomniku sierp i młot. W ten sposób chcieli zaprotestować przeciwko symbolom komunistycznym, które znajdują się jeszcze w naszej przestrzeni publicznej.
Prokuratura i policja nie dopatrzyły się w tym przestępstwa. Jednak olsztyński Zarząd Dróg Zielni i Transportu, na zlecenie którego specjalistyczna firma usnęła farbę, zażądał od nich zwrotu kosztów czyszczenia pomnika. Chodziło o 1200 złotych. Kałudziński i Kozioł odmówili zapłaty i sprawa trafiła do sądu. Ostatecznie działacze zapłacili, ale Władysław Kałudziński wciąż wierzy, że kiedyś pomnik zniknie z przestrzeni publicznej.
Prokuratura i policja nie dopatrzyły się w tym przestępstwa. Jednak olsztyński Zarząd Dróg Zielni i Transportu, na zlecenie którego specjalistyczna firma usnęła farbę, zażądał od nich zwrotu kosztów czyszczenia pomnika. Chodziło o 1200 złotych. Kałudziński i Kozioł odmówili zapłaty i sprawa trafiła do sądu. Ostatecznie działacze zapłacili, ale Władysław Kałudziński wciąż wierzy, że kiedyś pomnik zniknie z przestrzeni publicznej.
— Pomnik powstał w czasach stalinowskich i nie odzwierciedla prawdy — mówi Kałudziński. — Prawda jest taka, że kiedy Sowieci tu wkroczyli to zaczęły się rabunki, gwałty, żołnierze spalili Olsztyn. To za co być wdzięcznym Armii Radzieckiej? Jakie to było wyzwolenie, to było zniewolenie. Dlatego ten pomnik powinien zniknąć. Jego miejsce jest na cmentarzu przy ul. Szarych Szeregów. Jest tam już parę sierpów i młotów, jeden więcej nie robi różnicy. Chodzi o te dwa pylony, bo resztę można byłoby wykorzystać pod nowy pomnik. Choćby wdzięczności za to, że za czasów Kazimierza Jagiellończyka, te ziemie zostały przyłączone do Królestwa Polskiego.
Ustawa dekomunizacyjna nakazuje usunięcie z przestrzeni publicznej wszystkich symboli totalitarnych.— Tak jak swastyki, tak też sierpa i młota — podkreśla Władysław Kałudziński. — Może w końcu uda się przekonać ministra kultury do wykreślenia pomnika z rejestru zabytków — nie traci nadziei Kałudziński.
Andrzej Mielnicki
Komentarze (52) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Komentarze dostępne tylko dla zalogowanych użytkowników. Zaloguj się.
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Zaloguj się lub wejdź przez
-
-
-
-
-
Pokaż wszystkie komentarze (52)Głos społeczeństwa #2805651 | 192.40.*.* 17 paź 2019 14:43
Choćby ten pomnik stworzył sam Michał Anioł, nie zmienia to faktu, że ruscy byli naszymi OKUPANTAMI a nie wyzwolicielami i NIE NALEŻY im się upamiętnienie na naszych ziemiach. Po kolei: Najpierw dokonali z Niemcami IV rozbioru Polski na papierze (pakt Ribbentrop - Molotov), a 17 września 1939 roku fizycznie - podstępnie atakując pod pretekstem obrony. Natychmiast przystąpili do masowej eksterminacji naszej inteligencji, mordowania polskich elit, których brak odczuwalny jest do dzisiaj. Blisko 300 tysięcy Polaków wysłali w bydlęcych wagonach na Sybir (całe rodziny z dziećmi) wielu z nich nie powróciło. Następnie w Jałcie pozbawili Polskę połowy przedwojennych terytoriów z Wilnem Grodnem i Lwowem, wywieźli z Polski kilkaset działających fabryk, nawet tory kolejowe rozkręcali w wywozili wgłąb ZSSR. Postawili swoje psy na stanowiskach, które do 1989 roku okupowały nasz rząd, eksploatowały gospodarkę oddając w dobrach znaczną część PKB ruskom. Wynieśli się z Polski dopiero 17 września 1993 roku. Tu nie ma za co być wdzięcznym... Jak większość olsztyńskiego społeczeństwa jestem za zburzeniem lub natychmiastowym przeniesieniem tego symbolu 50 letniej opresji.
