Nie zgadzał się z tamtą rzeczywistością...

2023-08-18 00:01:21(ost. akt: 2023-08-18 00:13:36)
Jan Jeda 1930 -2023

Jan Jeda 1930 -2023

Autor zdjęcia: Archiwum "Gazety Nowomiejskiej"

W piątek, 18 sierpnia, na miejsce wiecznego spoczynku odprowadzony zostanie Jan Jeda, działacz opozycji antykomunistycznej i społecznik. Zmarł wieku 92 lat. Był pierwszym niekomunistycznym burmistrzem Nowego Miasta. Sprawował swoją funkcję od 7 czerwca 1990 do 5 lipca 1994 roku.
Jan Jeda dał się poznać, jako niestrudzony działacz opozycji antykomunistycznej. Był założycielem nielegalnej Polskiej Organizacji Młodzieży Katolickiej, działającej na terenie powiatu nowomiejskiego od maja 1948 do lutego 1950 roku. Celem organizacji była walka z ustrojem komunistycznym. Jan Jeda już w latach młodości nie mógł pogodzić się z otaczającą rzeczywistością, systemem partyjnym i ograniczeniem swobód obywatelskich.Werbował członków, sporządzał i rozpowszechniał ulotki oraz układał i rozpowszechniał wiersze o treści antystalinowskiej. Wykonał m.in. matrycę obrazkową do ulotek mówiących o morderstwie oficerów polskich w Katyniu. Dnia 28 lutego 1950 roku został zatrzymany i aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Był torturowany przez prosowieckie służby.Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w maju 1950 roku skazał go na karę 12 lat pozbawienia wolności, utratę praw publicznych i obywatelskich. Karę odbywał w Zakładach Karnych w Grudziądzu i Koronowie. Na mocy amnestii jego karę złagodzono do 8 lat. Po wyjściu z więzienia, w latach 1956-1959 był inwigilowany przez Służbę Bezpieczeństwa. Od 1980 roku wstąpił w szeregi NSZZ „Solidarność” w Przedsiębiorstwie Prefabrykacji Betonu „Prefabet” w Nowym Mieście Lubawskim. Tam został wiceprzewodniczącym Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego i delegatem na I WZD Regionu Toruńskiego. W okresie od 13 grudnia 1981 do 30 marca 1982 roku był internowany w Potulicach. Po zwolnieniu z internowania nie zaprzestał działalności związkowej, będąc nadal inwigilowanym przez Służbę Bezpieczeństwa.
Jan Jeda był wielokrotnie uhonorowany odznaczaniami państwowymi i związanymi z ruchem antykomunistycznym oraz niepodległościowym.
Pogrzeb śp. Jana Jedy odbędzie się w piątek o godzinie 13. Po mszy żałobnej w nowomiejskiej bazylice, kondukt uda się na cmentarz parafialny. red

2001-2024 © Gazeta Olsztyńska, Wszelkie prawa zastrzeżone, Galindia Sp. z o. o., 10-364 Olsztyn, ul. Tracka 5