Ryga: miasto, które leży koło Kircholmu

2014-12-14 11:05:23 (ost. akt: 2014-12-14 11:09:08)
Katedra w Rydze jest podobno największym kościołem w krajach nadbałtyckich

Katedra w Rydze jest podobno największym kościołem w krajach nadbałtyckich

Autor zdjęcia: Adam Nowiński

Mało ko dzisiaj już pamięta, że Ryga, dzisiejsza stolica Łotwy, w latach 1561-1621 znajdowała się w graniach Rzeczyposolitej. Kircholm, pod którym zasłynęła polska husaria leży 25 kilometrów od Rygi.

Największym magnesem przyciągającym turystów na Łotwę są dziesiątki średniowiecznych zamków inflanckiej gałęzi Zakonu Krzyżackiego i warownie biskupów inflanckich. Szczególnie piękna trasa wiedzie wzdłuż wybrzeża. To historyczny region Kurlandii.

— Rowerzysta jadący wzdłuż wybrzeża dojedzie do Rygi siecią dość dobrej jakości ścieżek rowerowych — dzieli się wrażeniami z 1100-kilometrowej podróży Paweł Wielgan, podróżnik i nauczyciel w Szkole Podstawowej nr 30 w Olsztynie. — Stolica Łotwy warta jest dokładnego zwiedzenia. Choćby dlatego, że niewielkich rozmiarów starówka wpisana została na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO, a sam Napoleon gdy zobaczył Rygę miał powiedzieć: Wszak to przedmieścia londyńskie!

Związek Polaków na Łotwie został założony w 1922 roku, zlikwidowany przez Sowietów w 1940 roku i reaktywowany w 1990 roku. Ma 15 oddziałów (Ryga, Daugawpiłs, Rezekne, Krasława, Jekabpiłs, Jełgawa, Jurmała, Liepaja, Tukums, Ludza, Małta, Cesis, Dobełe, Bauska, Wentspiłs).


Na Łotwie mieszka ponad 60 tysięcy Polaków i osób polskiego pochodzenia przyznających się do polskich korzeni. Niestety, bardzo dużo z nich słabo zna język polski (w skutku rusyfikacji).

Na Łotwie działają 3 polskie szkoły średnie: Ryga, Daugavpils (Dyneneburg), Rēzekne (Rzeżyca) i dwie podsatwowe: Jēkabpils (Jakubowo), Krāslava (Krasław). W Dynenburgu funkcjonuje też polskie przedszkole.

Największe skupiska Polaków to Dynenburg, Ryga i wschodnia część Łotwy. W Dynenburgu wg. danych spisowych z 2006 roku mieszka 14,9% Polaków tj. 16 126 osób.

Według danych z 2013 roku na Łotwie mieszka 49 tysięcy Polaków i osób polskiego pochodzenia. Największe skupiska Polaków to Dyneburg: 18 tysięcy osób, co stanowi 15% ogółu mieszkańców i Ryga (17 tys. Polaków). W skali całego kraju Polacy stanowią około 2% mieszkańców.

Polacy na Łotwie:


Niemieccy kupcy i Zakon Kawalerów Mieczowych


Ryga została założona w 1201 roku przez biskupa inflanckiego Alberta nad rzeką Dźwiną. Miasto szybko się rozwijało dzięki handlowi, jaki prowadzili z Rusią osiedleni w Rydze niemieccy kupcy. Duże znaczenie miało to, że biskup Albert osiedlił w Rydze Zakon Kawalerów Mieczowych. Po roku 1237 posiadłości i prawa zakonu przejęli Krzyżacy, z którym w przyszłości biskupi inflanccy mieli toczyć liczne spory.
— W średniowieczu Ryga była miastem warownym i jednym z najważniejszych portów bałtyckich — opowiada Renata Olak z Olsztyna. — Jednakże z miejskich fortyfikacji pozostało do dziś niewiele. Najokazalsza jest Baszta Prochowa, zachowały się także fragmenty ceglanych murów miejskich w północnej części starówki.
Zamek inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego w Rydze był kilkakrotnie niszczony przez mieszkańców Rygi, co świadczy o skali konfliktów Zakonu z mieszkańcami miasta. Pierwotnie gotycka warownia była po zniszczeniach gruntownie przebudowana i rozbudowywana w następnych stuleciach. Obecnie zamek jest siedzibą prezydenta Łotwy. W jego części znajduje się Muzeum Historyczne i Muzeum Sztuki Obcej.


Dom Wagi i Bractwa Czarnogłowych


— Miłośnicy architektury gotyckiej muszą koniecznie odwiedzić katedrę pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny — opowiada Paweł Wielgan. — Świątynia ta uważana jest za największą w krajach nadbałtyckich. Z katedry przechodzi się na dziedziniec-wirydarz, w którego krużgankach znajdziemy wiele kamiennych detali architektonicznych oraz liczne gotyckie i renesansowe płyty nagrobne.
— Warto także odwiedzić pozostałe świątynie, tzn. kościoły św. Jana i św. Piotra — dodaje Renata Olczak.
Na placu ratuszowym uwagę turysty przyciągnie budynek Domu Wagi i Domu Bractwa Czarnogłowych — czyli zrzeszenia nieżonatych bogatych kupców. Dom Bractwa Czarnogłowych zbudowany w XIV wieku jako budynek mieszkalny, następnie przebudowany w stylu manierystycznym jest niezwykle bogaty w detale architektoniczne. Patronem Czarnogłowych był św. Maurycjusz, którego symbol — głowa murzyna — znajduje się w herbie organizacji. Na placu ratuszowym uwagę przykuwa także posąg rycerza Rolanda.
Największego kolorytu Rydze nadają budowle secesyjne z przełomu XIX/XX wieku. To właśnie one tworzą niepowtarzalny wizerunek centrum Rygi. Piękne budowle dekorowane motywami mitologicznymi i baśniowymi — Dom Kariatydy i Atlanta, Koci Dom i ponad setka secesyjnych budowli zaciekawi nawet tych turystów, którzy za architekturą nie przepadają.

Tu Chodkiewicz wygrał ze Szwedami


— Bardzo ciekawe są także okolice Rygi — opowiada Renata Olczak. — Oprócz wspomnianych licznych zamków, można odwiedzić pobliską miejscowość Salaspils, znaną nam jako Kircholm, gdzie w 1605 roku wojska hetmana Jana Karola Chodkiewicza odniosły wielkie zwycięstwo nad Szwedami.

Było to jedno z najświetniejszych zwycięstw I Rzeczypospolitej. Blisko czterotysięczne wojska polsko-litewskie pod dowództwem hetmana polnego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza (1040 piechoty, 2400 jazdy i 4 bądź 7 dział, w tym chorągwie kozackie, tatarskie i kurlandzkie), głównie dzięki użyciu przez wodza litewskiego husarii jako siły przełamującej, rozgromiły ponad trzykrotnie liczniejszą armię szwedzką pod dowództwem Karola Sudermańskiego (8500 piechoty, 2500 jazdy i 11 dział – oprócz Szwedów walczyli zaciężni żołnierze holenderscy, szkoccy i niemieccy).
źródło: wikipedia, http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Kircholmem

Bitwa pod Kircholmem:

Turyści którzy chcą odpocząć od zwiedzania powinni udać się do najbardziej znanego kurortu na Łotwie — Jurmali, zaś lubiący przyrodę powinni pojechać do oddalonego o kilkadziesiąt kilometrów największego kompleksu parkowego w krajach bałtyckich — Parku Narodowego Gauja.