Ocena komentarza: warty uwagi (45) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (7)
Zburzyć i wybudować parking! #2806211 | 89.39.*.* 18 paź 2019 12:13
Pomnik ku chwale sowieckich zbrodniarzy (potocznie zwany szubienicami) powinien zostać zburzony, jak kiedyś wszystkie pomniki Stalina stojące na Polskiej ziemii, na jego miejscu mógłby powstać nowoczesny, wielopoziomowy parking - bo takiego w Centrum brakuje. Kto jest za to proszę kliknąć plus.
Ocena komentarza: warty uwagi (20) odpowiedz na ten komentarz pokaż odpowiedzi (1)
Wieści z Pieniężna #2805929 | 83.6.*.* 17 paź 2019 22:11
Radni z Pieniężna w 2016 r podjęli Uchwałę dotyczącą usunięcia pomnika zbrodniarza i mordercy Polskich Patriotów Czerniachowskiego i mimo sprzeciwu Moskwy, Konsula i wtórujących im ubeków i potomków czerwonych i resortowych potomków podszywających się pod Polaków we wrześniu 2016 r ten symbol Hańby został rozebrany. Dziś nawet smród po tym symbolu zniewolenia nie POzostał. Na co czekają Radni ( bezradni ) olsztyna . Skorzystajcie ze ścieżki Patriotów Radnych z Pieniężna. Teraz czekam na ataki czerwonych POtomków
Ocena komentarza: warty uwagi (18) odpowiedz na ten komentarz
Komentarz wart przytoczenia #2805941 | 89.39.*.* 17 paź 2019 22:42
Patriotka do :Lidka #2805840: "Siedzę i płaczę Osoba o IP 89.39 napisała co przeżyła moja rodzina. Dziadek ze strony Mamy zginął w Ostabielsku. Babcia została rozstrzelana na oczach mamy i została sama mając 5 latek. Zabrali ją do ruskiego domu dziecka i dopiero 2 lata po wojnie rodzina ją odnalazła i przywiozła do Polski. Dziadek ze strony Taty dostał 15 lat zsyłki . Na kanwie jego ucieczki i osób, które uciekały z Sybiru powstał film i ty imputujesz mi idiotyzm i brak patriotyzmu. Pewnie twoi dziadkowie byli po stronie tych co zabijali moich dziadków i zsyłali ich na Sybir o ile osobiście tego nie robili. Nie obawiaj się. Nie zamawiam alkoholu " gestem 5 piw" a mowa Polska została zachowana dzięki takim rodzina jak moja i nie rozmawiamy po rusku."
Ocena komentarza: warty uwagi (14) odpowiedz na ten komentarz
do Ama #2805728 | 77.111.*.* 17 paź 2019 16:20
"Tylko barbarzyńcy burzą pomniki" dobrze mądralo, to którego z pomników bardziej żałowałeś: Adolfa Hitlera czy Józefa Stalina? Uważasz, że ludzie przewracający pomniki Lenina wykonane przez "uch ach WYBITNYCH artystów", też byli barbarzyńcami? No to teraz uświadom sobie punkt widzenia Polaków, którzy przez tę armię nie znają nawet grobów członków swoich rodzin, zamordowanych gdzieś w ruskiej głuszy... Nie istnieją żadne moralne przesłanki, które zabraniałyby wyburzenia pomników oprawców, a chcąc-niechcąc armia sowiecka była armią oprawców.
Ocena komentarza: warty uwagi (12) odpowiedz na ten komentarz